Hiroşi Noma
Hiroşi Noma (野間宏, Noma Hiroşi?, 23 fevral 1915[1][2], Kobe[3] – 2 yanvar 1991[1][2][…], Tokio[d]) – Yaponiya yazıçısı. O, Yaponiyada "postmüharibə ədəbiyyatı"nın qurucusu hesab olunur.
| Hiroşi Noma | |
|---|---|
| yap. 野間宏 | |
 | |
| Doğum tarixi | 23 fevral 1915[1][2] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 2 yanvar 1991[1][2][…] (75 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | şair, romançı, yazıçı |
| Fəaliyyət illəri | 1946-cı ildən |
| Əsərlərinin dili | yapon dili |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İlk illəri
redaktəHiroşi Noma 1915-ci ildə Yaponiyanın Kobe şəhərində doğulmuşdur. Elektrikçi olan atası Şinranın təlimlərini qəbul edən buddizm hərəkatının lideri idi.[4] Nomanın 10 yaşında olanda atası ölmüşdür.[5]
Noma 1932-ci ildə Kioto Üçüncü Ali Məktəbinə daxil olmuşdur. Burada fransız simvolist poeziyasına maraq göstərmiş və Fyodor Dostoyevski, Andre Jid, Marsel Prust və Ceyms Coys kimi yazıçıların əsərlərini öyrənmişdir. Simvolist şair Katsutaro Takeuçinin rəhbərliyi altında şeirlər yazmağa başlamışdır.[5]
Noma 1935-ci ilin aprelində Kioto Universitetinin fransız ədəbiyyatı fakültəsinə daxil olmuşdur. Həmin il Takeuçinin ölməsi onda şok təsiri buraxmışdır. Universitet illərində solçu hərəkata qoşulmuş, "Kerun" adlı radikal qruplaşmanın üzvləri ilə yaxın münasibətlər qurmuşdur. 1938-ci ildə universitetdən məzun olduqdan sonra Osaka Şəhər Rifah Departamentində burakumin icmaları ilə bağlı işə qəbul olunmuşdur.[5]
Noma 1941-ci ilin oktyabrında Yaponiya ordusuna çağırılmış, lakin növbəti il Filippində malyariya ya yoluxduğu üçün Yaponiyaya qayıtmışdır. 1943-cü ilin yayında antimilitarizm və pasifizm çıxışlarına görə 6 aylıq həbs cəzası almışdır.[5][6] Yenə qısa müddətliyinə orduya cəlb olunmuş və müharibənin axırına qədər silah-sursat fabrikində işləmişdir. 1944-cü ilin fevralında Mitsuko Fuci ilə evlənmişdir.[5]
Ədəbi və siyasi karyerası
redaktəİkinci Dünya müharibəsindən ilk romanı "Qaranlıq şəkillər" (Kuray e) üzərində işləməyə başlamışdır. 1946-cı ildə nəşr olunan bu roman tənqidçilər tərəfindən Yaponiyada postmüharibə ədəbiyyatının ilk nümunəsi adlandırılmışdır.[7] Onun postmüharibə dövrünün ilk illərində yazdığı digər əsərlərə "İki ət cəsədi" (Futatsu no nikutay, 1946), "Onun üzündəki qırmızı Ay" (Kao no naka no aka tsuki, 1947), "Parçalanma hissi" (Hokay kankaku, 1948) daxildir.[5]
Noma 1947-ci ilin qışında Yaponiya Kommunist Partiyasına qoşulmuşdur. Həmin il burakuminlər və buraku azadlıq hərəkatı ilə bağlı təcrübələri əsasında "Gənclik üzüyü" (Seynen no va) adlı çoxcildli romanını nəşr etdirməyə başlamışdır. 1971-ci ildə tamamlanan əsərə görə həmin il Tanizaki mükafatına layiq görülmüşdür.[5] Noma 1964-cü ildə partiyadan atılana qədər Yaponiya Kommunist Partiyasının mədəni tədbirlərinin aktiv iştirakçısı olmuşdur.[7]
Noma 1952-ci ildə müharibə dövründə ordunun vəziyyətindən və yapon əsgərlərin törətdikləri vəhşiliklərdən bəhs edən "Boşluq zonası" (Şinku çitay) adlı romanını nəşr etdirmişdir. "Zər səması" (Saykoro no sora, 1958) əsəri Tokio Fond Birjasını, "Mənim qülləm burada dayanır" (Vaqa to va soko ni tatsu, 1958) adlı avtobioqrafik romanı isə atasının buddizmlə bağlı baxışlarının üzərindəki təsirini təsvir edir.[7] Noma buddizmin Yaponiya ruhunu əks etdirən yeganə din hesab etmiş,[7] bu haqda "Tannişo" (1969) və "Şinran" (1972) adlı əsərlər yazmışdır.[5]
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ 1 2 3 4 Noma Hiroshi // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 Нома Хироси // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 32
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 33
- ↑ Hoover. səh. 282
- ↑ 1 2 3 4 Hoover. səh. 283
Ədəbiyyat
redaktə- Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). VI cild (Niju–Saka). Tokio: Kodansha. 1983. səh. 32–33. ISBN 0-87011-626-6. İstifadə tarixi: 18 fevral 2024.
- Hoover, William D. Historical Dictionary of Postwar Japan (ingiliscə). Scarecrow Press. 18 mart 2011. 282–283. İstifadə tarixi: 18 fevral 2024.