Kosta-Rika
Kosta Rika - Latın Amerikasında dövlət. Paytaxtı San-Xose şəhəridir.Ərazisi- 51,1 min kv.km; əhalisi -4 760 min nəfərdir (2014-cü ilin təxmini). Suveren dövlət vahid prezident konstitusiya respublikasıdır. Uzun müddət davam edən və sabit demokratiyası və əksəriyyəti ingilis dilində danışan yüksək təhsilli işçi qüvvəsi ilə tanınır. Ölkə büdcəsinin (2016) təxminən 6,9% -ni təhsilə xərcləyir, bu isə dünya üzrə orta hesabla 4,4% -dir. Bir vaxtlar kənd təsərrüfatından çox asılı olan iqtisadiyyatı, maliyyə, xarici şirkətlər üçün korporativ xidmətlər, əczaçılıq və ekoturizm kimi sektorları əhatə etmək üçün şaxələnmişdir. Bir çox xarici istehsal və xidmət şirkətləri Kosta Rikanın Sərbəst Ticarət Bölgələrində (FTZ) fəaliyyət göstərir və burada investisiya və vergi güzəştlərindən faydalanırlar.
| Kosta Rika | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| República de Costa Rica | |||||
| |||||
| «Vivan siempre el trabajo y la paz, Essential Costa Rica» | |||||
|
Himn: "Noble patria, tu hermosa bandera" |
|||||
.svg) |
|||||
| Tarixi | |||||
| • İspaniyadan müstəqillik | 15 sentyabr 1821-ci il | ||||
| Rəsmi dilləri | ispan dili[1] | ||||
| Paytaxt | San-Xose | ||||
| İdarəetmə forması | Unitar prezidentli konstutusiyalı respublika | ||||
| prezident | Karlos Alvarado Kesada | ||||
| 1-ci vitse prezident | Epsy Campbell Barr | ||||
| Sahəsi | Dünyada 128-ci | ||||
| • Ümumi | 51100 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 0.7 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 5,094,118 nəfər (121-ci) | ||||
| • Siyahıyaalma (30.V. 2011) | 4 301 712 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 94 nəf./km² | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 71 milyard dollar (93-cü) | ||||
| • Adambaşına | 14 900 dollar (104-cü) | ||||
| İnternet domeni | .cr | ||||
| ISO kodu | CR | ||||
| BOK kodu | CRC | ||||
| Telefon kodu | +506 | ||||
| Saat qurşaqları | |||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d][2] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
![Gerb[d]](/wiki/Fayl:Coat_of_arms_of_Costa_Rica.svg)
Ümumi məlumat redaktə
Mərkəzi Amerikada Kosta-Rika adlı ispan dilindən tərcümədə "varlı sahil" mənasını bildirən bu balaca respublikaya belə adı 1502-ci ildə Xristofor Kolumb vermişdir. Yerli əhalinin qızıl zinət əşyalarının miqdarından heyrətə gələn ispanlar güman edirlər ki, bu ölkə qızılla zəngindir. Lakin onlar yanılırdılar. Sonralar məlum oldu ki, burada heç bir qızıl çıxarılmamışdır. Hindular qızıl zinət əşyalarını öz peru törəmələrindən əldə ediblər. Bununla belə bu ərazi o vaxtdan "zəngin sahil" adlanır.
Coğrafiyası redaktə
Kosta Rika şərqdə Karib dənizi ilə, qərbdə Sakit Okeanla həmsərhəddir. Kosta Rika, şimalda Nikaraqua və cənubda Panama ilə həmsərhəddir. Ölkənin ən yüksək nöqtəsi 3.819 metr (12.530 fut) yüksəklikdə Kerro Çirripodur. Ölkədəki ən yüksək vulkan İrazu Vulkanıdır (3,431 m və ya 11,257 fut) və ən böyük gölü Arenal Gölüdür. Kosta Rikada bilinən 14 vulkan var və onlardan altısı son 75 ildə aktiv olub. İqlim Kosta Rika il boyu tropik bir iqlim yaşayır. İki mövsüm var. "Yaz" və ya quraq mövsüm dekabrdan aprelə, "qış" və ya yağışlı mövsümdən may ayına qədərdir.
İqlimi redaktə
Kosta Rika il boyu tropik bir iqlim yaşayır. İki mövsüm var. "Yaz" və ya quraq mövsüm dekabrdan aprelə, "qış" və ya yağışlı mövsümdə may ayına qədərdir.
Flora və fauna redaktə
Kosta Rikanın zəngin bitkiləri və vəhşi həyatı var. Bir milli park olan Korkovado Milli Parkı, bioloji müxtəlifliyi (iri pişiklər və tapirlər də daxil olmaqla) ilə ekoloqlar arasında beynəlxalq miqyasda məşhurdur və ziyarətçilərin vəhşi canlıların bolluğunu gözləyə biləcəyi yerdir. Korcovado, Kosta Rikadakı dörd Kosta Rikalı meymun növünün hamısının tapıldığı bir parkdır. Bunlara yalnız başı Kosta Rikanın Sakit okean sahillərində və Panamanın kiçik bir hissəsində tapılan və nəsli kəsilməkdə olan sayılan ağ başlı kapuçin, mantiyalı ulama, nəsli kəsilməkdə olan hörümçək meymunu və Mərkəzi Amerika dələ meymunu daxildir. Meşələrin qırılması, ev heyvanlarının qanunsuz ticarəti və ovçuluq, onun təhlükə altında qalmasının əsas səbəbləridir. Kosta Rika meşələrin qırılmasını dayandıran və geri çevirən ilk tropik ölkədir; meşə təsərrüfatını uğurla bərpa etdi, bioloqlara və ekoloqlara ətraf mühitin mühafizəsi tədbirlərini öyrətmək üçün bir ekosistem xidməti inkişaf etdirdi. Ölkə 2018 Meşə Landşaft Dürüstlüyü İndeksi 4.65/10 orta hesabla 172 ölkə arasında qlobal miqyasda 118 -ci sırada yer aldı.
Maraqlı faktlar redaktə
Kosta-Rikada işçi qadınlar üçün həftənin üç günü istirahət günüdür.[3]
İstinadlar redaktə
- ↑ 76 // Constitution of Costa Rica. 1949.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-09-09.
Xarici keçidlər redaktə
|
Kosta-Rika ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |