Abidos siyahısı
Misir heroqliflərində Abidos siyahısı | |
---|---|
Fironların Abidos siyahısı | |
Abidos siyahısı (fr. la nouvelle table d’Abydos) — Qədim Misirdə fironların siyahısı, Adibosdakı I Seti məbədinin divarlarına kartuşda həkk olunmuş 76 fironun — Qədim Misir çarlarının Menesdən başlamış I Setiyə qədər adlarının siyahısı. İlk olaraq Mariet Ogüst tərəfindən aşkarlanmışdır.
Kartuşlar iki horizontal sırada yerləşmişdir. Siyahıda hər fironun bir adı göstərilmişdir. Cədvəldə əvvəlcə Adibos siyahısındakı ad, sonra isə fironun digər məşhur adı və izahı göstərilir.
I sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
1 | Meni | Menes, Hor-Aha — ? | Qalan // Döyüşçü Horus[1] | |
2 | Teti | I Teti, I Atotis | İzahsız | |
3 | İteti | Cer, II Atotis | Düşmənləri azdıran Horus[2] | |
4 | İta | Uaci, Cet | "fateh" (Helkə görə) // Horusun ilanı[1] / Horus Schlange[3] | |
5 | Sepati | Hor Den | Hər iki göyə aid // Qanad/caynaq açan[2] | |
6 | Meribiap | Acib, Anecib | Tax-tac sevimlisi[3] // Tam ürəklə/istəklə[1] | |
7 | Semsu | Semerxet | Qocaman // İlahiyat yoldaşı[1] | |
8 | Kebex(u) | Hor Kaa | Düşmənə qarşı geniş qollu[2] |
II sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
9 | Becau | Hotepsehemui | Hər iki hakimiyyətin barışı[1] / Hər iki hakimiyyəti (Horus və Set = hər iki təbəqəni) razı salan[3] | |
10 | Kakau | Nebra | öküz qüvvəsi // Ağa və günəş tanrısı[1] / Günəş səthinin ağası[4] | |
11 | Banaçer | Nineçer, Nineçernebti | Tanrıya aid[1] | |
12 | Uacenes | Uneq, Tlas | Səltənəti yaşıllaşdıran | |
13 | Senedi | Sened | Qorxu yaradan | |
14 | Cacai | Xasexemui | başa tabe / Hər iki hakimiyyətə sahib (Horus və Set) (Misirin bütövlüyü)[3] |
Abidos siyahısında ikinci sülalə fironlarından bir neçəsi göstərilməmişdir.
III sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
15 | nebka | Sanaxt | Mənim ağam Ka[1] Möhkəm qoruyucu[4] və ya onun müdafiyəsi mükəmməldir[5] | |
16 | Coser-sa | Coser, Hor Neçerixet | Onun müdafiəsi müqəddəsdir // Erhabener/Heiliger // Onun bədəni ilahidir | |
17 | Teti | Sexemxet, Coserti | Ən müqəddəs/Onun bədəni qadirdir | |
18 | Seces | Xaba, II Xucefa | ŞKursiv mətnəfəqli ruh | |
19 | Neferkara | Nebkara, Mesoxris | Mükəmməl Ka, bir Ra / Ka qüvvəli ağa, bir Ra / Mesoxris[1]) |
IV sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
20 | Sneferu | Snofru | Mükəmməl yaranmış[4] / Wohltäter[1] | |
21 | Xufu | Xufu, Xeops | O (tanrı Xnum) məni qoruyur[4] | |
22 | Cedefra | Cedefra | O əbədidir, Ra kimi | |
23 | Xafra | Xafren | Ranın peydası // Ürək təsirli — Ra kimi parlaq | |
24 | Menekaura | Mikerin | Əbədi qalan Ka qüvvəli Ra[1][4]) | |
25 | Şepseskaf | Şepesxet | lütfikar Ka[1]/Ali Ka[4] |
V sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
26 | Userkaf | Ka qüvvətlidir / Ka effrktlidir[4] | ||
27 | Sahura | Nebxau | Ra mənə yaxınlaşıb[1] | |
28 | Kakai | Neferikara, Neferxeres | Gözəl qamətli və Ka, Ra[1] Mükəmməldir Kanın Ranın görkəmində[4] | |
29 | Neferefra | Xeres | Ra kimi müləmməl[4] | |
30 | Niuserra | İni | Raya aid qüvvəsilə / Raya (günəş tanrısına) aid qüvvəsi və təsiri[4] | |
31 | Menkauhor | Menxeres | Əbədi Horusun Kası / Əbədi qüvvəli Horusun Kası[4] | |
32 | Cedkara | İsesi | Əbədi Ka Ra Asosi[4] | |
33 | Unis | Hər iki yeni məmləkətin (ölkənin) Horusu[4] |
№ 28-dən sonra firon Şepiskara göstərilməmişdir.
VI sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
34 | II Teti | Sxeteptaiu | ||
35 | Userkara | |||
36 | Merira | I Pepi | ||
37 | Merenra | I Merenra, I Nemtiemsaf | ||
38 | Neferkara | II Pepi | ||
39 | Merenra Nemtiemsaf | II Merenra |
39-cu kartuşla Abidos siyahısının ikinci cərgəsi başlanır.
VIII sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
40 | Neçerikara | |||
41 | Menkara | |||
42 | II Neferkara | |||
43 | III Neferkara | |||
44 | cedkara Şema | |||
45 | Neferkara Xendu | |||
46 | Merenhor | |||
47 | Neferkamin | Sneferkara |
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
48 | Nikara | I Nikara | ||
49 | Neferkara Tereru | V Neferkara | ||
50 | Neferkahor | |||
51 | Neferkara Pepi Seneb | Neferkara Şeri | ||
52 | Neferkamin Anu | |||
53 | Kakaura | Kakaura I Ibi | ||
54 | Neferkaura | |||
55 | Neferkauhor | Neferkauhor Xuihapi | ||
56 | Neferirkara | II Neferirkara |
XI–XII sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
57 | Nebxepetra | II Mentuxotep | ||
58 | Sanxkara | III Mentuxotep | ||
59 | Sxetepibra | I Amenemhet | ||
60 | Xeperkara | I Senusert | ||
61 | Nebkaura | II Amenemhet |
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
62 | Xaxeperra | II Senusert | ||
63 | Xakaura | III Senusert | ||
64 | Nimaatra | III Amenemhet | ||
65 | Maaxerura | IV Amenemhet |
XVIII sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
66 | Nebpextira | I Ahmos | Ranın gücünün ağası | |
67 | Ceserkara | I Amenhotep | Ranın Kası ilə ilahi | |
68 | Aaxeperkara | I Tutmos | Nəhəng vicud və Ka, bir Ra[6] | |
69 | Aaxeperkara | II Tutmos | Raya məxsus nəhəng vicudu | |
70 | menxeperra | III Tutmos | Əbədi Ra vicudu | |
71 | Aaxeperura | II Amenhotep | Nəhəng vicudu ilə Ra[6] | |
72 | menxeperura | IV Tutmos | ||
73 | Nebmaatra | III Amenhotep | ||
74 | Coserxeperura- Setepenra |
Horemheb |
XIX sülaləRedaktə
Təsvir | № | Ad | Digər məşhur adı, yunan forması | Adın izahı |
---|---|---|---|---|
75 | Menpextira | I Ramzes | Ra qüvvəsindən ibarət | |
76 | Menmaatra | I Seti | Ranın Maatından ibarət |
MənbələrRedaktə
- Wolfgang Helck: Untersuchungen zu Manetho und den ägyptischen Königslisten. Akademie-Verlag, Berlin 1956, (Untersuchungen zur Geschichte und Altertumskunde Aegyptens 18).
- Thomas Schneider (Ägyptologe): Lexikon der Pharaonen. Artemis & Winkler, Zürch 1994, ISBN 3-7608-1102-7.
- Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen. 2. verbesserte und erweiterte Auflage der Erstausgabe 1984. Philipp von Zabern, Mainz 1999, ISBN 3-8053-2591-6, (Münchner ägyptologische Studien (MÄS) 49).
İstinadlarRedaktə
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Artemis, Zürch, 1994.
- ↑ 1 2 3 Jürgen von Beckerath: Handbuch der ägyptischen Königsnamen. 2. Auflage. Zabern, Mainz, 1999
- ↑ 1 2 3 4 Wolfgang Helck: Handbuch d. Orientalistik, Bd. 1: Ägyptologie, 3. Abschn. Geschichte d. alten Ägypten. Leiden/Köln, 1981
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Rolf Gundlach: Der Pharao und sein Staat. Wiss. Buchgesellschaft, Darmstadt, 1997. ISBN 3-534-12343-3.
- ↑ nach Wolfgang Helck
- ↑ 1 2 Thomas Schneider: Lexikon der Pharaonen. Artemis, Zürch, 1994.