İosif Orbeli
İosif Abqaroviç Orbeli (rus. Ио́сиф Абга́рович Орбе́ли, erm. Հովսեփ Աբգարի Օրբելի; 8 (20) mart 1887[1][2] və ya 20 mart 1887[2], Kutaisi, Rusiya imperiyası[3] – 2 fevral 1961[3][1][…], Leninqrad[3]) — SSRİ şərqşünası və ictimai xadimi, SSRİ Elmlər Akademiyasının akademiki (1935), Ermənistan SSR Elmlər Akademiyasının akademiki və onun ilk prezidenti (1943–1947), 1934–1951-ci illərdə "Ermitaj"ın direktoru.
| İosif Orbeli | |
|---|---|
| erm. Հովսեփ Աբգարի Օրբելի | |
 | |
| Doğum tarixi | 8 (20) mart 1887[1][2] və ya 20 mart 1887[2] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2 fevral 1961[3][1][…] (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri |
|
| Elm sahələri | şərqşünaslıq, Qafqazşünaslıq, filologiya, tarix, arxeologiya |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Elmi rəhbəri | Nikolay Marr |
| Tanınmış yetirməsi | Boris Piotrovski |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |
      |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı redaktə
İosif Orbeli 8 mart 1887-ci ildə Rusiya imperiyasının Kutaisi şəhərində, erməni ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası dövlət müşaviri, hüquqşünas Abqar İosifoviç Orbeli və anası knyaz qızı Varvara Moiseyevna Arqutinskaya-Dolqoruka olmuşdur. Ana tərəfdən babası Moisey Pavloviç Arqutinski Tiflis Şəhər Dövlət İdarəsi mənzil komissiyasının kollegial eksperti və mühasibi olmuşdur.[4]
Atasının babası İosif Orbeli Lazarevski İnstitutunu bitirmişdi. Atası Abqar Obreli Sankt-Peterburq Universiteti, atasının qardaşları David və Amazasp Orbeli, eləcə də böyük qardaşları Ruben və Levon Orbeli də universitet təhsili almışdılar. Mixail Piotrovski İosif Orbelini "nümunəvi erməni-rus alimi" adlandırırmışdır.[5] Orbeli 1906–1917-ci illərdə Ani qazıntılarında iştirak etmişdir. O, bu ərazidə yerləşən memarlıq abidələri haqqında hərtərəfli məlumat əldə etməyə kömək edən bələdçi kitabça nəşr etmişdir.
İstinadlar redaktə
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Орбели Иосиф Абгарович // Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век (rus.). / под ред. О. В. Богданова
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 Орбели Иосиф Абгарович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Александр Юрьевич Следков. Происхождение // Рубен. Ольга. Анна. Русудана. СПб.: Страта. 2020. ISBN 978-5-907127-97-5.
- ↑ "На стыке нескольких культур". 2015-12-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-18.
Əlavə ədəbiyyat redaktə
- Варшавский С., Рест Б. Подвиг Эрмитажа. СПб., 1995.
- Иосиф Орбели. Сборник документов и материалов. / Изд. 2-е. — Ереван: Национальный архив Армении, 2013. — 344 с.
- Исследования по истории культуры народов Востока. [Сборник в честь академика И. А. Орбели]. М.; Л., 1960;
- Логунова М. О. Орбели Иосиф Абгарович — человек, учёный, общественный деятель. К 125-летию со дня рождения // Четырнадцатые Петровские чтения : материалы Всерос. науч. конференции 21-22 ноября 2012. — СПб.: Петровская академия наук и искусств, 2012. — С. 228—232. — 0,4 п.л.
- Мегрелидзе И. В. И. Орбели. 2-е изд. Тб., 1987;
- Карен Никитич Юзбашян. Академик И. А. Орбели. М. 1964. (2-е изд. 1986);
- Іван Іванович Мєщанінов (1883—1967), Йосип Абгарович Орбелі (1887—1961): Бібліографічний покажчик праць з архітектурознавства та історії матеріальної культури / Упоряд. Ю. Л. Мосенкіс, А. О. Пучков. — Київ: НДІТІАМ, 1995. — 24 с.
Xarici keçidlər redaktə
- Биография на сайте Национальной академии наук Армении Arxiv surəti 7 sentyabr 2014 tarixindən Wayback Machine saytında
- Биографическое эссе об Иосифе Орбели Arxiv surəti 4 mart 2010 tarixindən Wayback Machine saytında
- Его статьи на Math-Net.Ru