İranın etnik azlıqları
İranın etnik azlıqları — İranda yaşayan azsaylı xalqlar.
İranın etno-linqvistik azlıqları bunlardır: azərbaycanlılar, ərəblər, kürdlər, bəluclar, türkmənlər, ləklər, lurlar, mazandaranlılar, giləklər, talışlar, deyləmilər, xələclər, ermənilər, mandayilər, brahuiyilər, assuriyalılar, gürcülər, yəhudilər, lurlar, səngsərilər, qazaxlar, qaşqaylar, Xorasan türkləri, goranlar, puştunlar və s.
Din
redaktəİranın rəsmi dini İslam (şiəlik) dinidir. İran dövləti İslamın sünni məzhəbi, xristianlıq, yəhudilik və zərdüştilik kimi məzhəb və dinlərin İranda mövcudluğuna haqq tanıyır. İranda movcud olan dinlər aşağıdakılardır:
- İslam :
- Şiə məzhəbı:
- İsna Əşariyə (12-cilər) təriqəti:
- Dini nəzərdən baxarq azərbaycanlılar, farslar, ərəblər, lurlar, mazandaranlılar, giləklər, deyləmilər, xorasan türkləri, xələclər, gürcülər və qaşqaylarların əksəriyyətinin dinləri İslam və Şiə məzhəbinin İsna Əşariyə (12-cilər) təriqəti dir.
- Şeyxiyyə təriqəti:
- Şeyxiyyə təriqəti, Şiə məzhəbinin təriqətlərindən dir və azərbaycanlılar və farslar arasında azlıq olaraq cari dir.
- Şeyxiyyə təriqəti:
- Dini nəzərdən baxarq azərbaycanlılar, farslar, ərəblər, lurlar, mazandaranlılar, giləklər, deyləmilər, xorasan türkləri, xələclər, gürcülər və qaşqaylarların əksəriyyətinin dinləri İslam və Şiə məzhəbinin İsna Əşariyə (12-cilər) təriqəti dir.
- İsna Əşariyə (12-cilər) təriqəti:
- Sünni məzhəbı:
- Amma kürdlər, bəluclar, türkmənlər, qazaxlar, puştunlar, əçomilər və brahuiyilər əksəriyyəti İslam dininin sünni məzhəbinə bağlıdırlar.
- Şiə məzhəbı:
- Xristianlıq:
- Assuriyalılar və ermənilərin əksəriyyətinin dini xristianlıqdır. Bu din İranın digər etnikləri arasında da azlıq olaraq caridir.
- Mandayizm:
- Mandayilər isə Mandayizm dininə bağlıdırlar. İran dövləti mandayilərin sayının az olmağına görə mandayizm dinini rəsmiyyətə tanımır.
- Yaresanizm:
- Ləklər və goranların əksəriyyətinin dini yaresanizmdir. Azərbaycanlılar arasında isə bu din azlıq olaraq movcud dur. Bu din İranda rəsmiyyətə tanınmır və şiə məzhəbinin qollarından məhsub olunur.