Kosta-Rika
Kosta Rika - Latın Amerikasında dövlət. Paytaxtı San-Xose şəhəridir.Ərazisi- 51,1 min kv.km; əhalisi -4 760 min nəfərdir (2014-cü ilin təxmini). Suveren dövlət vahid prezident konstitusiya respublikasıdır. Uzun müddət davam edən və sabit demokratiyası və əksəriyyəti ingilis dilində danışan yüksək təhsilli işçi qüvvəsi ilə tanınır. Ölkə büdcəsinin (2016) təxminən 6,9% -ni təhsilə xərcləyir, bu isə dünya üzrə orta hesabla 4,4% -dir. Bir vaxtlar kənd təsərrüfatından çox asılı olan iqtisadiyyatı, maliyyə, xarici şirkətlər üçün korporativ xidmətlər, əczaçılıq və ekoturizm kimi sektorları əhatə etmək üçün şaxələnmişdir. Bir çox xarici istehsal və xidmət şirkətləri Kosta Rikanın Sərbəst Ticarət Bölgələrində (FTZ) fəaliyyət göstərir və burada investisiya və vergi güzəştlərindən faydalanırlar.
Kosta Rika Respublikası República de Costa Rica Kosta Rika | |
|---|---|
 Gerbi
| |
Himni: "Noble patria, tu hermosa bandera" | |
_-_CRI_-_UNOCHA.svg) | |
| Paytaxtı və ən böyük şəhəri | San-Xose |
| Rəsmi dilləri | ispan dili |
| Etnik qrupları | 65.8% Avropalılar,
13.65% Metislər, 9.03% İmmiqrantlar, 6.72% Mulatlar, 2.40% Amerindianlar, 1.03% Zəncilər, 0.21% Asiyalılar, 0.88% digərləri, |
| Dini | katolisizm |
| İdarəetmə forması | Unitar prezidentli konstutusiyalı respublika |
• prezident | Karlos Alvarado Kesada |
• 1-ci vitse prezident | Epsy Campbell Barr |
| Qurulması | |
| Tarixi | |
• İspaniyadan müstəqillik | 15 sentyabr 1821-ci il |
• Yaranması | 1821 |
| Ərazisi | |
• Ümumi | 51100 (128) |
• Su (%) | 0.7 |
| Əhalisi | |
• 2020-ci təxmini | 5,094,118 (121-ci) |
• 30.V. 2011 siyahıya alma | 4 301 712 |
• Sıxlıq | 94/km2 (243.5/kv. mil) |
| ÜDM (AQP) | 2014 təxmini |
• Ümumi | 71 milyard (93-cü) |
• Adam başına | 14 900 (104-cü) |
| Valyutası | Kosta-Rika kolonu (CRC) |
| Yolun hərəkət istiqaməti | sağ |
| Telefon kodu | +506 |
| ISO 3166 kodu | CR |
| İnternet domeni | .cr |
Ümumi məlumatRedaktə
Mərkəzi Amerikada Kosta-Rika adlı ispan dilindən tərcümədə "varlı sahil" mənasını bildirən bu balaca respublikaya belə adı 1502-ci ildə Xristofor Kolumb vermişdir. Yerli əhalinin qızıl zinət əşyalarının miqdarından heyrətə gələn ispanlar güman edirlər ki, bu ölkə qızılla zəngindir. Lakin onlar yanılırdılar. Sonralar məlum oldu ki, burada heç bir qızıl çıxarılmamışdır. Hindular qızıl zinət əşyalarını öz peru törəmələrindən əldə ediblər. Bununla belə bu ərazi o vaxtdan "zəngin sahil" adlanır.
CoğrafiyasıRedaktə
Kosta Rika şərqdə Karib dənizi ilə, qərbdə Sakit Okeanla həmsərhəddir. Kosta Rika, şimalda Nikaraqua və cənubda Panama ilə həmsərhəddir. Ölkənin ən yüksək nöqtəsi 3.819 metr (12.530 fut) yüksəklikdə Kerro Çirripodur. Ölkədəki ən yüksək vulkan İrazu Vulkanıdır (3,431 m və ya 11,257 fut) və ən böyük gölü Arenal Gölüdür. Kosta Rikada bilinən 14 vulkan var və onlardan altısı son 75 ildə aktiv olub. İqlim Kosta Rika il boyu tropik bir iqlim yaşayır. İki mövsüm var. "Yaz" və ya quraq mövsüm dekabrdan aprelə, "qış" və ya yağışlı mövsümdən may ayına qədərdir.
İqlimiRedaktə
Kosta Rika il boyu tropik bir iqlim yaşayır. İki mövsüm var. "Yaz" və ya quraq mövsüm dekabrdan aprelə, "qış" və ya yağışlı mövsümdə may ayına qədərdir.
Flora və faunaRedaktə
Kosta Rikanın zəngin bitkiləri və vəhşi həyatı var. Bir milli park olan Korkovado Milli Parkı, bioloji müxtəlifliyi (iri pişiklər və tapirlər də daxil olmaqla) ilə ekoloqlar arasında beynəlxalq miqyasda məşhurdur və ziyarətçilərin vəhşi canlıların bolluğunu gözləyə biləcəyi yerdir. Korcovado, Kosta Rikadakı dörd Kosta Rikalı meymun növünün hamısının tapıldığı bir parkdır. Bunlara yalnız başı Kosta Rikanın Sakit okean sahillərində və Panamanın kiçik bir hissəsində tapılan və nəsli kəsilməkdə olan sayılan ağ başlı kapuçin, mantiyalı ulama, nəsli kəsilməkdə olan hörümçək meymunu və Mərkəzi Amerika dələ meymunu daxildir. Meşələrin qırılması, ev heyvanlarının qanunsuz ticarəti və ovçuluq, onun təhlükə altında qalmasının əsas səbəbləridir. Kosta Rika meşələrin qırılmasını dayandıran və geri çevirən ilk tropik ölkədir; meşə təsərrüfatını uğurla bərpa etdi, bioloqlara və ekoloqlara ətraf mühitin mühafizəsi tədbirlərini öyrətmək üçün bir ekosistem xidməti inkişaf etdirdi. Ölkə 2018 Meşə Landşaft Dürüstlüyü İndeksi 4.65/10 orta hesabla 172 ölkə arasında qlobal miqyasda 118 -ci sırada yer aldı.
Maraqlı faktlarRedaktə
Kosta-Rikada işçi qadınlar üçün həftənin üç günü istirahət günüdür.[1]
İstinadlarRedaktə
Xarici keçidlərRedaktə
|
Kosta-Rika ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |