Kordova xilafəti
Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri müzakirə səhifəsində diskussiya edərək həll edin.
|
Əndəlüs Əməvi Xilafəti (ərəb. خلافة قرطبة) və ya Kordova Xilafəti — indiki İspaniya və Portuqaliyada mövcud olmuş tarixi sünni İslam xilafəti.
| Tarixi dövlət | |||
| Kordova xilafəti | |||
|---|---|---|---|
| خلافة قرطب Əndəlüs Əməvi dövləti | |||
|
|||
 Piriney yarımadasının şimal hissəsi istisna olmaqla digər ərazilər |
|||
|
|
|||
| Paytaxt | Kordova | ||
| Rəsmi dilləri | ərəb dili | ||
| Dövlət dini | Sünni İslam | ||
| İdarəetmə forması | Monarxiya | ||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Tarixi
redaktəKordova Xilafəti (və ya Əndəlüs Əməvi Xilafəti) 929-1031-ci illər arasında paytaxtı İspaniyanın Kordova şəhəri olmaqla Pireney yarımadasında mövcud olmuş güclü bir İslam dövləti idi. Əndəlus adıyla tanınan bölgədə yerləşən bu xilafət Qərbi Avropada İslam sivilizasiyasının zirvələrindən biri hesab edilir və əhalisi, mədəniyyəti və iqtisadiyyatı ilə seçilirdi.
Xilafətin qurucusu III Əbdürrəhman Əməvilər sülaləsinin bir üzvü olaraq Kordova Əmirliyini xilafətə çevirdi. O, Əməvilərin Suriyadakı xilafətindən olan varisliyə iddia edərək Bağdaddakı Abbasilərə rəqib olaraq Kordova Xilafətini elan etdi. Bu statusu qazanmaqla, o, siyasi və dini liderlik mövqeyini gücləndirdi və həm müsəlman, həm də xristian qonşularına qarşı üstünlük qazandı.
Kordova Xilafəti elm, sənət, və texnologiyanın inkişafı ilə məşhur idi. Xüsusilə Kordova şəhəri Avropanın ən böyük və ən inkişaf etmiş şəhərlərindən biri hesab edilirdi. Kitabxanalar, universitetlər, və tibb elmləri ilə məşhur idi; İslam dünyasından, eləcə də xristian Avropasından alimlər burada təhsil alır və bilik mübadiləsi edirdilər. Kordova məscidi və digər memarlıq nümunələri də o dövrün mədəni zənginliyini əks etdirir.
Xilafət XI əsrdə daxili ixtilaflar, siyasi çəkişmələr və mərkəzi idarəetmənin zəifləməsi səbəbindən süqut etdi. 1031-ci ildə Kordova Xilafəti müxtəlif kiçik dövlətlərə - taifə krallıqlarına bölündü ki, bu da Əndəlusun sonrakı dövrlərdə xristian Rekonkistası qarşısında zəifləməsinə yol açdı.