Ümumdünya İrsi Komitəsi
Ümumdünya İrs Komitəsi — UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil ediləcək yerləri təyin edən təşkilatdır. Dünya Mədəni və Təbii İrsin Mühafizəsi Konvensiyasının həyata keçirilməsindən məsuldur, Dünya Mirası Fondunun istifadəsini idarə edir və iştirakçı dövlətlərin istəyi ilə maliyyə yardımı paylayır. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Məclisi tərəfindən dörd il müddətinə seçilən iyirmi bir üzv dövlətdən ibarətdir.[1][2]
Ümumdünya irsi komitəsinə 21 ölkə daxildir.[2] Hər il komitəyə bir dövlət rəhbərlik edir. İldə bir dəfə iclas keçirilir. İclasa həmin il komitəyə rəhbərlik etmiş, ölkə başçılıq edir. Komitənin əsas işi yeni namizədlər arasında seçim aparmaq və siyahıda olan irslərin vəziyyətini dəyərləndirməkdir. Ümumdünya irsi komitəsi, həm də Ümumdünya Mədəniyyət Fondunu idarə edir.[3][4]
.png)
Ümumdünya irsi komitəsinə daxil olan 21 ölkənin siyahısı.
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
İclaslar
redaktə| Sessiya[5] | İl | Tarix | Ev sahibi şəhər | Tərəfdaş dövlət |
|---|---|---|---|---|
| 1 | 1977 | 27 iyun–1 iyul | Paris |  Fransa
|
| 2 | 1978 | 5 sentyabr–8 sentyabr | Washington, DC |  ABŞ
|
| 3 | 1979 | 22 oktyabr–26 oktya | Qahirə və əl-Üqsür |  Misir
|
| 4 | 1980 | 1 sentyabr–5 sentyabr | Paris | Fransa
|
| 5 | 1981 | 26 oktyabr–30 oktyabr | Sidney |  Avstraliya
|
| 6 | 1982 | 13 dekabr–17 dekabr | Paris | Fransa
|
| 7 | 1983 | 5 dekabr–9 dekabr | Florensiya |  İtaliya
|
| 8 | 1984 | 29 Oktyabr–2 noyabr | Buenos-Ayres |  Argentina
|
| 9 | 1985 | 2 dekabr–6 dekabr | Paris | Fransa
|
| 10 | 1986 | 24 noyabr–28 noyabr | Paris | Fransa
|
| 11 | 1987 | 7 dekabr–11 dekabr | Paris | Fransa
|
| 12 | 1988 | 5 dekabr–9 dekabr | Brasília |  Braziliya
|
| 13 | 1989 | 11 dekabr–15 dekabr | Paris | Fransa
|
| 14 | 1990 | 7 dekabr–12 dekabr | Banff |  Kanada
|
| 15 | 1991 | 9 dekabr–13 dekabr | Karfagen |  Tunis
|
| 16 | 1992 | 7 dekabr–14 dekabr | Santa Fe | ABŞ
|
| 17 | 1993 | 6 dekabr–11 dekabr | Cartagena |  Kolumbiya
|
| 18 | 1994 | 12 dekabr–17 dekabr | Phuket |  Tailand
|
| 19 | 1995 | 4 dekabr–9 dekabr | Berlin |  Almaniya
|
| 20 | 1996 | 2 dekabr–7 dekabr | Mérida |  Meksika
|
| 21 | 1997 | 1 dekabr–6 dekabr | Napoli | İtaliya
|
| 22 | 1998 | 30 noyabr–5 noyabr | Kyoto |  Yaponiya
|
| 23 | 1999 | 29 noyabr–4 noyabr | Mərakeş |  Mərakeş
|
| 24 | 2000 | 27 noyabr–2 dekabr | Cairns | Avstraliya
|
| 25 | 2001 | 11 dekabr–16 dekabr | Helsinki |  Finlandiya
|
| 26 | 2002 | 24 iyun–29 iyun | Budapeşt |  Macarıstan
|
| 27 | 2003 | 30 iyun–5 iyul | Paris | Fransa
|
| 28 | 2004 | 28 iyun–7 iyul | Suzhou |  ÇXR
|
| 29 | 2005 | 10 iyul – 17 iyul | Durban |  Cənubi Afrika Respublikası
|
| 30 | 2006 | 8 iyul – 16 iyul | Vilnüs |  Litva
|
| 31 | 2007 | 23 iyun – 1 iyul | Christchurch |  Yeni Zelandiya
|
| 32 | 2008 | 2 iyul - 10 iyul | Québec | Kanada
|
| 33 | 2009 | 22 iyun - 30 iyun | Sevilla |  İspaniya
|
| 34 | 2010 | 25 iyul - 3 avqust | Brasília | Braziliya
|
| 35 | 2011 | 19 iyun - 29 iyun | Paris | Fransa
|
| 36 | 2012 | 25 iyun - 5 iyul | Sankt-Peterburq |  Rusiya
|
| 37 | 2013 | 17 iyun - 27 iyun | Phnom Penh |  Kamboca
|
| 38 | 2014 | 15 iyun - 25 iyun | Doha |  Qətər
|
| 39 | 2015 | 28 iyun - 8 iyun | Bonn | Almaniya
|
| 40 | 2016 | 10 iyul - 20 iyul | İstanbul |  Türkiyə
|
| 41 | 2017 | 10 iyul - 17 iyul | Kraków |  Polşa
|
| 42 | 2018 | 24 iyun - 4 iyul | Manama |  Bəhreyn
|
| 43 | 2019 | 30 iyun - 10 iyul | Baku |  Azərbaycan
|
| 44 | 2020-21 | 16 iyul - 31 iyul 2021 | Fuçjou | ÇXR
|
| 45 | 2021-22 | 10 sentyabr - 25 sentyabr 2023 | Riyad |  Səudiyyə Ərəbistanı
|
| 46 | 2024 | 21 iyul - 31 iyul | Yeni Dehli |  Hindistan
|
Üzvlər
redaktə| Üzv dövlət[6] | Mandat |
|---|---|
 Anqola
|
2015-2019 |
| Avstraliya
|
2017-2021 |
| Azərbaycan
|
2015-2019 |
| Bəhreyn
|
2017-2021 |
 Bosniya və Herseqovina
|
2017-2021 |
| Braziliya
|
2017-2021 |
 Burkina-Faso
|
2015-2019 |
| ÇXR
|
2017-2021 |
 Kuba
|
2015-2019 |
 Qvatemala
|
2017-2021 |
| Macarıstan
|
2017-2021 |
 İndoneziya
|
2015-2019 |
 Küveyt
|
2015-2019 |
 Qırğızıstan
|
2017-2021 |
 Norveç
|
2017-2021 |
 Sent-Kits və Nevis
|
2017-2021 |
| İspaniya
|
2017-2021 |
| Tunis
|
2015-2019 |
 Tanzaniya
|
2015-2019 |
 Uqanda
|
2017-2021 |
 Zimbabve
|
2015-2019 |
| Ümumi | 21 |
UNESCO Ümumdünya İrsi Komitəsinin üzvləri
| Üzv dövlət[7] | Mandat |
|---|---|
| Argentina
|
2021–2025 |
 Belçika
|
2021–2025 |
 Bolqarıstan
|
2021–2025 |
 Yunanıstan
|
2021–2025 |
| Hindistan
|
2021–2025 |
| İtaliya
|
2021–2025 |
 Yamayka
|
2023–2027 |
| Yaponiya
|
2021–2025 |
 Qazaxıstan
|
2023–2027 |
 Keniya
|
2023–2027 |
 Livan
|
2023–2027 |
| Meksika
|
2021–2025 |
| Qətər
|
2021–2025 |
 Ruanda
|
2021–2025 |
 Sent-Vinsent və Qrenadin
|
2021–2025 |
 Seneqal
|
2023–2027 |
 Cənubi Koreya
|
2023–2027 |
| Türkiyə
|
2023–2027 |
 Ukrayna
|
2023–2027 |
 Vyetnam
|
2023–2027 |
 Zambiya
|
2021–2025 |
| Ümumi | 21 |
İstinadlar
redaktə- ↑ According to the UNESCO World Heritage website, States Parties Arxivləşdirilib 2020-05-26 at the Wayback Machine are countries that signed and ratified The World Heritage Convention Arxivləşdirilib 2016-08-27 at the Wayback Machine. As of March 2013, there were a total of 170 State Parties.
- ↑ 1 2 UNESCO. "The World Heritage Committee". UNESCO. 17 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 June 2019.
- ↑ İrsi Komitəsi
- ↑ "The World Heritage Committee". UNESCO World Heritage Site. 2006-11-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2006-10-14.
- ↑ "Sessions". UNESCO World Heritage Site. 1 iyun 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 aprel 2015. (#invalid_param_val)
- ↑ "UNESCO World Heritage Centre - 40th session of the Committee". whc.unesco.org. 27 iyul 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 mart 2018. (#invalid_param_val)
- ↑ "46th session of the World Heritage Committee". World Heritage Site (ingilis). 2024. İstifadə tarixi: 28 December 2023.
Xarici keçidlər
redaktə
Vikianbarda Ümumdünya İrsi Komitəsi ilə əlaqəli mediafayllar var.
- UNESCO World Heritage portal – official website
- The World Heritage List – official searchable list of all Inscribed Properties