HESA Şahid-136 (Farsca: شاهد ۱۳۶; “şahid”) HESA tərəfindən yaradılmış İran istehsalı olan dron hücumları üçün nəzərdə tutulmuş pilotsuz hava döyüş texnikasımobil sursatdır. Nisbətən ucuz texnika olub, buraxılış qurğularından təbəqələr formasında buraxılır və yer hədəflərinə uzaqdan hücum etmək və hücum zamanı hava hücumundan müdafiə resurslarını tükəndirməklə hava hücumundan müdafiə sistemlərindən yayınmaq və yer hədəflərini darmadağın etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. İlk dəfə 2021-ci ilin dekabrında yayımlanan şəkillərlə ortaya çıxmışdır[2][3].

HESA Shahed 136
شاهد ۱۳۶
Tipi Mobil sursat
İstehsalçı İran Təyyarə İstehsalı Sənayesi Şirkəti
İstismarçılar
Buraxılış sayı təq. 100[1]
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Əməliyyat tarixi redaktə

Şahid-136 ilk dəfə husilər tərəfindən 2020-ci ildə Yəmən vətəndaş müharibəsi zamanı Abkaik-Hüreys hücumunda istifadə edilmişdir[4][5][6]. 2022-ci ildəki Rusiyanın Ukraynaya hücumu zamanı o, Rusiya Hərbi Hava Qüvvələri tərəfindən Geran-2 (Герань-2) adı ilə Ukraynaya qarşı istifadə olunur[7][8][9][4][10][11][12].

Texniki xüsusiyyətləri redaktə

Mənbə:[13]

İstinadlar redaktə

  1. https://www.militaryfactory.com/aircraft/detail.php?aircraft_id=2520.
  2. "HESA Shahed-136". militaryfactory.com. 17 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 September 2022.
  3. Newdick, Thomas. "Russia Bombards Ukraine With Iranian 'Kamikaze Drones'". The Drive (ingilis). 2022-10-17. 2022-11-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-26.
  4. 1 2 Harris, Shane; Lamothe, Dan; Horton, Alex; DeYoung, Karen. "U.S. has viewed wreckage of kamikaze drones Russia used in Ukraine". Washington Post. 20 October 2022. 2 November 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 October 2022.
  5. Hambling, David. "Russia Is Now Using Iranian 'Swarming' Attack Drones In Ukraine — Here's What We Know". Forbes contributor (ingilis). 2022-10-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-20.
  6. "Exclusive: Iran deploys "suicide drones" in Yemen as Red Sea tensions rise". Newsweek (ingilis). 13 January 2021. 17 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 September 2022.
  7. Kanaani, Nasser. "Iranian foreign ministry spokesman reacts to some claims about shipment of arms including military drones by Iran to Ukraine". Iranian Ministry of Foreign Affairs. 18 October 2022. 20 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 October 2022.
  8. Raine, Niamh Kennedy,Negar Mahmoodi,Ivana Kottasová,Andrew. "Iran denies supplying Russia with weapons for use in Ukraine". CNN (ingilis). 2022-10-16. 2022-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-18.
  9. Beaumont, Peter. "Russia escalating use of Iranian 'kamikaze' drones in Ukraine". The Guardian. 29 September 2022. 29 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 September 2022.
  10. "Russia-Ukraine war News: Ukraine to reduce Iran embassy presence over Russia drone attacks". Al Jazeera. 24 September 2022. 17 October 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2022.
  11. Hird, Karolina; Bailey, Riley; Mappes, Grace; Barros, George; Kagan, Frederick W. "Russian Offensive Campaign Assessment, October 12". Institute for the Study of War. Russian Offensive Campaign Assessment. Washington, DC. October 12, 2022. October 14, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: October 14, 2022.
  12. Motamedi, Maziar. "Iran says ready to talk to Ukraine on claims of arming Russia". www.aljazeera.com (ingilis). 19 October 2022. 2022-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-19.
  13. "Military Knowledge: Shahed-136 Loitering Munition" (ingiliscə). iswnews.com. 12 yanvar 2022. 2022-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-10-30.