Vikipediya

Zinəddin Zidan

Fransalı məşqçi

Zinəddin Zidan (fr. Zinédine Zidane, ərəb. زين الدين يزيد زيدان‎ ; 23 iyun 1972[2][3][…]) — fransalı futbolçu, BMT-nin xoşməramlı səfiri. 2006-cı ildə futbolçu karyerasını başa vurmuşdur.

Zinəddin Zidan
fr. Zinedine Zidane
Ümumi məlumatlar
Tam adı Zinəddin Yazid Zidan
Ləqəbi Zizu[1]
Doğum tarixi 23 iyun 1972(1972-06-23)[2][3][…] (52 yaş)
Vətəndaşlığı Fransa Fransa
Boyu 185 sm
Çəkisi 80 kq
Mövqeyi Hücuma meyilli yarımmüdafiəçi
Klub haqqında məlumat
Klub İspaniya Real Madrid
Vəzifəsi Baş məşqçi
Karyerası
Gənclik karyerası
1982–1983 Fransa Sen-Anri ? (?)
1983–1987 Fransa Setem-le-Vallon ? (?)
1987–1988 Fransa Kann ? (?)
Klub karyerası[* 1]
1988–1992 Fransa Kann 61 (6)
1992–1996 Fransa Bordo 139 (28)
1996–2001 İtaliya Yuventus 151 (24)
2001–2006 İspaniya Real Madrid 155 (37)
Cəmi 506 (95)
Milli yığma[* 2]
1988–1989 Fransa Fransa (17 yaşlılar) 4 (1)
1989–1990 Fransa Fransa (18 yaşlılar) 6 (0)
1990–1994 Fransa Fransa (21 yaşlılar) 20 (3)
1994–2006 Fransa Fransa 108 (31)
1995 Fransa Fransa (II) 1 (0)
Məşqçisi olduğu klublar
2013–2014 İspaniya Real Madrid (baş məşqçinin assistenti)
2014–2016 İspaniya Real Kastilya
2016–2018 İspaniya Real Madrid
2019–2021 İspaniya Real Madrid
Təltif və medalları
Dünya çempionatları
Qızıl Fransa 1998
Gümüş Almaniya 2006
Avropa çempionatları
Bürünc İngiltərə 1996
Qızıl Belçika/Niderland 2000
Aralıq dənizi oyunları
Bürünc Lanqedok — Russilyon 1993 futbol
  1. ↑ Milli çempionatların müxtəlif liqalarında peşəkar klubların heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı.
  2. ↑ Rəsmi oyunlarda milli yığmanın heyətində keçirdiyi oyunların və vurduğu qolların sayı.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Karyerası ərzində, 1988–1992-ci illərdə, Fransanın "Kann", 1992–1996-cı illərdə "Bordo", 1996–2001-ci illərdə İtaliyanın "Yuventus" və 2001–2006-cı illərdə İspaniyanın "Real Madrid" klublarında çıxış edib. Bu klublarla Zidan UEFA Çempionlar Liqasının, Avropa Superkuboku və Qitələrarası Kubokun ikiqat qalibi, İspaniya çempionu, İspaniya Superkubokunun qalibi, İtaliyanın ikiqat çempionu və İtaliya Superkubokunun qalibi olub.

1988–1995-ci illərdə Fransanın aşağı yaş qrupları üzrə milli komandalarında çıxış edib. 1994–2006-cı illərdə Fransa milli futbol komandasının heyətində 108 oyun keçirib və 31 qol vurub. Fransa yığmasının heyətində Zidan ayrı-ayrı vaxtlarda 6 beynəlxalq turnirdə çıxış edib. O, millinin heyətində 1998-ci ildə dünya çempionu, 2000-ci ildə Avropa çempionu olub. 2006-cı ildə dünya çempionatının gümüş medalını, 1996-cı ildə Avropa çempionatının bürünc medalını qazanıb.

Zidan 1998, 2000 və 2003-cü illərdə dünyanın ən yaxşı futbolçusu seçilib.[4]

2006-cı ildə futbolçu karyerasını bitirib. Daha sonra "Real Madrid" klubunda prezidentin müşaviri, idman direktoru, baş məşqçinin asistenti vəzifələrində çalışıb. Hal-hazırda klubun baş məşqçisidir. Zidan, həmçinin, müxtəlif xeyriyyə oyunlarında iştirak edir və böyük şirkətlərin reklam çarxlarında çəkilir.

Həyatı

redaktə

Valideynləri İsmayıl və Malikə 1953-cü ildə Əlcəzairin Kabiliyə bölgəsindən Fransanın paytaxtı Parisə miqrasiya edib. Atası burada iş tapa bilmədiyi üçün Marselə köçüblər.[5] Zinəddin Yazid Zidan 23 iyun 1972-ci ildə Fransanın Marsel şəhərində anadan olub. Zidan valideynlərinin beşinci uşağı olub. Atası Marseldə mağazada gecə gözətçisi işləyib.[6] Zidan berber xalqının nümayəndəsi olub.[7][8] Zidan valideynlərinin beşinci övladı olub.[9]

Zidan Marselin La Castellane bölgəsində böyüyüb. Uşaq yaşlarından Zidan futbola maraq göstərib, ilk vaxtlar küçələrdə qonşularla futbol oynayıb.[5] Daha sonralar yerli "Sen-Anri" klubunda məşqlərə başlayıb. 2 il burada məşq elədikdən sonra 14 yaşına qədər Setem-le-Vallon klubunun heyətində məşq edib.[5] 14 yaşında Fransa Futbol Federasiyasının keçirdiyi seleksiya toplanışında Kann klubunun agenti Jan Varraudun diqqətini cəlb edib. Zidan növbəti üç ilini Kann klubunun aşağı yaş qrup komandalarında keçirib.[10]

28 may 1994-cü ildə Veronike Fernandez-Lentisko ilə evlənib. Dörd uşaqları var.[11] Enzo Alan Zidan Fernandez (d. 25 mart 1995), Luka Zinəddin Zidan Fernandez (d. 13 may 1998),[12] Zeo Zidan Fernandez (d. 18 may 2002),[13] və Elyaz Zidan Fernandez (d. 26 dekabr 2005). Enzo, Luka və Zeo Real Madrid Akademiyasının üzvləridir. Enzo Yuvenil A-nın yarımmüdafiəçisi, Luka Cadete A-nın qapıçısı və Zeo Alevin A-nın hücumçusudur.[14]

Futbolçu karyerası

redaktə

Klub karyerası

redaktə

Kann

redaktə
"O, indiyə qədər ki, beş-altı ən yaxşı oyunçudan biridir. Onun ayaqları top ilə ünsiyyətdə idi."

Zidanı kəşf edən Yan Varroud[15]

Zinəddin Zidan peşəkar karyerasına Fransanın "Kann" klubunda başlayıb. Zidan hələ 17 yaşı olmamış 18 may 1989-cu ildə Fransa Çempionatında "Nant" ilə oyunda debüt edib.[16] 1988–1989 mövsümündə futbolçu cəmi 2 oyunda meydana çıxıb. Sonrakı illərdə yarımmüdafiəçi öz oyunu ilə məşhurluq qazandı. Zidanın topla davranışı, manevrlər edərək rəqib komandanın müdafiəsini keçməsi, öz komanda yoldaşlarını başa düşməsi digər futbolçulardan fərqlənirdi.[10]

1990-cı ildən başlayaraq "Kann"ın əsas heyət üzvlərindən birinə çevrilib.[17] Zidan 8 fevral 1991-ci ildə baş tutan oyunda ilk qolunu da Nant klubuna vurub. Klub prezidenti Zidana avtomobil alacağını söz verib və sözünə əməl edərək qırmızı Clio alıb.[6] 1990–1991 mövsümündə 28 oyunda meydana çıxıb.[17]

Növbəti mövsüm Zidan 32 oyunda meydana çıxdı və 5 qol vurdu, lakin bu klubun aşağı liqaya düşməsinə mane ola bilmədi. Belə vəziyyətdə Zidan klubdan ayrılmağı qərara aldı.[17] 1988–1992-ci illərdə bu klubda oynayıb.[18]

Bordo

redaktə

1992-ci ildə digər fransız klubu "Bordo" ilə müqavilə imzalayıb.[6] Bu transfer 3 milyon franka başa gəlib.[17]

Zidan Bordonun heyətində Kristofe Duqarri və Bixente Lizarazu ilə tanış olur və onlar gözəl üçlük təşkil edirlər.[19] "Bordo"da ilk mövsümdə 35 oyunda meydana çıxıb və 10 qol vurub.[17] 28 sentyabr 1993-cü ildə UEFA Kubokunun ilk təsnifat mərhələsində İrlandiyanın "Bohemyans" klubu ilə qarşılaşmada meydana çıxıb və 22-ci dəqiqədə komandasınını ilk qolunun müəllifi olub, oyun 5–0 hesabı ilə Bordonun xeyrinə başa çatıb. Bu, Zidanın UEFA Kubokunda debüt oyunu idi.[20] 23 noyabr 1993-cü ildə 3-cü təsnifat mərhələsinin cavab oyununda da meydana çıxıb və 77-ci dəqiqədə komandasının yeganə qolunu vurub.[21] 1993–1994-cü illər mövsümündə 6 dəfə fərqlənib.

27 sentyabr 1994-cü ildə UEFA Kubokunun birinci təsnifat mərhələsində İslandiyanın "Lilleström" klubu ilə cavab qarşılaşmasında 2-ci dəqiqədə hesabı açıb, oyun 0–2 hesabı ilə "Bordo"nun qələbəsi ilə yekunlaşıb və "Bordo" növbəti mərhələyə vəsiqə qazanıb.[22] Növbəti mərhələdə Polşanın "Katowice" klubu ilə hər iki oyunda 90 dəqiqə meydanda olub, "Bordo" iki oyunun nəticəsində 2–1 məğlub olaraq mübarizəni dayandırıb.[23][24] 1994–1995 mövsümündə Zidan 6 qol vurub. 1995-ci ildə "Bordo" ilə UEFA İntertoto Kubokunu qazanıb.[5]

1995-ci ildə "Bləkbörn Rovers"in baş məşqçisi Kenni Dalqliş Zinəddin Zidan və Kristofe Duqarri ilə maraqlandığını açıqlamışdı. Klubun prezidenti Cek Volker isə belə cavab vermişdi: Bizim Tim Şervurd kimi oyunçumuz olduğu halda siz niyə Zidanla müqavilə bağlamaq istəyirsiniz?[25]

UEFA Kuboku 1995/1996-cı illər mövsümündə "Bordo"nun heyətində 6 oyun keçirib və 1 məhsuldar ötürmə verib.[26] 1995–1996 mövsümündə Zidan "Bordo"nun heyətində UEFA Kubokunun finalına çıxıb.[17] Zidan "Bordo"nun heyətində 4 uğurlu mövsüm keçirib. 1996-cı ilin əvvəlində 1.2 milyon funt sterlinqə İngiltərənin "Nyukasl" klubuna təklif edilib, lakin "Nyukasl"ın aşağı liqaya düşməsinə görə bu transfer baş tutmayıb.[27]

Yuventus

redaktə

"Bordo"da oyunu "Yuventus" klubunun diqqətini cəlb edib.[6] 1996-cı ilin iyununda 35 milyon franka "Bordo"dan İtaliyanın "Yuventus" klubuna transfer olunub.[17]

8 sentyabr 1996-cı ildə İtaliya A Seriyasının birinci turunda "Redjina" ilə qarşılaşmada "Yuventus"un heyətində debüt edib. Zidan bu oyunu əvəzolunmadan keçirib və görüş 1–1 hesabı ilə başa çatıb.[28] 20 oktyabr 1996-cı ildə İtaliya A Seriyasının altıncı turunda "İnter"lə ev qarşılaşmasında 62-ci dəqiqədə Yuventusun heyətində ilk qolunu vuraraq hesabı 2–0 edib, oyun elə bu hesabla başa çatıb, Zidan oyunu əvəzolunmadan keçirib.[29] 1 dekabr 1996-cı ildə İtaliya A Seriyasında "Bologna" ilə qarşılaşmada 50-ci dəqiqədə oyunda yeganə qola imza ataraq komandasına qələbə qazandırıb.[30] 8 dekabr 1996-cı ildə Qitələrarası Kubokun final oyununda "Yuventus"un heyətində River Pleyt klubuna qarşı oyunda meydana çıxıb, bu oyunda "Yuventus" 1–0 hesabı ilə qələbə qazanıb və kubokun sahibi olub. Bu kubok Zidanın "Yuventus" karyerasında ilk titulu olub.[31] 15 yanvar 1997-ci ildə "Yuventus"un "Pari Sen-Jermen"i 6–1 hesabı ilə qalib gəldiyi[32] və 5 fevral 1997-ci ildə 3–1 hesabı qalib gəldiyi oyunda meydanda olub,[33] bu nəticələrlə "Yuventus" UEFA Super Kubokunun qalibi olub. 6 aprel 1997-ci ildə "Milan"la səfər oyununda 32-ci dəqiqədə 11 metrlik cərimə zərbəsindən qol vuraraq hesabı 0–2 edib, oyun 1–6 hesabı ilə "Yuventus"un qələbəsi ilə yekunlaşıb.[34] 19 mart 1997-ci ildə Norveçin "Rusenburq" klubu ilə UEFA Çempionlar Liqasının dörddə bir final mərhələsinin cavab qarşılaşmasında hesabı 1–0 edərək bu turnirdəki ilk qolunu vurub, oyun "Yuventus"un 2–0 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.[35] 28 may 1997-ci ildə UEFA Çempionlar Liqasının finalında "Borussiya Dortmund"la qarşılaşmada meydanda olub, bu oyunda "Yuventus" 3–1 hesabı ilə məğlub olaraq gümüş medallar qazanıb.[5] İlk mövsümdə 5 qol vurub.[17]

19 oktyabr 1997-ci ildə Bari klubu ilə İtaliya A Seriyasının oyununda 68-ci dəqiqədə komandasının ikinci, 79-cu dəqiqəsində isə üçüncü qolunu vuraraq dubl edib, oyun 0–5 hesabı ilə "Yuventus"un xeyrinə başa çatıb.[36] 25 yanvar 1998-ci ildə "Atalanta" ilə ölkə çempionatı oyununda hesab 1–1 olarkən 71 və 90-cı dəqiqələrdə iki qol vuraraq hesabı 3–1 edib və komandasına qələbə qazandırıb.[37] 18 mart 1998-ci ildə Ukraynanın "Dinamo Kiyev" klubu ilə UEFA Çempionlar Liqasının dörddə bir final mərhələsinin cavab qarşılaşmasında yüz min tamaşaçı qarşısında oynayıb.[38] 20 may 1998-ci ildə Zidan yenidən "Yuventus"un heyətində UEFA Çempionlar Liqasının finalınadək irəliləyib, bu dəfə finalda "Real Madrid"ə 1–0 hesabı ilə məğlub olaraq ikinci yeri tutublar.[39]

24 yanvar 1999-cu ildə "Perudja" ilə çempinoat oyununda 55-ci dəqiqədə "Yuventus"un ikinci qolunu vuraraq hesabı 2–1 edib və komandasına qələbə qazandırıb.[40] UEFA Çempionlar Liqasının 1998/1999 mövsümündə Yuventusun heyətində yarımfinalda İngiltərənin "Mançester Yunayted" klubu ilə oyunlarda meydana çıxıb. İki oyunun nəticəsinə 3–4 hesabı ilə məğlub olan "Yuventus" mübarizəni dayandırıb.[41][42]

Zinəddin 1996–2001-ci illərdə "Yuventus"un heyətində top qovub. Bu müddətdə o, 2 çempionluq və 2 vitse-çempionluq qazanmaqla yanaşı 2 dəfə UEFA Çempionlar Liqasının finalçısı olub. Zidanın hesabında Qitələrarası kubok və Superkubok da var.[43] Yuventusun heyətində 151 oyun keçirib və 24 qol vurub.

Real Madrid

redaktə

2001-ci ildə 76 milyon avroya Yuventusdan "Real Madrid" klubuna keçib.[44] Bu transfer "Real Madrid" prezidenti Florentino Perezin Qalaktikos erası transferlərindən biri olub.

 
Zinədin Zidan Devid Bekhemlə Real Madridin heyətində (2003)

25 avqust 2001-ci ildə La Liqanın ilk turunda "Valensiya" ilə səfər qarşılaşmasında "Real Madrid"in heyətində debüt edib, oyunu əvəzolunmadan keçirib və oyun 1–0 hesabı ilə Real Madridin məğlubiyyəti ilə yekunlaşıb.[45] 15 sentyabr 2001-ci ildə üçüncü tur oyunlarında "Real Betis"lə səfər qarşılaşmasında 14-cü dəqiqədə hesabı 1–1 edən qolu vurub, oyun "Real Madrid"in 3–1 hesablı məğlubiyyəti ilə başa çatıb. Bu qol Zidanın "Real Madrid" karyerasında ilk qolu olub.[46] 6 mart 2002-ci ildə İspaniya Kubokunun finalında "Deportivo La-Korunya" klubu ilə oyunda meydana çıxıb. 1–2 hesabı ilə məğlub olaraq "Real Madrid" gümüş medalı qazanıb.[47] 15 may 2002-ci ildə Real Madridin heyətində ilk mövsümdə UEFA Çempionlar Liqasının finalında "Bayern Leverkusen" ilə klubu ilə qarşılaşmada meydana çıxıb və qol vurub, 2–1 hesabı ilə oyun başa çatıb və "Real Madrid" kubokun qalibi olub.[17] Bu kubok Zidanın "Real Madrid"lə qazandığı ilk kubok olub. 10 fevral 2002-ci ildə La Liqanın 25-ci turunda "Las Palmas" klubu ilə qarşılaşmada 33-cü dəqiqədə komandasının ikinci qolunu vuraraq 7–0 hesablı qələbədə pay sahibi olub.[48] Növbəti mövsüm isə La Liqanın qalibi olub.[10] 23 aprel 2002-ci ildə UEFA Çempionlar Liqasının yarımfinal mərhələsinin ilk oyununda "Barselona" ilə El Klassikoda 98 min tamaşaçı qarşısında meydana çıxıb və oyunda ilk qolu vurub, oyun 0–2 hesabı ilə "Real in xeyrinə başa çatıb.[49] 30 avqust 2002-ci ildə UEFA Super Kuboku uğrunda Niderlandın "Feyenoord Rotterdam" klubu ilə qarşılaşmada meydana çıxıb, oyun 3–1 hesabı ilə "Real Madrid"in xeyrinə başa çatıb.[50] İlk mövsüm 31 çempionat oyununa çıxıb və 7 qol vurub.[17]

2 oktyabr 2002-ci ildə UEFA Çempionlar Liqasının qrup mərhələsində Yunanıstanın "AEK Afina" klubu ilə oyunda 16 və 40-cı dəqiqələrdə qol vurub, oyun 3–3 hesabı ilə başa çatıb.[51] 3 dekabr 2002-ci ildə Qitələrarası Kubokun final oyununda Paraqvayın "Olimpiya" klubu ilə qarşılaşmada meydana çıxıb. Bu oyunda "Real Madrid" 2–0 hesabı ilə qalib gələrək kuboku qazanıb.[52] 5 yanvar 2003-cü ildə İspaniya Çempionatının 16-cı turunda "Valensiya" ilə qarşılaşmada 68-ci dəqiqədə qol vuraraq hesabı 2–1 edib, bundan başqa 36-cı dəqiqədə Ronaldonun və 93-cü dəqiqədə Portillonun vurduğu qolların ötürməsini edib, oyun 4–1 hesabı ilə "Real Madrid"in xeyrinə başa çatıb.[53]

13 sentyabr 2003-cü ildə La Liqanın üçüncü turunda "Real Vallodolid"lə qarşılaşmada 53-cü dəqiqədə hesabı 4–0 edən qola imza atıb, oyun 7–2 hesabı ilə "Real Madrid"in xeyrinə başa çatıb.[54] 17 mart 2004-cü ildə "Real Madrid"in heyətində İspaniya Kubokunun finalında "Real Zaraqoza" ilə görüşdə meydana çıxıb, bu dəfə "Real Madrid" əlavə vaxtda 2–3 hesabı ilə uduzaraq gümüş medalı qazanıb.[55]

15 yanvar 2006-cı ildə La Liqanın 19-cu turunda "Sevilla" ilə qarşılaşmada komandasının ilk qolunun ötürməsini edib və 58, 60, 93-cü dəqiqələrdə qol vuraraq het-trik edib, oyun 4–2 hesabı ilə Real Madridin qələbəsi ilə yekunlaşıb.[56] Bu, Zidanın futbolçu karyerasında yeganə het-trik olub.[57] 4 fevral 2006-cı ildə 22-ci tur çərçivəsində "Espanyol" ilə qarşılaşmada 42 və 50-ci dəqiqələrdə qol vurub, bu oyunda Real Madrid 4–0 hesabı ilə qələbə qazanıb.[58] 2 aprel 2006-cı ildə La Liqanın 31-ci turunda baş tutan El Klassiko qarşılaşmasında 98 min tamaşaçı qarşısında meydana çıxıb, 79-cu dəqiqədə əvəzlənib.[59] 7 may 2006-cı ildə Real Madridin heyətində son ev oyununda "Valensiya" ilə qarşılaşmada qol vurub, oyun 3–3 hesabı ilə başa çatıb.[5] "Real Madrid"də keçirdiyi son mövsümdə 28 oyunda meydana çıxıb, 9 qol vurub və 10 qolun ötürməsini verib.[5] "Real Madrid"in heyətində həmçinin Qitələrarası kubokun və UEFA Super Kubokunun qalibi olub.[17] Zidan 2002–2006-cı illər arasında "Real"ın formasını geyinib.[60] Zidan Real Madriddə 5 nömrəli futbolkada çıxış edib.[61]

2009-cu ildə Madrid təmsilçisində prezident Florentino Perezin müşaviri vəzifəsinə təyin edilib.[62] Zinəddin Zidan 2011-ci il iyulun 11-dən etibarən "Real Madrid" klubunda idman direktoru vəzifəsində çalışır.[63] 2013-cü ildə "Real Madrid"ə baş məşqçi təyin olunan Karlo Ançelottinin köməkçisi vəzifəsinə təyin olunub.[60]

Klub statistikası

redaktə

[64]

Klub karyerası Liqa Kubok Qitə Cəmi
Mövsüm Klub Liqa Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol
Fransa Liqa Fransa Kuboku Avropa Cəmi
1988–89 Kann Liqa 1 2 0 0 0 – 2 0
1989–90 0 0 0 0 – 0 0
1990–91 28 1 3 0 – 31 1
1991–92 31 5 3 0 4 0 38 5
1992–93 Bordo 35 10 4 1 - 39 11
1993–94 34 6 3 0 6 2 43 8
1994–95 37 6 4 1 4 1 45 8
1995–96 33 6 1 0 15 6 49 12
İtaliya Liqa İtaliya Kuboku Avropa Cəmi
1996–97 Yuventus A Seriyası 29 5 2 0 10 2 41 7
1997–98 32 7 5 1 11 3 48 11
1998–99 25 2 5 0 10 0 40 2
1999–2000 32 4 3 1 6 0 41 5
2000–01 33 6 2 0 4 0 39 6
İspaniya Liqa İspaniya Kuboku Avropa Cəmi
2001–02 Real Madrid La Liqa 31 7 9 2 9 3 49 12
2002–03 33 9 1 0 14 3 48 12
2003–04 33 6 7 1 10 3 50 10
2004–05 29 6 1 0 10 0 40 6
2005–06 29 9 5 0 4 0 38 9
Ölkə Fransa 200 34 18 2 29 12 247 45
İtaliya 151 24 17 2 41 5 209 31
İspaniya 155 37 23 3 47 9 225 49
Cəmi 506 95 58 7 117 26 681 125

Milli komanda karyerası

redaktə

Zinəddin Zidan millinin heyətində ilk oyununu 17 avqust 1994-cü ildə Çexiya millisinə qarşı keçirib və bu oyunda 2 qol vuraraq dubl edib.[6] 27 fevral 2001-ci ildə Almaniya ilə beynəlxalq yoldaşlıq görüşündə 27-ci dəqiqədə oyunda yeganə qola imza ataraq Fransaya 1–0 hesablı qələbə qazandırıb.[65] 27 mart 2006-cı ildə Meksika ilə yoldaşlıq görüşündə milli komandada 100-cü oyununa çıxıb, bu oyun 1–0 hesabı ilə Fransanın qələbəsi ilə yekunlaşıb.[5] Zidan Fransa millisində 100 oyun həddini keçən dördüncü futbolçu olub. Zidana qədər Desailli, Zuram və Didyer Desçamps 100 oyun həddini keçmişdi.[66] Zidan Fransa milli futbol komandasının heyətində 108 oyuna çıxıb və 31 qol vurub. 108 rəsmi oyunda hakimlər tərəfindən cəmi 13 dəfə sarı vərəqə ilə xəbərdarlıq alıb.[57]

Dünya Kuboku 1998

redaktə
 
Zidan millinin heyətində 10 nömrəli formada çıxış edib

Zidanın milli komanda karyerasının ən pik zirvəsi 1998-ci ildə Fransanın ev sahibliyi ilə keçirilən dünya çempionatı olub.[10] Bu, Zidanın millinin heyətində iştirak etdiyi ilk mundial olub. 1998-ci il dünya çempionatının qrup mərhələsində CAR[67] və Səudiyyə Ərəbistanı[68] ilə oyunlarda meydanda olub. Səudiyyə Ərəbistanı ilə oyunda 71-ci dəqiqədə qırmızı vərəqə alaraq meydandan qovulub.[68] Bu, Zidanın milli komanda karyerasında aldığı ilk qırmızı vərəqə olub.[57] 1/8 final oyununda Paraqvay millisi ilə qarşılaşmada oyunu ehtiyat oyunçular skamyasından izləyib.[69] 3 iyul 1998-ci ildə 1/4 finalda İtaliya ilə oyunda da meydanda olub və 11 metrlik cərimə zərbələrinə qədər davam edən oyunda penaltini düzgün yerinə yetirib, oyun 4–3 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb[70] və Fransa yarımfinal mərhələsinə yüksəlib. 8 iyul 1998-ci ildə yarımfinal mərhələsində Xorvatiya ilə oyunda əsas heyətdə meydana çıxıb və oyunu əvəzolunmadan keçirib, 2–1 hesabı ilə qalib gələn Fransa final oyununa yüksəlib.[71] Bu dünya çempionatının final oyununda Braziliya ilə qarşılaşmada 27 və 45-ci dəqiqələrdə qol vuraraq debüt edib, oyun 0–3 hesabı ilə Fransanın qələbəsi ilə başa çatıb.[72] 10 fevral 1999-cu ildə Uembli stadionunda İngiltərə ilə yoldaşlıq görüşündə 69 və 76-cı dəqiqələrdə komanda yoldaşı Nikolas Anelkanın vurduğu qolların ötürməsini Zidan vermişdir. Oyun 0–2 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatmışdı.[73]

Avropa Kuboku 2000

redaktə

Zidan Avro 2000-nin seçmə oyunlarında 6 oyunda meydana çıxıb və 1 qol vurub. 2000-ci il Avropa Çempionatının seçmə oyunlarında 8 sentyabr 1999-cu ildə Ermənistan komandası ilə səfər qarşılaşmasında seçmə mərhələdə ilk və yeganə qolunu vurub.[74] Avro 2000-nin dörddə bir final mərhələsində İspaniya ilə qarşılaşmada 33-cü dəqiqədə cərimə zərbəsindən qol vuraraq hesabı açıb, oyun 1–2 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb və Fransa yarımfinal mərhələsinə yüksəlib.[75] 28 iyun 2000-ci ildə Portuqaliya ilə keçirilən yarımfinal qarşılaşmasında əlavə vaxtda – 117-ci dəqiqədə 11 metrlik cərimə zərbəsindən qol vuraraq hesabı 2–1 edib və komandasına qələbə qazandırıb. Bu nəticə ilə Fransa turnirin final oyununa vəsiqə qazanıb.[76] 2 iyul 2000-ci ildə Avro 2000-nin final oyununda İtaliya ilə qarşılaşmadanı əvəzolunmadan keçirib, bu oyunda 2–1 hesabı ilə Fransa qalib gələrək kubokun sahibi olub.[77]

Dünya Kuboku 2002

redaktə

Koreya və Yaponiyada keçirilən 2002-ci il Dünya çempionatı Fransa millisi üçün uğursuz olub. Qrup mərhələsində 0–1 hesabı ilə məğlub olduqları Seneqal[78] və 0–0 hesabı ilə başa çatan Uruqvayla[79] oyunlarda Zidan zədəli olduğu üçün meydana çıxmayıb,[80] oyunu ehtiyat oyunçular skamyasından izləməli olub. 11 iyun 2002-ci ildə qrup mərhələsinin sonuncu oyununda Danimarka ilə qarşılaşmanı əvəzolunmadan keçirib, 2–0 hesabı ilə Fransa bu oyunda məğlub olub.[81] Bu nəticə ilə Fransa 1 xalla qrup sonuncusu olub.

Avropa Kuboku 2004

redaktə

Zidan Fransa milli futbol komandasının heyətində Avro 2004-ün seçmə oyunlarında iştirak edib, 7 oyunda meydana çıxıb və 3 qol vurub. Avro 2004-ün seçmə mərhələ oyunlarında 28 mart 2003-cü ildə Malta ilə qarşılaşmada 57 və 80-ci dəqiqələrdə qol vuraraq dubl edib, oyun 6–0 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb.[82] 2 aprel 2003-cü ildə seçmə mərhələ çərçivəsində İsraillə qarşılaşmada birinci hissəyə əlavə olunmuş 1-ci dəqiqədə qol vuraraq hesabı 2–1 edərək komandasına qələbə qazandırıb.[83] Zidan Fransanın heyətində Avro 2004-ün final mərhələsində də çıxış edib. Qrup mərhələsində 13 iyun 2004-cü ildə İngiltərə ilə oyunda 0–1 məğlub olarkən 91-ci dəqiqədə cərimə zərbəsindən, 93-cü dəqiqədə isə 11 metrlik cərimə zərbəsindən qol vuraraq hesabı 2–1 edib və komandasına qələbə qazandırıb.[84] Zidan UEFA Avropa Kuboku 2004-ün rəmzi yığmasına düşməyi bacarıb.[85]

 
Zinəddin Zidan FİFA Dünya Kuboku 2006-nın final oyununda küncdən zərbə yerinə yetirməyə hazırlaşır

Dünya Kuboku 2006

redaktə

FİFA Dünya Kuboku 2006-nın seçmə oyunlarında Zidan millinin heyətində 4 dəfə meydana çıxıb və bir dəfə fərqlənib. İlk və yeganə qolu 12 oktyabr 2005-ci ildə seçmə mərhələnin son oyununda Malta ilə ev qarşılaşmasının 29-cu dəqiqəsində vurub və hesabı açıb, bu oyun 4–0 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb.[86] Zinəddin Zidan 2006-cı il dünya çempionatından sonra karyerasını bitirəcəyini açıqlayıb.[10] Zinəddin Zidan millinin heyətində dünya çempionatı oyunlarında iştirak edib. Qrup mərhələsində İsveçrə[87] və Koreya Respublikası[88] ilə oyunlarda əsas heyətdə meydana çıxıb və sonadək meydanda olub. Fransa millisi 5 xalla qrup mərhələsini ikinci yerdə bitirərək 1/8 final mərhələsinə yüksəlib. 27 iyun 2006-cı ildə İspaniya ilə 1/8 final oyununda meydanda olub və ikinci hissəyə əlavə olunmuş 2-ci dəqiqədə komandasının üçüncü qolunu vuraraq oyunda yekun hesabı müəyyənləşdirib, oyun 1–3 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb.[89] Fransa millisi bu nəticə ilə 1/4 final mərhələsinə yüksəlib. 1 iyul 2006-cı ildə 1/4 mərhələsində Braziliya millisi ilə oyunu Zidan əvəzolunmadan keçirib, oyun 0–1 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb[90] və Fransa yarımfinal mərhələsinə yüksəlib. 5 iyul 2006-cı ildə Portuqaliya ilə yarımfinal oyununda Zidan 33-cü dəqiqədə 11 metrlik cərimə zərbəsindən qol vuraraq komandasına qələbə qazandırıb, oyun 0–1 hesabı ilə Fransanın xeyrinə başa çatıb. Bu nəticə ilə Fransa turnirin final oyununa vəsiqə qazanıb.[91] 9 iyul 2006-cı ildə dünya çempionatının finalında İtaliya ilə oyunda meydana çıxıb, 7-ci dəqiqədə 11 metrlik cərimə zərbəsindən fərqlənənək hesabı açıb, əsas vaxt 1–1 hesabı ilə başa çatdığından oyunda əlavə vaxt oynanılıb. Əlavə vaxtın 110-cu dəqiqəsində Zidan qırmızı vərəqə alaraq meydandan qovulub. Oyun penalti zərbələrində İtalyanın 6–4 hesablı qələbəsi ilə başa çatıb.[92]

Zidan-Materatsi qalmaqalı
redaktə

2006-cı ildə Almaniyada təşkil olunan dünya çempionatının final matçında Marko Materatsinin təxribatına uyan Zinəddin ona zərbə edirmiş və qırmızı vərəqə alaraq meydandan qovulmuşdu.[93]

Zidan deyib ki, final oyunundan sonra soyunub-geyinmə otağına gedib və komanda yoldaşlarından üzr istəyib:[94]

  «Amma ölərəm, Materatsidən üzr istəmərəm. Belə addım atsam, şərəfimi ləkələmiş olaram».  

Zinəddin Zidan bir neçə il sonra belə açıqlama verib:[95]

  “O zaman mənə göstərilən qırmızı vərəqə düzgün qərar idi. Buffon hakimi mənim hərəkətim barədə məlumatlandırmaqla, düzgün hərəkət etdi. Bilmirəm, əgər həmin epizoddan sonra meydanda qalsaydım və Fransa dünya çempionu olsaydıq, indi hansı hissləri keçirəcəkdim” - deyə Zidan vurğulayıb.  

Materatsi 2011-ci ildə məsələni belə izah edib:[96]

  "Mən artıq bu barədə çox danışmışam. Ancaq yenə də deyirəm mən həmin vaxt onun anasını deyil, bacısını söymüşdüm. Lakin Zidanın bacısının olduğunu bilmirdim. Zidanın həmin söyüşə belə sərt reaksiya verməsini ilk öncə anlamadım. Ancaq sonra bəlli oldu ki, Zidanın həqiqətən də bacısı var imiş. Təbii ki, burada Zidan məni vurmaqda haqlı idi. Ana söyüşünə gəldikdə isə mən bu kəlməni heç kəsə qarşı işlətmirəm".  

2010-cu ildə UEFA Çempionlar Liqasınının 4-cü turu çərçivəsində səfərdə Milanla qarşılaşan Real Madrid komandasının idman direktoru olan Zidan burada keçmiş baş məşqçisi Joze Mourinyo ilə görüşməyə gələn Materatsi ilə qarşılaşıb. Əvvəlcə Mourinyo ilə görüşən italiyalı müdafiəçi daha sonra Zidana salam verib və onunla da görüşmək məqsədi ilə əlini uzadıb. Ona uzadılan əli geri çevirməyən Zidan da Materatsi ilə salamlaşıb.[97]

Milli komanda statistikası

redaktə

[98]

  Fransa milli futbol komandası
İl Yoldaşlıq Dünya K. Dünya K. s/m Avropa K. Avropa K. s/m Başqa Cəmi
Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol Oyun Qol
1994 1 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 2 2
1995 1 0 0 0 0 0 0 0 5 2 0 0 6 2
1996 7 1 0 0 0 0 5 0 0 0 0 0 12 1
1997 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 1 8 1
1998 5 2 5 2 0 0 0 0 3 0 2 1 15 5
1999 3 0 0 0 0 0 0 0 3 1 0 0 6 1
2000 6 1 0 0 0 0 5 2 0 0 2 1 13 4
2001 6 2 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
2002 5 1 1 0 0 0 0 0 3 0 0 0 10 1
2003 3 0 0 0 0 0 0 0 4 3 0 0 7 3
2004 2 1 0 0 0 0 4 3 0 0 1 0 7 4
2005 1 1 0 0 4 1 0 0 0 0 0 0 5 2
2006 4 0 6 3 0 0 0 0 0 0 0 0 10 3
Cəmi 51 11 12 5 4 1 14 5 19 6 8 3 108 31

Milli komandada vurduğu qollar

redaktə
# Tarix Yer Rəqib Hesab Nəticə Yarış
1. 17 avqust 1994 Şaban Delma Stadionu, Bordo, Fransa   Çexiya 1-2 2–2 Yoldaşlıq oyunu
2. 17 avqust 1994 Şaban Delma Stadionu, Bordo, Fransa   Çexiya 2-2 2–2 Yoldaşlıq oyunu
3. 6 sentyabr 1994 Abbe Deşam Stadionu, Oser, Fransa   Azərbaycan 7-0 10–0 UEFA Avropa Kuboku 1996 seçmə mərhələ
4. 11 oktyabr 1995 Steau Stadionu, Buxarest, Rumıniya   Rumıniya 1-3 1–3 UEFA Avropa Kuboku 1996 seçmə mərhələ
5. 21 fevral 1996 Stad de Kosteres, Nimes, Fransa   Yunanıstan 3-1 3–1 Yoldaşlıq oyunu
6. 11 iyun 1997 Park de Prens, Paris, Fransa   İtaliya 1-0 2–2 Turnir de Frans
7. 28 yanvar 1998 Stad de Frans, Paris, Fransa   İspaniya 1-0 1–0 Yoldaşlıq oyunu
8. 28 fevral 1998 Stad Velodrom, Marsel, Fransa   Norveç 2-1 3–3 Yoldaşlıq oyunu
9. 27 may 1998 Məhəmməd Stadionu, Kasablanka, Mərakeş   Belçika 0-1 0–1 1998 Kral II Həsən Kuboku
10. 12 iyul 1998 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Braziliya 1-0 3–0 FİFA Dünya Kuboku 1998
11. 12 iyul 1998 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Braziliya 2-0 3–0 FİFA Dünya Kuboku 1998
12. 8 sentyabr 1999 Hrazdan Stadionu, İrəvan, Ermənistan   Ermənistan 1-2 2–3 UEFA Avropa Kuboku 2000 seçmə mərhələ
13. 23 fevral 2000 Stad de Frans, Seynt Deni, FransYoldaşlıq oyunua   Polşa 1-0 1–0 Yoldaşlıq oyunu
14. 4 iyun 2000 Məhəmməd Stadionu, Kasablanka, Mərakeş   Yaponiya 1-1 2–2 2000 Kral II Həsən Kuboku
15. 25 iyun 2000 Jan Breydel, Brügge, Belçika   İspaniya 0-1 1–2 UEFA Avropa Kuboku 2000
16. 28 iyun 2000 Kral Baudin Stadionu, Brüssel, Belçika   Portuqaliya 1-2 1–2 UEFA Avropa Kuboku 2000
17. 27 fevral 2001 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Almaniya 1-0 1–0 Yoldaşlıq oyunu
18. 24 mart 2001 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Yaponiya 1-0 5–0 Yoldaşlıq oyunu
19. 27 mart 2002 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Şotlandiya 1-0 5–0 Yoldaşlıq oyunu
20. 29 mart 2003 Stad Feliks Bolard, Lans, Fransa   Malta 4-0 6–0 UEFA Avropa Kuboku 2004 seçmə mərhələ
21. 29 mart 2003 Stad Feliks Bolard, Lans, Fransa   Malta 6-0 6–0 UEFA Avropa Kuboku 2004 seçmə mərhələ
22. 2 aprel 2003 Stadio Renzo Barbera, Palermo, İtaliya   İsrail 0-2 1–2 UEFA Avropa Kuboku 2004 seçmə mərhələ
23. 6 iyun 2004 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Ukrayna 1-0 1–0 Yoldaşlıq oyunu
24. 13 iyun 2004 Eştadiyo da Luş, Lissabon, Portuqaliya   İngiltərə 1-1 2–1 UEFA Avropa Kuboku 2004
24. 13 iyun 2004 Eştadiyo da Luş, Lissabon, Portuqaliya   İngiltərə 2-1 2–1 UEFA Avropa Kuboku 2004
26. 21 iyun 2004 Eştadiyo Sidade de Koimbra, Koimbra, Portuqaliya   İsveçrə 0-1 1–3 UEFA Avropa Kuboku 2004
27. 17 avqust 2005 Stad de la Mosson, Monpelye, Fransa   Kot-d'İvuar 2-0 3–0 Yoldaşlıq oyunu
28. 12 oktyabr 2005 Stad de Frans, Seynt Deni, Fransa   Kipr 1-0 4–0 FİFA Dünya Kuboku Kuboku 2006 seçmə mərhələ
29. 27 iyun 2006 HDİ Arena, Hannover, Almaniya   İspaniya 1-3 1–3 FİFA Dünya Kuboku 2006
30. 5 iyul 2006 Alyans Arena, Münih, Almaniya   Portuqaliya 0-1 0–1 FİFA Dünya Kuboku 2006
31. 9 iyul 2006 Olimpiya Stadionu, Berlin, Almaniya   İtaliya 0-1 1–1 əv
5–3 p		 FİFA Dünya Kuboku 2006

Məşqçilik karyerası

redaktə

Uğurları

redaktə

Digər fəaliyyətləri

redaktə

2000 və 2002-ci illərdə Adidas şirkətinin reklam çarxlarına çəkilib.[100] Həmçinin Fransanın Foot+ kanalının reklam çəkilişlərində iştirak edib.[100] 2006-cı ildə Adidas şirkəti üçün kommersiya fəaliyyəti göstərib.[100] 2010-cu ildə Qətərin 2022-ci il dünya çempionatına ev sahibliyi ilə bağlı təşkilat komitəsinin üzvü olub.[10] Zidan Qətərin 2022-ci ildə dünya çempionatının təşkilatçılığını əldə etməsinə görə 15 milyon dollar gəlir əldə edib.[101]

FİFA Dünya Kuboku 2010-da Fransa millisinin baş məşqçisi Raymon Domenekə kömək etməklə bağlı Zidana Fransa Futbol Federasiyasının prezidenti Jan-Pyer Eskaletti dəvət göndərib. Futbolçu bir müddət düşündükdən sonra təklifə müsbət cavab verib.[102]

Avro 2012-nin seçmə mərhələsində millinin baş məşqçisi olan Loran Blan millinin oyunçularını motivasiya etmək üçün Fransa futbolunun ulduz oyunçularını təcrübələrini bölüşmək üçün dəvət etməyi qərara alıb. İlk qonaq Zidan olub. Zidan baş məşqçiyə sentyabrın 3-də və 7-də keçiriləcək Belarus və Bosniya və Herseqovina ilə oyunlarda kömək edib.[103]

Xeyriyyə fəaliyyəti

redaktə
 
Zidan Danone Millətlər Kubokunda iştirak zamanı

2001-ci ildə BMT-nin inkişaf proqramının xoşməramlı səfiri təyin olunub.[10]

24 fevral 2007-ci ildə Taylandda 10000 azarkeşin qarşısında uşaqların QİÇS-lə mübarizəsi üçün təşkil olunan xeyriyyə oyununda iştirak edib. 2–2 hesabı ilə başa çatan oyunda ilk qolu Zidan vurub. Əldə olunan 260000 ฿ (7.750 dollar) iki məktəbin və 16 üçotaqlı mənzilli binanın tikilməsinə sərf olundu.[104]

2010-cu ildə Haitidəki zəlzələ qurbanlarına kömək məqsədilə Portuqaliyanın paytaxtı Lissabonda "Zinəddin Zidan və Ronaldonun dostları" ilə "Benfika"nın ulduz futbolçuları arasında xeyriyyə matçında iştirak edib. Eştadiu da Luş stadionunda təşkil olunan oyunu 50 minədək tamaşaçı izləyib. Görüş 3:3 hesablı heç-heçə ilə nəticələnib.[105]

2010-cu ildə Yunanıstanın paytaxtı Afinada yoxsullara yardım məqsədilə komanda yoldaşları ilə "Olimpiakos"un əfsanələri arasında keçirilən matçda iştirak edib.[106]

5 iyun 2011-ci ildə Santyaqo Bernabeu stadionunda "Real Madrid" və "Bavariya" klublarının veteran futbolçuları arasında keçirilən xeyriyyə görüşündə iştirak edib. Oyundan əldə olunan gəlir Afrikadakı yardım proqramına xərclənib. Görüş 8–3 hesabı ilə Real Madrid veteranlarının xeyrinə başa çatıb.[107]

2012-ci ildə Braziliyanın Portu-Aleqri şəhərində kasıbçılığa qarşı xeyriyyə aksiyası çərçivəsində "Ronaldo və Zidanın dostları" arasında keçirilənoyunda iştirak edib.[108]

2 iyun 2013-cü ildə Zinəddin Zidanın da heyətində olduğu "Real Madrid" və "Mançester Yunayted"in veteran oyunçuları Old Trafford stadionunda keçirilən xeyriyyə matçında qarşılaşıb. Madrid klubunun heyətində Zidandan başqa Fernando Yerro, Fernando Redondo, Emilio Butraginyo və İvan Helquero meydana çıxacaqlar. "Mançester Yunayted"da isə Dvayt York, Endi Koul, Edvin van der Sar və Teddi Şerinqem mübarizə aparıblar. Matçdan yığılmış bütün vəsait Mançester Yunayted Fondu xeyriyyə təşkilatına və Mançesterdə aztəminatlı gənc insanlara, icmalara dəstək göstərən layihələrin maliyyələşdirilməsinə verilib. 56 min tamaşaçının izlədiyi oyunda Real Madrid veteranları 1–2 hesabı ilə qələbə qazanıb.[109][110]

Filmoqrafiya

redaktə

Zidanla bağlı əsərlər

redaktə

Tanınmış idman jurnalisti Enrike Orteqa Zinəddin Zidan haqda "Zidan, sadə qəhrəmanın zərifliyi" adlanan kitab yazıb. Kitabda əfsanəvi futbolçunun həyatı, peşəkar karyerası və Yuventusdan Real Madridə gəlişindən bəhs edilir. 3 iyun 2011-ci ildə kitabın təqdimatı olub.[112]

Marko Materazzi 2007-ci ilin avqustunda fransalını təxribata çəkdiyini etiraf edib. Zidanın bacısını təhqir edən müdafiəçi, hadisə ilə bağlı kitab da yazıb. "Əslində mən Zidana nə dedim" adlanan kitabda onun Zidanla dialoqu 249 variantda verilib.[93]

2008-ci ildə Besma Lauri Fransa yığmasının sabiq kapitanı Zinəddin Zidanın italiyalı Marko Materazzinin sinəsinə başla endirdiyi zərbə haqda kitab yazıb. "Zidanın gizli sifəti" adlanan kitab sonuncu dünya çempionatında baş verən məlum xoşagəlməz epizoda həsr olunub.[93]

Kəllə vurma heykəli

redaktə
  Əsas məqalə: Kəllə vurma (heykəl)

Əlcəzairli heykəltaraş Adel Abdessəməd futbol tarixində son onilliyin ən dramatik anlarından birini Zinəddin Zidanın 2006-cı il dünya çempionatının finalında italiyalı müdafiəçi Marko Materatsiyə kəllə atdığı epizodun heykəlini hazırlamağı qərara alıb. Heykəltəraşlıq işinin adı "Kim böyük dəhşətli canavardan qorxur?" adlanır.[113] Heykəl müxtəlif şəhərlərdə nümayiş etdirilir.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ "Futbol ulduzları hansı ləqəblə tanınır?" (az.). Qol.az. 26 yanvar 2012. 2016-03-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  2. ↑ 1 2 Zinédine Zidane // Transfermarkt (çd.). 2000.
  3. ↑ 1 2 Zinedine Zidane // filmportal.de. 2005.
  4. ↑ "Happy birthday, Zinedine Zidane!" (az.). Apasport.az. 23 iyun 2009. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  5. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 ["Zinedine Zidane Biography" (ingilis). soccermaniak.com. 2022-05-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  6. ↑ 1 2 3 4 5 "Zinédine Zidane" (ingilis). notablebiographies.com. 2013-11-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  7. ↑ "ZZ top" (ingilis). The Guardian. 4 Aprel 2004. 2019-05-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-12.
  8. ↑ "Why France still loves Zidane". The Independent. 11 iyul 2006. 2015-09-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-12.
  9. ↑ "Zinedine Zidane" (ingilis). thefamouspeople. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  10. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 "Zinedine Zidane biography" (ingilis). biography.com. 2018-06-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  11. ↑ "Zinédine Zidane Biography". IMDb (ingilis). 2022-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  12. ↑ Victor García. "Mi papá es jugador del Real Madrid" (ispan). ElConfidencial.com. 22 noyabr 2007. 2007-12-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 dekabr 2013.
  13. ↑ "Portada > Plantilla > Otras Categorías > Benjamín B" ( (isp.)). RealMadrid.com. Archived from the original on 2011-01-19. İstifadə tarixi: 7 dekabr 2013.
  14. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2017-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-07.
  15. ↑ "French heir who became king" Arxivləşdirilib 2014-02-09 at the Wayback Machine FIFA.com Retrieved 17 November 2013
  16. ↑ "Zidane swansong" (ingilis). BBC Sport. 12 iyun 2006. 2020-10-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  17. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 "Zinedine Zidane" (ingilis). ESPN. 23 aprel 2010. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  18. ↑ "Zinəddin Zidanın komandası dağılır" (az.). Apasport.az. 18 iyun 2013. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  19. ↑ "The Ones That Got Away...Zidane" (ingilis). VitalFootball.co.uk. 2007-09-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  20. ↑ "UEFA Kupası 1.Tur 1993/1994 Bordeaux 5 – 0 Bohemians". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  21. ↑ "UEFA Kupası 3.Tur 1993/1994 Bordeaux 1 – 0 Karlsruher". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  22. ↑ "UEFA Kupası 1.Tur 1994/1995". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  23. ↑ "Bordeaux 1 – 1 Katowice". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  24. ↑ "Katowice 1 – 0 Bordeaux". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  25. ↑ The Ones That Got Away…Zidane Arxivləşdirilib 2007-09-28 at the Wayback Machine – VitalFootball.co.uk, 2006
  26. ↑ "Performance data for season 95/96". transfermarkt. 2014-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  27. ↑ "Sport.co.uk meets...Football agent Barry Silkman" (ingilis). sport.co.uk. 15 mart 2010. 2013-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 noyabr 2013.
  28. ↑ "1:1 (1:1) – Reggiana Juventus Serie A – 1.Match day – 08.09.1996". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  29. ↑ "2:0 (1:0) – Juventus Inter Serie A – 6.Match day – 20. oktyabr 1996 – 11:00 PM Juventus Stadium". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  30. ↑ "Juventus 1 – 0 Bologna". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  31. ↑ "1:0 (0:0) – Juventus River Plate Intercontinental Cup – final – 8. dekabr 1996 – 11:00 PM". transfermarkt (ingilis). İstifadə tarixi: 2013-12-08.]
  32. ↑ "Paris S.G. 1 – 6 Juventus". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  33. ↑ "Juventus 3 – 1 Paris S.G." mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  34. ↑ "1:6 (0:2) – AC Milan Juventus Serie A – 26.Match day – 6. aprel 1997 – 11:00 PM". transfermarkt. 2013-07-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  35. ↑ "2:0 (1:0) – Juventus Rosenborg BK UEFA Champions League – quarter-finals 2nd leg – 19. mart 1997 – 11:00 PM". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  36. ↑ "Bari 0 – 5 Juventus". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  37. ↑ "Juventus 3 – 1 Atalanta". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  38. ↑ "1:4 (0:1) – Dynamo Kyiv Juventus UEFA Champions League – quarter-finals 2nd leg – 18. mart 1998 – 11:00 PM". transfermarkt. 2013-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  39. ↑ "1:0 (0:0) – Real Madrid Juventus UEFA Champions League – final – 20. may 1998 – 07:45 PM". transfermarkt. 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  40. ↑ "2:1 (0:1) – Juventus Perugia Serie A – 18.Match day – 24. yanvar 1999 – 11:00 PM". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  41. ↑ "Manchester United 1 – 1 Juventus". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  42. ↑ "Juventus 2 – 3 Manchester United". mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  43. ↑ ""Yuventus" Zidanı alır" (az.). apasport.az. 2011-03-10. İstifadə tarixi: 2013-12-08.[ölü keçid]
  44. ↑ "Dünya futbolunun ən bahalı 5 transferi" (az.). Apasport.az. 9 iyun 2009. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  45. ↑ "1:0 (1:0) – Valencia CF Real Madrid Primera División – 1.Match day – 25. avqust 2001 – 08:30 PM". transfermarkt. 2014-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  46. ↑ "3:1 (1:1) – Real Betis Real Madrid Primera División – 3.Match day – 15. sentyabr 2001 – 08:30 PM". transfermarkt. 2013-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  47. ↑ "1:2 (0:2) – Real Madrid Dep. La Coruña Copa del Rey – final – 6. mart 2002 – 08:00 PM". transfermarkt. 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  48. ↑ "7:0 (3:0) – Real Madrid UD Las Palmas Primera División – 25.Match day – 10. fevral 2002 – 04:00 PM". transfermarkt. 2014-05-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  49. ↑ "0:2 (0:0) – FC Barcelona Real Madrid UEFA Champions League – semi-finals 1st leg – 23. aprel 2002 – 07:45 PM". transfermarkt. 2014-04-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  50. ↑ "3:1 (2:0) – Real Madrid Feyenoord UEFA Supercup – final – 30. avqust 2002 – 07:45 PM". transfermarkt. 2014-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  51. ↑ "3:3 (3:2) – AEK FC Real Madrid UEFA Champions League – group C – 2. oktyabr 2002 – 07:45 PM". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  52. ↑ "2:0 (1:0) – Real Madrid Olimpia Intercontinental Cup – final – 3. dekabr 2002 – 11:00 PM". transfermarkt. 2014-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  53. ↑ "4:1 (1:0) – Real Madrid Valencia CF Primera División – 16.Match day – 5. yanvar 2003 – 07:30 PM". transfermarkt. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  54. ↑ "7:2 (3:0) – Real Madrid Real Valladolid Primera División – 3.Match day – 13. sentyabr 2003 – 06:30 PM". transfermarkt. 2014-01-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  55. ↑ ["2:3 a.e.t. - Real Madrid Real Zaragoza Copa del Rey – final – 17. mart 2004 – 08:00 PM". transfermarkt. 2014-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  56. ↑ "4:2 (1:0) – Real Madrid Sevilla FC Primera División – 19.Match day – 15. yanvar 2006 – 09:00 PM". transfermarkt. 2014-02-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  57. ↑ 1 2 3 "40 yaşlı Zidan və 40 fakt" (az.). http://realmadrid-az.com/. 24 iyun 2012. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.[ölü keçid]
  58. ↑ "4:0 (3:0) – Real Madrid Espanyol Primera División – 22.Match day – 4. fevral 2006 – 08:00 PM". transfermarkt. 2014-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  59. ↑ "1:1 (1:1) – FC Barcelona Real Madrid Primera División – 31.Match day – 2. aprel 2006 – 05:00 PM". transfermarkt. 2014-04-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  60. ↑ 1 2 "Zidan Ançelottinin köməkçisi oldu" (az.). Apasport.az. 2013-06-26. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  61. ↑ ""Çelsi"nin futbolçusu: "Zidanın azarkeşiyəm, ancaq..."" (az.). Qol.az. 2012-09-17. İstifadə tarixi: 2013-12-08.[ölü keçid]
  62. ↑ "Zinəddin Zidan "Real"a qayıtdı" (az.). Apasport.az. 2009-06-02. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  63. ↑ ["Zidan üçün "Real"da yeni vəzifə" (az.). Qol.az. 2011-07-07. 2016-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-12-08.
  64. ↑ "Zinedine Zidane". Footballdatabase.eu. 2011-10-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 noyabr 2013.
  65. ↑ "1:0 (1:0) – France Germany International Friendlies - - 27. fevral 2001 – 07:45 PM". transfermarkt. 2013-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  66. ↑ Pugmire, Jerome. "Malouda leads France past Mexico". Associated Press. 27 may 2006. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.[ölü keçid]
  67. ↑ "Fransa 3 – 0 Güney Afrika". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  68. ↑ 1 2 "Fransa 4 – 0 Suudi Arabistan". Mackolik.com. 2015-10-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  69. ↑ "Round of 16 France – Paraguay". FİFA. 2013-10-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  70. ↑ "Quarter-finals Italy – France". FİFA. 2013-10-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  71. ↑ "Semi-finals France – Croatia". FİFA. 2013-11-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  72. ↑ "0:3 (0:2) – Brazil France World Cup 1998 – final – 12. iyul 1998 – 08:00 PM". transfermarkt. 2014-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  73. ↑ "0:2 (0:0) – England France International Friendlies - - 10. fevral 1999 – 11:00 PM". transfermarkt. 2013-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  74. ↑ "2:3 (1:1) – Armenia France EM-Qualifikation – group 4 – 8. sentyabr 1999 – 11:00 PM". transfermarkt. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  75. ↑ "1:2 (1:2) – Spain France EURO 2000 – quarter-finals – 25. iyun 2000 – 07:45 PM". transfermarkt. 2013-10-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  76. ↑ "2:1 a.e.t. - France Portugal EURO 2000 – semi-finals – 28. iyun 2000 – 07:45 PM". transfermarkt. 2013-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  77. ↑ "2:1 a.e.t. - France Italy EURO 2000 – final – 2. iyul 2000 – 07:00 PM". transfermarkt. 2013-10-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  78. ↑ "Group matches France – Senegal". FİFA. 2013-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  79. ↑ "Group matches France – Uruguay". FİFA. 2013-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  80. ↑ "Zidane privé de Sénégal" (fransız). http://mondial2002.dna.fr/. 28 may 2002. 13 November 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  81. ↑ "Group matches Denmark – France". FİFA. 2013-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  82. ↑ "6:0 (2:0) – France Malta EM-Qualifikation – group 1 – 29. mart 2003 – 11:00 PM". transfermarkt. 2013-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  83. ↑ "1:2 (1:2) – Israel France EM-Qualifikation – group 1 – 2. aprel 2003 – 11:00 PM". transfermarkt. 2013-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  84. ↑ "2:1 (0:1) – France England EURO 2004 – group B – 13. iyun 2004 – 07:45 PM". transfermarkt. 2013-10-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  85. ↑ "Zidane, seul bleu retenu" (fransız). Eurosport. 6 iyul 2004. 2010-07-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  86. ↑ "First stage France – Cyprus". FİFA. 2013-11-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  87. ↑ "Group matches France – Switzerland". FİFA. 2013-11-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  88. ↑ "Group matches France – Korea Republic". FİFA. 2014-01-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  89. ↑ "Round of 16 Spain – France". FİFA. 2013-12-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  90. ↑ "Quarter-finals Brazil – France". FİFA. 2014-01-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  91. ↑ "Semi-finals Portugal – France". FİFA. 2013-12-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  92. ↑ "6:4 on pen. - Italy France World Cup 2006 – final – 9. iyul 2006 – 07:00 PM". transfermarkt. 2014-04-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.[ ]
  93. ↑ 1 2 3 "Zidanın gizli sifəti" (az.). Apasport.az. 18 sentyabe 2008. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  94. ↑ "Zidan: «Ölərəm, amma ondan üzr istəmərəm»" (az.). Qol.az. 2 mart 2010. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  95. ↑ "Zinəddin Zidandan səmimi açıqlamalar" (az.). Apasport.az. 23 dekabr 2009. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  96. ↑ ""Mən Zidanın anasına deyil, bacısına söymüşdüm"" (az.). Qol.az. 23 sentyabr 2011. 2016-03-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  97. ↑ "Zidane firma la paz con Materazzi en Milán" (ispan). Marca. 4 noyabr 2011. 2021-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  98. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2006-09-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-11-25.
  99. ↑ ""Real" tarixinin ən yaxşı "11"-liyi açıqlandı" (az.). Qol.az. 9 mart 2012. 2012-03-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  100. ↑ 1 2 3 "Other works for Zinédine Zidane" (ingilis). IMDb. 2022-04-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  101. ↑ "ZİDANA 15 MİLYON DOLLAR MÜKAFAT VERİLDİ" (az.). Yeni Müsavat. 5 dekabr 2010. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  102. ↑ "Zidan dünya çempionatında baş məşqçiyə kömək edəcək" (az.). Milli.az. 2 aprel 2010. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  103. ↑ "Zinəddin Zidan Fransa yığmasına qayıtmağa razılıq verdi" (az.). Apasport.az. 30 iyun 2010. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  104. ↑ "Zidane big fan of Celtic star Nakamura". Zinedine-zidane-news.newslib.com. 2011-07-14 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 Aprel 2011.
  105. ↑ "Zidan və Ronaldonun dostları xeyriyyə matçında qalib gələ bilmədi" (az.). Apasport.az. 26 yanvar 2010. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  106. ↑ "Zidan şousu" (az.). Qol.az. 17 dekabr 2010. 2016-03-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  107. ↑ "PICTURE SPECIAL: Real Madrid legends v Bayern Munich legends" (ingilis). Dailymail.co.uk. 5 iyun 2011. 2021-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  108. ↑ "Ronaldo and Zidane in re-run of 1998 World Cup final head-to-head for charity match" (ingilis). Dailymail.co.uk. 20 dekabr 2012. 2021-05-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  109. ↑ Adam Marshall. "Legends ready for battle". Mançester Yunayted FK (ingilis). 31 may 2013. 7 June 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  110. ↑ Adam Marshall. "Legends: United 1 Real 2". Mançester Yunayted FK (ingilis). 2 iyun 2013. 2015-01-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  111. ↑ "Astérix aux jeux olympiques (2008)". IMDb. 2022-05-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  112. ↑ ""Zidan, sadə qəhrəmanın zərifliyi"" (az.). Qol.az. 4 iyun 2011. 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.
  113. ↑ ""Kim böyük dəhşətli canavardan qorxur?"". Apasport.az. 15 mart 2012. 2021-10-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 dekabr 2013.

Xarici keçidlər

redaktə
İdman titulları
Əvvəlki:
seçilməyib 		UEFA Çempionlar Liqasının ən yaxşı yarımmüdafiəçisi
1997–1998 		Sonrakı:
Devid Bekhem
Əvvəlki:
Ronaldo 		Avropanın ən yaxşı oyunçusu
1998 		Sonrakı:
Rivaldo
Əvvəlki:
Luk Alfan 		Fransada ilin idmançısı
1998 		Sonrakı:
Enike Barber
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Zinəddin_Zidan&oldid=7720189"