Maşın hissələri

Maşın hissələri — maşınqayırmada işlədilən anlayış olub, yığma əməliyyatı aparmadan eyni bir materilaldan hazırlanan ən sadə maşın hissəsi nəzərdə tutulur.Başqa sözlə maşının özü sökülə bilməyən hissəsinə deyilir.

O, maşınların mühəndislik prinsiplərinə əsaslanan layihələndirilməsi zamanı elementar tapşırıqların yerinə yetirilməsi üçün texniki vasitədir. Ona görə də, müxtəlif maşınlarda tətbiq olunan hissələr eyni funksiyaya malikdirlər (məsələn vallar, vintlər, oymaqlar və s.).

Buna görə də, maşın hissələri fənni mühəndislik təhsilinin əsas hissəsini təşkil edir.Burada maşın hissələrinin ayrı-ayrılıqda və onların başqaları ilə birlikdə işləmə prinsipləri və hesablanması öyrədilir. Bir elm sahəsi kimi maşın hissələri nisbətən yaxşı araşdırılmış və bu sahədə kifayət qədər standart və normativlər hazırlanmışdır.

Onlar kütləvi şəkildə istehsal olunduğundan nisbətən aşağı maya dyərinə malikdirlər. Onların yaxşı işləməsi hesabatla bərabər mexaniki emal texnologiyasından da möhkəm asılıdır.

Birləşmələr

• Yiv birləşməsi
  • Bolt birləşməsi
  • Vint birləşməsi
  • Sancaq birləşməsi
• Qaynaq birləşməsi
• Pərçim birləşməsi
• Yapışqan birləşməsi
• Val-oymaq tipli zəmanətli-gərilməli quraşdırma
• İşgil birləşməsi
• Şlis birləşməsi
• Profilli birləşmələr

Mexaniki Ötürmələr

Fırlanma hərəkəti icra edənlər

• Qayış ötürməsi
• Zəncir ötürməsi
• Friksion ötürməsi
• Variatorlar
• Dişli çarx ötürməsi
• Sonsuzvint ötürməsi
• Vallar
• Oxlar
• Yastıqlar
• Muftalar
• Əyləclər

Düzxətli hərəkəti icra edənlər

• Xətti birləşmələr

Başqaları

• Kipləşdiricilər
• Boru birləşmələri
• Gövdə konstruksiyaları
• Yaylar.

Mənbə

Kərimov Z.H. Maşın hissələri və yükqaldırıcı-nəqledici maşınlar. Ali texniki məktəblər üçün dərslik. II nəşri - Bakı, "Maarif", 2002, 596 səh.

Həmçinin bax

• Maşınqayırma