I Hüseyn (İordaniya kralı)
I Hüseyn və ya Hüseyn ibn Təlal (ərəb. الحسين بن طلال; 14 noyabr 1935[1][2][…], Amman[1] – 7 fevral 1999[2][3][…], Amman) — III İordaniya kralı.[4]
1935-ci ildə Ammanda dünyaya gəldi. Atası İordaniya kralı I Təlal, anası isə onun türk əsilli[5] xanımı Zeynəl-şərəf bint Cəmildir.[6][7] İbtidai təhsilini Ammanda tamamladıqdan sonra öncə İsgəndəriyyədəki Viktoriya kollecinə, ardından İngiltərədəki Harrou məktəbinə göndərildi. 1951-ci ildə babasının ölümü və atasının qısa səltənətinin ardından hələ 17 yaşında ikən taxta çıxarıldı.[8]
İlk demokratik hökumət kabinetinin qurulmasını təmin etsə də, bir neçə ay sonra onu istehfaya zorladı. Bütün siyasi partiyaları qadağan etdi və diktatorluq elan etdi. İordan çayının qərb sahili uğrunda İsrailə 3 dəfə müharibə elan etdi və 1994-cü ildə sülh bağlandı. Qiymət artımı səbəbilə ölkənin cənubunda çıxan üsyanları yatırmaq məqsədilə 1989-cu ildə ölkəni seçimə göndərdi.
1999-cu ildə xərçəng xəstəliyi səbəbilə vəfat etdi.
Ailəsi
redaktəİlk evliliyi 19 aprel 1955-ci ildə uzaq qohumu Şərifə Dinə bint Əbdülhəmidlə baş tutdu.[9] Cütlüyün bu nigahdan bir qızı dünyaya gəldi. 1957-ci ildə cütlük boşandı.
İkinci evliliyi 25 may 1961-ci ildə ingilis əsilli Toni Avril Qardinerlə baş tutdu. Nigahdan sonra adı Muna əl-Hüseyn olaraq dəyişdirildi. Cütlüyün bu nigahdan 4 övladı doğulsa da, 21 dekabr 1972-ci ildə boşandılar.
Üçüncü evliliyi 24 dekabr 1972-ci ildə Aliyə Bahəddin Tukanla baş tutdu. Cütlüyün 3 övladı doğuldu. 1977-ci ildə baş verən helikopter qəzasında həlak oldu.
- Həya bint Hüseyn (1974-)[11][12]
- Əli ibn Hüseyn (1975-)
- Abir Muhaysen (1972-), 1976-cı ildə övladlıq götürülmüş qız uşağı.
Dördüncü evliliyi 15 iyun 1978-ci ildə Liza Najip Hələbi ilə baş tutdu. Nigahdan sonra adı Nur əl-Hüseyn olaraq dəyişdirildi. Cütlüyün bu nigahdan 4 övladı doğuldu.
- Həmzə ibn Hüseyn (1980-)
- Haşim ibn Hüseyn (1981-)
- İman bint Hüseyn (1983-)
- Rayihə bint Hüseyn (1986-)
Yəhudi əsilli Amerikalı aktrisa Suzanna Kabotla eşq yaşadığı və hətta 1964-cü ildə Timoti adlı bir oğlu dünyaya gəldiyi iddia edilir. Suzanna və oğlu uzun illər boyunca İordaniya dövlət xəzinəsindən ödənilən yüklü məbləğlə həyatlarını davam etdirdilər. 1986-cı ildə Suzanna Kabot öz oğlu tərəfindən qətlə yetirildi. Oğlu olduğu iddia edilən Timoti Skot Ramon isə 2003-cü ildə vəfat etdi.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Хусейн ибн Талал // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ 1 2 3 4 Hussein // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Husain (Husain II. Ibn Talal) // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ "King Hussein bin Talal". www.jewishvirtuallibrary.org. İstifadə tarixi: 2024-12-28.
- ↑ "Jordan remembers Queen Zein". Jordan Times (ingilis). 2015-04-25. İstifadə tarixi: 2024-12-28.
- ↑ "The Royal Palaces". www.kinghussein.gov.jo
- ↑ Miller, Judith (8 February 1999). "Death of a King; Cautious King Took Risks in Straddling Two Worlds". The New York Times
- ↑ Shlaim, Avi. Lion of Jordan: The Life of King Hussein in War and Peace (ingilis). Knopf Doubleday Publishing Group. 2009-10-06. ISBN 978-1-4000-7828-8.
- ↑ "Milestones, may 2, 1955". Time. 2 May 1955. ISSN 0040-781X
- ↑ "Abdullah II | Biography, Education, Family, History, & Facts | Britannica". www.britannica.com (ingilis). 2024-12-15. İstifadə tarixi: 2024-12-28.
- ↑ "International sports community pays tribute to FEI honorary president HRH Princess Haya". FEI
- ↑ "HRH Princess Haya Biog | The Official Website of HRH Princess Haya Bint Al Hussein". web.archive.org. 2015-01-09. İstifadə tarixi: 2024-12-28.