Müsavat və bitərəflər fraksiyası

Müsavat və bitərəflər fraksiyası — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentində ən çox millət vəkilinə sahib olan fraksiya.

Müsavat və bitərəflər fraksiyası
Lideri	Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
Quruluş tarixi	7 dekabr 1918 və ya oktyabr 1919
Dağılma tarixi	27 aprel 1920
İdeologiya	liberalizm Türkçülük
İdeoloji spektr	sağçı
Müttəfiqlər	Türk Ədəmi-Mərkəziyyət "Müsavat" Firqəsi
Parlamentdə	39 / 120 (27 aprel 1920)
Hökumətdə	5 / 15 (24 dekabr 1920)

Haqqında

1919-cu ilin oktyabrında Bitərəflər fraksiyasında parçalanma baş verdi. Səkkiz nəfərdən ibarət böyük əksəriyyət (Fətəli xan Xoyski, Mirzə Əsədullayev, Əsədulla Əhmədov, Cəmil bəy Sultanov, Yusif Əhmədov, Baxış bəy Rüstəmbəyov, Abuzər bəy Rzayev, Ağa Aşurov) Müsavat fraksiyası ilə birləşərək parlamentdə həlledici səsə malik olan Müsavat və bitərəflər fraksiyasını yaratdılar. Müsavat fraksiyası ilə birləşən bitərəflər, eyni zamanda, müstəqil səsvermə hüquqlarını özlərində saxladılar.

Üzvlər

Fraksiyaya 40 parlament üzvü daxil idi:

1. Məhəmməd Əmin Rəsulzadə
2. Həsən bəy Ağayev
3. Nəsib bəy Yusifbəyli
4. Xəlil bəy Xasməmmədov
5. Məmmədhəsən Hacınski
6. Abbasqulu Kazımzadə
7. Musa bəy Rəfiyev
8. Cavad bəy Məlikyeqanov
9. Mehdi bəy Hacınski
10. Mehdi bəy Hacıbababəyov
11. Rəhim bəy Vəkilov
12. Şəfi bəy Rüstəmbəyli
13. Hacı Səlim Axundzadə
14. Mustafa Mahmudov
15. Asəf bəy Şıxəlibəyov
16. Abuzər bəy Rzayev
17. Əhməd Həmdi Qaraağazadə
18. Ağa Əminov
19. Nəriman bəy Nərimanbəyli
20. Mirzə Sadıq Axundzadə
21. Müseyib bəy Əxicanov
22. Mustafa bəy Vəkilov
23. Məmmədbağır Şeyxzamanlı
24. Məhəmməd Əli Rəsulzadə
25. Murtuza Axundzadə
26. Rza bəy Ağabəyov
27. Məmmədrza ağa Vəkilov
28. Cəlil bəy Sultanov
29. Əşrəf bəy Tağıyev
30. Məmməd Yusif Cəfərov
31. Mirzə Əsədullayev
32. Yusif Əhmədzadə
33. Baxış bəy Rüstəmbəyov
34. Fətəli xan Xoyski
35. Ağa bəy Səfərəliyev
36. Əsədulla Əhmədov
37. Ağa Aşurov
38. Qulamhüseyn bəy Kazımbəyov
39. Yusifəli Əliyev
40. Mir Hidayət bəy Seyidov

Mənbə

• Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamenti (1918–1920). Parlament (stenoqrafik hesabatlar), c.1–2, B.,
• Андрес-календарь Азербайджанской Республики на 1920 г., Б., 1920