Kartli çarlığı


Kartli çarlığı[1] — Şərqi Gürcüstanda dövlət. XV əsrin 2-ci yarısında vahid Gürcüstan çarlığının parçalanması nəticəsində yaranmışdı. Paytaxtı Tiflis idi. Dövlətin iqtisadiyyatı natural təsərrüfata əsaslanırdı. Kartli çarlığı yarımmüstəqil inzibati vahidlərə (satavado) bölünürdü. XVII əsrin sonu – XVIII əsrin əvvəllərində çarlığın iqtisadi və mədəni həyatında yüksəliş baş vermidi. Kartli çarlığı XVI– XVIII əsrlərdə müstəqillik uğrunda Səfəvilər dövlətiOsmanlı İmperiyasına qarşı mübarizə aparmışdır. 1723-cü ildə çarlıq Osmanlı İmperiyası tərəfindən, 1735-ci ildə isə Nadir şahın qoşunları tərəfindən tutmuşdu. Nadir şahın ölümündən sonra yenidən müstəqil olan Kartli, 1762-ci ildə, çar II İraklinin dövründə, Kaxeti çarlığı ilə birləşdi; vahid Kartli-Kaxeti çarlığı yarandı. 1801-ci ildə isə Kartli-Kaxeti çarlığı Rusiya imperiyasının tərkibinə daxil oldu.

Tarixi dövlət
Kartli çarlığı
ქართლის სამეფო
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
 
 
1466 — 1762

Paytaxt Tbilisi
Rəsmi dilləri Gürcü dili
Dövlət dini Pravoslav, İslam
İdarəetmə forması Monarxiya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hökmdarları redaktə

Portret Adı Hakimiyyət illəri Əvvəlki çarlarla əlaqəsi
  II Konstantin 1484–1505 I Aleksandrın nəvəsi
  X David 1505–1525 II Konstantinin oğlu
IX Georgi 1525–1527 X Davidin qardaşı
Luarsab 1527–1556 X Davidin oğlu
  I Simon 1556–1569

1578–1599

X Davidin oğlu
 
XI David 1569–1578 X Davidin oğlu
 
X Georgi 1599–1606 I Simonun oğlu
 
II Luarsab 1606–1615 I Simonun oğlu
VII Baqrat 1615–1619 XI Davidin oğlu
II Simon 1619–1630 VII Baqratın oğlu
  I Teymuraz 1630–1634 (Kartli Kaxetiya ilə

birgə idarə olundu)

  I Rüstəm 1633–1658 XI Davidin oğlu
V Vaxtanq 1658–1675 II Konstantinin kötücəsi
  XI Georgi 1675–1688

1703–1709

V Vaxtanqın oğlu
  I İrakli 1688–1703 I Teymurazın oğlu
Keyxosrov 1709–1711 XI Georginin qardaşı oğlu
I Yese 1714–1716

1724–1727

Keyxosrovun qardaşı
  VI Vaxtanq 1716–1724 Keyxosrov və I Yesenin qardaşı
  II Teymuraz 1744–1762 I İraklinin nəvəsi

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. V ҹилд: ИталијаКуба. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1981. С. 285.

Xarici keçidlər redaktə