Yuri Andropov

Yuri Andropov
Yuri Andropov
	rus. Юрий Владимирович Андропов
	12 noyabr 1982 — 9 fevral 1984
Baş nazir	Nikolay Tixonov
Sələfi	Leonid Brejnev
Xələfi	Konstantin Çernenko
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	2 (15) iyun 1914
Doğum yeri	Soluno-Dmitriyevskoye[d], Andropovski rayonu, Stavropol diyarı, RSFSR;
Vəfat tarixi	9 fevral 1984[…] (69 yaşında)
Vəfat yeri	Moskva, RSFSR, SSRİ;
Vəfat səbəbi	böyrək çatışmazlığı[d]
Dəfn yeri	Kreml divarı nekropolu;
Partiya	Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası (1939–);
Təhsili	ÜİK(b)P MK yanında Ali Partiya Məktəbi[d] (–1947);
Hərbi xidmət
Qoşun növü	SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi
Rütbəsi	ordu generalı
Rəhbərlik edib	SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi
Döyüşlər	Böyük Vətən müharibəsi;
Təltifləri	; ; ; ; ;
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yuri Vladimiroviç Andropov (2 (15) iyun 1914, Soluno-Dmitriyevskoye^[d], Stavropol diyarı – 9 fevral 1984^[1]^[2]^[3]^[…], Moskva^[4]^[5],^[6]) — SSRİ-nin görkəmli dövlət və partiya xadimi, 1982–1984-cü illərdə Sov.İKP MK-nın Baş Katibi, 1983–1984-cü illərdə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Sədri, SSRİ DTK sədri (1967–1982).

HəyatıRedaktə

1914-cü il 15 iyunda Stavropol quberniyasında anadan olmuşdur.

Komsomol hərəkatlarının fəal iştirakçısı olmuş və 1939-cu ildə ÜİK(b)P sıralarına daxil olmuşdur. 1938–1940-cı illərdə RSFSR Yaroslavl vilayət komsomol təşkilatının rəhbərlərindən biri təyin edilmişdir. Daha sonralar Karel-Fin SSR-in komsomol təşkilatının rəhbəri olmuşdur. Böyük Vətən Müharibəsindən sonra Karel-Fin Kommunist Partiyası MK-nın 2-ci katibi kimi fəaliyyət göstərmişdir.

1951-ci ildə Ümumittifaq Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Mərkəzi Komitəsi aparatına işə keçirilir. 1953-cü ildə Macarıstana SSRİ səfiri göndərilir və 1956-cı ildə, məhz onun birbaşa iştirakı ilə ölkəyə sovet qoşunları daxil olur. Öz "funksiyasını" yerinə yetirdikdən sonra Moskvaya geri çağrılır və Sov.İKP MK-ya şöbə müdiri təyin edilir.

1961-ci ildə Sov.İKP-nin XXI qurultayında o, partiya Mərkəzi Komitəsinin üzvü seçilir, daha sonra isə, Sov.İKP MK katibi kimi fəaliyyət göstərir. 1967-ci ildə partiya fəaliyyətindən SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsinə sədr göndərilir. Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi-nin rəhbəri kimi 1967-ci ildə partiyanın ali orqanı olan MK Siyasi Bürosu üzvlüyünə namizəd, 1972-ci ildə Siyasi Büroya üzv seçilir. Öz fəaliyyətini o, əsasən, antisovet və dissident hərakatına qarşı mübarizəyə həsr edir. 1976-cı il 10 sentyabrda ona ordu generalı hərbi rütbəsi verilir.

Mixail Suslovun vəfatından sonra, Andropov 1982-ci ilin 24 mayında SSRİ Dövlət Təhlükəsizlik Komitəsi sədri postundan Sov.İKP MK-nın katibi vəzifəsinə keçirilir. Daha sonralar, 1982-ci ilin 12 noyabrında Andropov Sov.İKP MK-nın Plenumunda MK-nın Baş Katibi seçilir. SSRİ Ali Sovetinin Rəyasət Heyyətinin sədri seçilir.

Andopov, rəhbərliyi dövründə ölkədəki sosial-iqtisadi problemlərin həllinə ciddi diqqət yetirməyə başlayır. Ancaq, bunun üçün islahatlar ancaq əmək intizamının möhkəmlənməsi ilə bitir, o, sovet siyasi siteminin əsaslarına toxunmur.

Yuri Andropov 9 fevral 1984-cü ildə uzun sürən xəstəlikdən sonra vəfat edib.

Y.Andropov sovet və post sovet araşdırmalarında qətiyyətli və ziddiyyətli dövlət xadimi kimi xarakterizə edilir.

İstinadlarRedaktə

↑ ¹ ² Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
↑ ¹ ² Yury Andropov // Encyclopædia Britannica (ing.).
↑ ¹ ² Juri Wladimirowitsch Andropow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
↑ Andropovun yaxın ətraflarına dediklərinə görə o bir il geç doğulub, texnikuma daxil olmaq üçün yaşını bir il artırıbсм. Arxivləşdirilib 2011-11-07 at the Wayback Machine
↑ " Atam məhz 1914-cü ildə doğulub" (Y.Andropovun birinci kəbindən qızı yevgeniya Volkova) ("Караван-РОС" qəzeti, Yaroslavl qəzeti, 28.06.2004).
↑ Bəzi mənbələrdə stanisa, bəzilərində dəmir yol stansiyası.

[_17a74330d5d180a3-1] ¹ ² Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.

[_068f1b63976e4828-2] ¹ ² Yury Andropov // Encyclopædia Britannica (ing.).

[_71fa3628d8721356-3] ¹ ² Juri Wladimirowitsch Andropow // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.). / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag

[4] Andropovun yaxın ətraflarına dediklərinə görə o bir il geç doğulub, texnikuma daxil olmaq üçün yaşını bir il artırıbсм. Arxivləşdirilib 2011-11-07 at the Wayback Machine

[5] " Atam məhz 1914-cü ildə doğulub" (Y.Andropovun birinci kəbindən qızı yevgeniya Volkova) ("Караван-РОС" qəzeti, Yaroslavl qəzeti, 28.06.2004).

[6] Bəzi mənbələrdə stanisa, bəzilərində dəmir yol stansiyası.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]