Tayfur Sökmen (1892, Adana - 3 Mart 1980) 1892-ci ildə İstanbulda anadan olan türk siyasətçihərbçidir. O, Hatayın müstəqillik mübarizəsinin lideri kimi tanınır. Onun Hatayın Türkiyəyə qoşulmasında mühüm rolu olub.

Tayfur Sökmen
türk. Tayfur Sökmen
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri Osmanlı imperiyası, Adana
Vəfat tarixi 1980, 3 mart
Vəfat yeri Ankara, Türkiyə
Dəfn yeri
Milliyyəti Türkiyəli
Partiya
Fəaliyyəti siyasətçi
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Tayfur Sökmen 1911-ci ildə Hərbi Akademiyanı bitirib. Balkan müharibələriI Dünya Müharibəsi illərində Osmanlı Ordusunda xidmət etmişdir.Qurtuluş savaşında da müxtəlif cəbhələrdə vuruşub.[1]

Birinci Dünya müharibəsindən sonra Hatay fransızlar tərəfindən işğal edildi. Tayfur Sökmen Hatayın müstəqilliyi uğrunda mübarizəyə başladı. 1932-ci ildə Hatay Millət Məclisinə deputat seçildi. O, parlamentdə Hatayın müstəqilliyi üçün intensiv iş apardı.[2]

Hatay Dövləti 1937-ci ildə qurulub. Tayfur Sökmen Hatay Dövlətinin ilk prezidenti seçildi. Prezidentliyi dövründə Hatayın inkişafı üçün mühüm işlər görüb.[3]

29 iyun 1939-cu ildə Hatay Məclisi Hatayın Türkiyəyə qatılmasına qərar verdi. Bu qərarın verilməsində Tayfur Sökmenin böyük rolu olub. Hatayın Türkiyəyə qatılması ilə Tayfur Sökmen Antalya millət vəkili seçildi.[4]

Tayfur Sökmen 1943-cü ildə Demokrat Partiyasının qurucuları arasında idi. Demokrat Partiyasının ilk baş katibi oldu. 1950-ci ildə Demokrat Partiyası hakimiyyətə gələndə dövlət naziri vəzifəsində çalışıb.[5]

Ölümü

redaktə

Tayfur Sökmen 3 mart 1980-ci ildə Ankarada vəfat edib.

İstinadlar

redaktə
  1. Akşin, Sinay. (2007). Türkiyə tarixi. İstanbul: Çağdaş Yayınları. səh. 125
  2. Güler, Mustafa. (2012). Hatay'da Bağımsızlık Mücadelesi ve Tayfur Sökmen. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. səh. 50
  3. Kırlı, Saim. (2008). Hatay'ın Kurtuluşu ve Tayfur Sökmen. İstanbul: Bilgi Yayınevi. səh. 100
  4. Üstel, Bülent. (2004). Hatay'ın Türkiye'ye Katılması. İstanbul: Turhan Kitabevi. səh. 150
  5. Akşin, Sinay. (2007). Türkiyə tarixi. İstanbul: Çağdaş Yayınları. səh. 200