Fallout 4

Bethesda Softworksun hazırladığı rol-pleyinq video oyunu

Fallout 4 (azərb. Radioaktiv-yağıntı 4‎) — "Bethesda Game Studios" tərəfindən hazırlanan və "Bethesda Softworks" tərəfindən nəşr olunan döyüş rol videooyunu. "Fallout" oyun seriyasındakı 4-cü əsas epizoddur (bütövlükdə 7). Oyun 10 noyabr 2015-ci il tarixində "Microsoft Windows", "PlayStation 4" və "Xbox One" platformaları üçün Yaponiyadan başqa hər yerdə satışa çıxarılmışdır. Bunun səbəbi Yaponiyadakı şiddət əleyhdarı olan senzura qanunları idi. "Fallout 4" Yaponiyada 17 dekabr 2015-ci il tarixində satışa çıxarılmışdır.[5] Oyun Boston şəhəri və ətrafını əhatə edən "The Commonwealth" (azərb. Birlik‎, translit. Kommonuelt) adlanan bir regionda keçir. Oyunun əsas hekayəsi "Fallout 3"dən 10 il və "Böyük müharibə"dən (ing. "The Great War") 210 il sonra, 2287-ci ildə baş verir.

Fallout 4
"Fallout 4" videooyununun rəsmi afişası
"Fallout 4" videooyununun rəsmi afişası
Hazırlayan Bethesda Game Studios
Yayımlayan Bethesda Softworks
Lokalizatorlar Softclub[4]
Seriya Fallout
Anons tarixi 3 iyun 2015
Buraxılış tarixi Orijinal versiya
Windows, PlayStation 4, Xbox One:
Ümumdünya 10 noyabr 2015
Yaponiya 17 dekabr 2015
Fallout 4 VR
HTC Vive:
Ümumdünya 12 dekabr 2017
Sonuncu versiya
Sonuncu beta-versiya
Janrlar Döyüş rol oyunu
açıq dünya
Yaş reytinqləri BBFC: 18
ESRB: MMature
PEGI: 18
RARS: 18+
USK: 18
Rejissorlar Todd Hovard
Dizaynerlər Emil Paqliarulo
Ssenaristlər Emil Paqliarulo
Rəssamlar İştvan Peli
Bəstəkarlar İnon Zur
Texniki məlumat
Platformalar Microsoft Windows
PlayStation 4
Xbox One
Mühərriklər Creation Engine (yenilənmiş)[2]
Oyun rejimləri Birnəfərli oyun
İnterfeysin dili ingilis dili[3], fransız dili[3], italyan dili[3], alman dili[3], ispan dili[3], polyak dili[3], braziliya portuqal dili[3], rus dili[3], ənənəvi Çin dili[d][3], yapon dili[3]
Daşıyıcılar DVD (PC üçün), Blu-Ray (PS4Xbox One üçün), rəqəmsal dağılım (Steam, PSN, Xbox Live)
Sistem tələbləri
İdarəetmə Klaviaturasiçan
geympad
Rəsmi saytı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Oyunçu 111 nömrəli sığınacaqda (ing. Vault 111) uzun müddətli bir kriogenik dondurulmadan çıxan "The Sole Survivor" (azərb. Yeganə sağ qalan‎) adlı bir personajı idarə edir. Həyat yoldaşının ölümü və oğlunun oğurlanmasına şahid olduqdan sonra, "Yeganə sağ qalan" itkin düşən övladının axtarışına çıxır. 111 nömrəli sığınacaqdan çıxandan sonra oyunçu oyunun məhv olmuş dünyasını kəşf etməyə, müxtəlif tapşırıqları yerinə yetirməyə, fraksiyalara kömək etməyə və öz personajlarını inkişaf etmək üçün təcrübə xalları yığmağa başlayır. Seriyaya yeni olan xüsusiyyətlər arasında yaşayış məntəqələrini inkişaf və idarə etmək və geniş kraftinq sistemi var. Kraftinq sistemi sayəsində oyun dünyasında axtarıb tapılan maddələrlə dərmanlar və bombalar yaratmaq, silah və zirehləri inkişaf etmək və yaşayış məntəqələrini tikmək, təchiz və inkişaf etmək olar. "Fallout 4" seriyada baş qəhrəmana bütöv bir şəkildə səs verən ilk oyundur.

Oyun tənqidçilər tərəfindən müsbət rəy almışdır. Müsbət tənqidçilər oyunun dünyasının dərinliyini, oyunçu müstəqilliyini, ümumi məzmununu, kraftinq sistemini və saundtrekini tərifləmiş, mənfi rəy verən tənqidçilərsə oyunun vizuallarını və texniki problemlərini tənqid etmişdir. Oyun iqtisadi və tənqidi böyük bir müvəffəqiyyət idi. Oyun satışa çıxarılmasından 24 saat sonra 750 milyon ABŞ dolları yaratmış və çox sayda mükafat almışdır. "Bethesda" oyun üçün 6 endirilə bilən məzmun satışa çıxarmışdır.

Geympley redaktə

"Fallout 4" olan açıq dünyalı bir döyüş rol videooyunudur. "Fallout 4"ün geympleyi "Fallout 3"ə çox bənzəyir. Oyunda birinciüçüncü şəxs perspektivlərinə dəyişə bilən bir kamera sistemi mövcuddur. "Fallout 4"dəki yeni xüsusiyyətlərə təbəqəli zireh sistemi, təməl-tikmə, 111 min sətirli dinamik bir dialoq sistemi,[6] dərin kraftinq sistemi və s. aiddir. Köstəbək siçovulllar, reyderlər, super mutantlar və vəhşi xortdanlar (ing. Feral ghouls) kimi keçmiş epizodlarda mövcud olan, ancaq uzun müddət yenə görünməyən düşmənlər "Fallout 4"də geri qayıdırlar.[7][8] Bundan əlavə olaraq oyunda "Doqmit" (ing. Dogmeat) adlı bir alman çoban iti var. Bu personaj oyunçulara kömək edə bilər.[9]

Oyunçu dünyanı sərbəst gəzə və söhbətlərdən istədiyi vaxt çıxa bilər. Oyunçu bir yeri kəşf etdikdən sonra, oraya sürətli-səyahət edə bilərlər. Oyunçular silahlara dəyişiklik edə bilərlər. Oyunda dəyişdirilə bilən 50 əsas silah var. "Fallout 4"də ümumi olaraq 700 dəyişiklik mövcuddur.[10] Güc Zirehləri geyinə bilən vasitələrə bənzəmək üçün yenidən dizayn edilmişdir.[11] Yeni dizayna malik olan Güc Zirehlərinə də dəyişiklik etmək olar.[12]

Oyuna yeni əlavə edilən xüsusiyyətlərdən biri yaşayış məntəqələrini yaratmaq, inkişaf etmək və sökməkdir. Oyunçu bəzi oyundaxili əşyaları seçə və onlardan öz strukturlarını yaratmaq üçün istifadə edə bilərlər. Əlavə olaraq, qəsəbələr yeni dinamik elektrik cərəyan sistemi vasitəsilə elektriklə təmin edilə bilərlər. Tacirlər və qeyri-oyunçu personajlar oyunçunun yaşayış məntəqəsində məskunlaşa bilərlər. Bunun üçün oyunçu onları 3 əsas şeylə — su, yemək və yatacaq yeri ilə təmin etməlidir. Oyunçular öz yaşayış məntəqələrini təsadüfi hücumlardan qorumaq üçün tarretlər və tələlər kimi müdafiə qurğuları qura bilərlər.[13]

 
V.H.Y.S.-dən istifadə edərkən gerçək-zamanlı hərəkət yavaşlayır və oyunçular burada göstərildiyi kimi faiz nisbətiylə düşmənlərin bədən hissələrini vurmaq ehtimalını görə bilərlər

Oyunçu personajın biləyinə bağlanan Pip-Boy şəxsi bir hesablayıcı qurğudur. Pip-Boy vasitəsilə oyunçular oyun menyusuna daxil ola bilərlər. oyundaxili menyuda statistikalar, xəritələr, məlumatlar və s. mövcuddur. Oyunçular Pip-Boy və ya hansısa bir terminal oynaya biləcəkləri oyun katricləri tapa bilərlər. Digər bir geri qayıdan xüsusiyyət Volt-Tek Yardımlı Hədəfləmə Sistemidir (V.Y.H.S. və ya ing. Vault-Tec Assisted Targeting System — V.A.T.S). V.Y.H.S.-dən istifadə edərkən gerçək-zamanlı hərəkət yavaşlayır. Müxtəlif hərəkətlər üçün hərəkət xalları (abr. HX, ing. action points) xərclənir. Bunun nəticəsində oyunçuların hərəkətlərinə limit qoyulur. Oyunçular faiz nisbətiylə düşmənlərin bədən hissələrini vurmaq ehtimalını görə bilərlər. Oyunçuları düşməni yaralamaq üçün düşmənin müəyyən bədən hissələrinə atəş aça bilərlər. Kəllə-vuruşları tez öldürüşlər və körlamaq, ayaqlar isə düşmənin hərəkətini yavaşlatmaq üçün istifadə oluna bilərlər. Düşmənlər silahlarına atəş açılmaqla silahsızlaşdırıla bilərlər. Əvvəlki oyunlarda kritik vuruşlar yalnız təsadüfi olurdu, ancaq "Fallout 4"də V.Y.H.S.-dən əl ilə yerinə yetirilə bilərlər.[14]

Oyunun əvvəlində oyunçulara "S.P.E.C.I.A.L." (azərb. G.Q.D.X.K.U.‎, "Güc, Qavrama, Dözümlülük, Xarizma, Kəşfiyyat, Cəldlik və Uğur" sözləri üçün bir abreviatur) adlı bir personaj irəliləyiş sistemində xərcləmək üçün xallar verilir. Sistem 7 statistikanı — "Güc, Qavrama, Dözümlülük, Xarizma, Kəşfiyyat, Cəldlik və Uğur"u təmsil edir. Oyunçular yeni səviyyə əldə etmək üçün kifayət qədər təcrübə xalları yığanda yeni üstünlük əldə edirlər. Oyunçu hansısa bir statistikaya daha çox xal ayıranda, yeni üstünlüklər açılır. Oyunda cəmi 275 üstünlük var.[15] Oyunda səviyyə limiti yoxdur və əsas hekayə bitdikdən sonra oyuna davam etmək olur.[16]

Oyunda oyunçulara yardım edən yoldaşlar var. Oyunçu yoldaşının xoşlamadığı bir hərəkət etsə, onlar oyunçuyla səyahət etmək imtina və ya oyunçuya hücum edə bilərlər. Oyunda 13 yoldaş mövcuddur. Oyunçu onların 7-i (Doqmit, Kodsuort, Preston Qarvi, Payper Urayt, Nik Valentayn, Con Henkok və Dyakon) ilə oyunun əsas tapşırıqları zamanı qarşılaşırlar. Geri qalan yoldaşlar "Polad Qardaşlığı" paladini Paladin Dans, İrlandiya əsilli boksçu Keyt, mudzlu əsgər Makkrudi, super mutant Stronq, robot alim Kyuri və "İnstitut" korseri X6-88-dir. Seriyada ilk dəfə olaraq yoldaşlar oyunçudan ayrı olaraq oyun dünyasıyla əlaqəyə girə bilirlər. Məsələn, oyunçunun hansısa bir terminalı haklamaq üçün kifayət qədər bacarığı yoxdursa, yoldaşın bu işi görməsi üçün ona əmr edə bilər. Oyunçu yalnız bir yoldaşla səyahət edə bilərlər, bu məhdudiyyət bəzi tapşırıqlarda oyunçuyla səyahət edən qeyri-oyunçu personajlara aid deyil. Bəzi yoldaşlarla cinsindən asılı olmayaraq romantika yaşaya bilərlər. Bunlar Preston, Payper, Keyt, Henkok, Makkrudi, Paladin Dans və Kyuridir. Bəzi yoldaşlar oyunçunu əlavə üstünlüklərlə təmin edə bilərlər.[17]

Süjet redaktə

Qurma redaktə

Oyunun əsas hekayəsi Fallout 3-dən 10 il və "Böyük müharibə"dən (ing. The Great War) 210 il sonra, 2287-ci ildə baş verir. Oyun Boston şəhəri və ətrafını əhatə edən "The Commonwealth" (azərb. Birlik‎, translit. Kommonuelt) adlanan, postapoliktikretro-futuristik bir regionda keçir. Digər Fallout oyunlarından fərqli olaraq, "Fallout 4"ün hekayəsi atom bombasının düşdüyü gün — 27 oktyabr 2077-ci ildə başlayır. Oyunçu personaj və ailəsi (Arvadı/əri və oğlu) 111 nömrəli sığınacağa gedir. Oyunçu personaj bu hadisədən tam 210 il sonra məhv olmuş bir dünyaya ayaq basır.

Oyun 1940-cı və 1950-ci illərin estetikasını və dizaynını ilə birlikdə böyük səviyyədə inkişaf etmiş bir texnologiyası olan bir alternativ dünyada keçir. Yaranan retro-futuristik dünyada insan texlonogiyası lazer silahlar istehsal edəcək, genləri dəyişdirəcək və az qala tam muxtariyyətə sahib olan süni intellektlər yaradacaq səviyyədə inkişaf etmişdir. Texlonogiyanın əhəmiyyətli şəkildə inkişaf etməsinə baxmayaraq, insan mədəniyyəti o qədər də inkişaf etməmişdir. Binaların arxitekturası, reklam afişaları və insanları ümumi yaşayış tərzi 1950-ci illərdən bəri çox da dəyişməmişdir.

Hekayə redaktə

Oyunun əsas hekayəsi 27 oktyabr 2077-ci il tarixində, Masseçusetsdəki Konkord qəsəbəsinin yaxınlığında "Senkçuari-Hillz" (ing. Sanctuary Hills, azərb. Qorunan təpələr‎) adlı kiçik bir qəsəbədə başlayır. Oyunçu personaj həyat yoldaşı (Oyunçunun seçdiyi cinsə görə Neyt və ya Nora), oğulları Şon və robotik bir xidmətçi olan Kodsuort ilə birlikdə öz evindədir. Oyunçu personaj Kembric şəhərində olan Veteranın Zalında keçirilicək olan hadisəyə hazırlaşarkən, bir Volt-Tek işçisi onların 111 nömrəli sığınacağa qəbul olunduqlarını bildirməyə gəlir. Çox vaxt keçmədən, televiziyada efirdə olan bir xəbər proqramı atom bombasının ABŞ-nin şərq sahilinə düşəcəyini bildirir. Ailə sığınacağa bomba partlayan zaman daxil olurlar. Sığınacağa daxil olduqdan sonra, oyunçu personaj və ailəsi kriogenik borulara daxil olmaqları üçün Volt-Tek heyəti tərəfindən aldadılırlar. Naməlun vaxtdan sonra, oyunçu və həyat yoldaşı naməlum iki şəxs tərəfindən oyadılırlar və oyunçu oğlu Şonun oğurlanmasına və həyat yoldaşının qətlinə şahid olur. Oyunçu yenə kriogenik yuxuya həbs olunur, ancaq həyat dəstək sistemi nasaz olandan sonra, oyunçu sərbəst qalır. Oyunçu 111 nömrəli sığınacaqda yeganə sağ qalan olduğunu anlayır və həyat yoldaşının intiqamına almaq və oğlunu tapmaq üçün sığınacaqdan çıxır.[18][19]

"The Sole Survivor" (azərb. Yeganə sağ qalan‎) olaraq tanınan oyunçu personaj Senktuari Hillsdəki evinə gedir. "Yeganə sağ qalan" Kodsuortu ağlını itirmiş halda tapır. Kodsourt oyunçuya müharibənin 210 il əvvəl bitdiyini deyir. Kodsuort oyunçu personaja Konkorda getməsini tövsiyə edir. Oyunçu yolda bir alman çoban iti tapır və onunla dostlaşır. "Yeganə sağ qalan" Konkorda çatanda Prestonu — "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri"nin (ing. Commonwealth Minutemen, translit. Kommonuelt Minutmen) son üzvlərindən birini və bir qrup koçkünü reyderlərdən xilas edir.[19][20] Preston və qrupuna kömək etdikdən sonra oyunçu personaj "Almaz şəhəri"nə (ing. Diamond City, translit. Daymond Siti) gedir və orada mərd bir jurnalist olan Payper Uraytı tapır. Daha sonra oyunçu personaj "İnstitut" (ing. The Institute) adlı bir təşkilatın insanları "sint"lərlə (ing. Synth) dəyişdirərək Kommonuelt xalqını qorxudduqlarını öyrənir.[21]

"Yeganə sağ qalan" oğlunu tapmaq üçün Nik Valentayn adlı bir detektivi axtarır, ancaq Valentaynın iki həftədir ki itkin düşdüyünü öyrənir.[21] Oyunçu Nik Valentaynı 114 nömrəli sığınacaqda tapdıqdan sonra onun II dərəcəli bir sint olduğunu öyrənir.[22] Bundan sonra oyunçu Valentayn ilə birlikdə həyat yoldaşının qatilini tapır — Konred Kelloq adlı bir kişi.[23] "Yeganə sağ qalan" Kelloqu tapır və Şonun "İnstitut"da olduğunu öyrənir.[23][24] "Yeganə sağ qalan" həyat yoldaşının intiqamını almaq üçün Kelloqu öldürür.[24] Oyunçu və Valentayn Kelloqun beynindəki kibernetik implantı götürürlər və Doktor Amarinin yanına, "Qudneybor"a (ing. Goodneighbor, hərfi tər. Yaxşı-qonşu) gedirlər. Nevroloji həkim olan Amari ölü muzdlu əsgərin xatirələrinə daxil olmağa yardım edir.[25] Kelloqun axtarışı zamanı oyunçu "Polad qardaşlığı"nın (ing. Brotherhood of Steel) "Priduen" (ing. Prydwen) vasitəsilə gəlişinə şahidlik edir.[24] Bunun nəticəsində oyunçu Boston Hava Limanına gedib onlara "İnstitut"la olan mübarizələrində yardım təklifi vermək seçimi qazanır.[26]

 
Seriyanın ən sevilən personajlarından biri olan Doqmit

Kelloqun xatirələrinə baxdıqdan sonra, "Yeganə sağ qalan" oyunun başlanğıcındakı atom bombasının partladığı yerə, "Qlouinq Si"yə (ing. Glowing Sea, azərb. Parıldayan dəniz‎) getməklə vəzifələndirilir. Oyunçu orada keçmiş "İnstitut" alimi olan Brayn Vircili tapır. Brayn Vircil oyunçuya "İnstitut"a daxil olmaq üçün kömək edir. Vircilin verdiyi məlumata görə, "İnstitut"a daxil olmağın və ya oranı tərk etməyin yeganə yolu "İnstitut Korserləri"nin (təlimli sint qatillər) beyinlərindəki teleportasiya çiplərindən istifadə etməkdir. Oyunçu "İnstitut"a daxil olmaq üçün bir Korseri axtarıb tapıb və öldürməlidir.[27][28]

"Yeganə sağ qalan" çipin şifrəsini açmaq üçün "Dəmiryolu" (ing. Railroad, translit. Reylrod) adlı gizli bir təşkilatı axtarıb tapır. "Dəmiryolu"nun əsas hədəfi "İnstitut" sintlərini xilas etməkdir. "Dəmiryolu" üzvləri sintlərin öz yaradıcıları tərəfindən təzyiqə məruz qaldıqlarına və Kommonuelt xalqının onlara pis rəftar etdiyinə inanırlar. Çipin şifrəsini açdıqdan sonra, "Dəmiryolu" oyunçudan "İnstitut"a qarşı olan mübarizələrindən yardım istəyir. Oyunçu bu istəyi həm qəbul, həm də rədd edə bilər.[28][29]

Vircil "İnstitut"un Molekulyar Translyasiya siqnalını oğurlamaq və çipin məlumatlarından istifadə edərək "İnstitut"a teleportasiya olmaq üçün oyunçunu planlarla təmin edir. "Yeganə sağ qalan" translyasiya qurğusunu hazırlamaq üçün "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri", "Dəmiryolu" və ya "Polad qardaşlığı" ilə müttəfiq olmalıdır.[29] Oyunçu personaj "İnstitut"a müvəffəqiyyətlə daxil olduqdan sonra oğlu Şonun İnstitutun direktoru və yaşlı bir kişi olduğunu öyrənir. İnstitut tərəfindən "Fater" (ing. Father, azərb. Ata‎) adlandırırlan Şon, onun saf müharibə əvvəli DNT-ə görə Kelloq tərəfindən sint eksperimentləri üçün bir nümunə olaraq sığınacaqdan oğurlandığını deyir.[30] "Yeganə sağ qalan" "İnstitut" ilə müttəfiq olub təşkilatın Kommonuelt üçün olan planlarını dava etdirsə, Şon xərcəng xəstəliyindən əziyyət çekdiyini və çox vaxt keçmədən vəfat edəcəyini deyir.[31] Buna baxmayaraq, "Yeganə sağ qalan" "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri", "Dəmiryolu" və ya "Polad Qardaşlığı" ilə müttəfiq olsa, Şon gələcəyin yeganə ümidinin məhv edilməsində oyunçunu günahlandırar və ən son sint prototipini "Yeganə sağ qalan"ın oğlunun uşaqlıq forması olaraq yenidən proqramlaşdırar.[32] Sinti xilas etmək və ya onu da "İnstitut"la birlikdə məhv etmək oyunçunun seçimidir.[33]

Sonluqlar redaktə

Oyunun sonluqları oyunçunun müttəfiq olduğu fraksiyadan aslıdır. Oyunçu Şonun oyunçunu təşkilatın yeni direktoru elan etməsindən sonra yaranan daxili problemləri həll etməlidir. "Yeganə sağ qalan" "İnstitut"la müttəfiq olsa, Kommonueltdə əsas hədəflər "Dəmiryolu" və "Polad Qardaşlığı" olmaqla böyük bir repressiya başlayar. Oyunçu "Polad qardaşlığı"yla müttəfiq olsa, "İnstitut"u məhv etmək üçün "Liberti Praym" (ing. Liberty Prime — əvvəllər ABŞ tərəfindən istifadə edilən nəhəng müharibə robotu) yenidən qurular.[34] Oyunçu həmçinin "Dəmiryolu" təşkilatının baş qərərgahına olan hücuma rəhbərlik etməlidir.[35] "Liberti Praym"ı yenidən aktivləşdirdikdən sonra, "Polad qardaşlığı" "İnstitut"un baş qərərgahına hücum edir və təşkilatın nüvə reaktorunu partladır.[32] Oyunçu "Dəmiryolu"yla müttəfiq olsa, bütün sintləri azad etmək və "İnstitut"u məhv etmək üçün kod adı "Patriot" olan bir kişiylə gizli bir şəkildə görüşər. "Dəmiryolu" daha sonra "Priduen"i partladaraq "Polad Qardaşlığı"nı da məhv edir. Oyunçu "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri"ylə müttəfiq olsa, Xalq Milis Əsgərləri "İnstitut"la döyüşmək üçün yenidən qurular.[36] Xalq Milis Əsgərləri bərpa edildikdən sonra, oyunçu "Kommonuelt"i qorumaq üçün "İnstitut"la döyüşməlidir.[37] "Polad qardaşlığı" oyunçuyla düşməndirsə, "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri" "Polad Qardaşlığı"nı "Kommonuelt"dən qovmağa çalışar.[38] Əgər düşmən deyillərsə, "Kommonuelt Xalq Milis Əsgərləri" "Polad qardaşlığı" və "Dəmiryolu"na qarşı bitərəf qalar.[39]

Personajlar redaktə

"Fallout 4"də minlərlə adlı və adsız personaj var. Oyunun iki baş qəhrəmanı var — Neyt və Nora. Oyunçu oyunun əvvəlində idarə edəcəyi personajın cinsini seçərək baş qəhrəmanın kim olduğunu da seçmiş olur. Oyunun əsas personajları — Kodsourt, Şon (Ata), Artur Mekson, Konrad Kelloq, Payper Urayt və Doqmit. Bu personajlar oyunun əsas hekayəsində mütləq oyunçunun qarşısına çıxır və bəziləri yoldaşı olur. Oyundakı yoldaşlıq sistemində olan, ancaq əsas olmayan personajlar — Keyt, Preston Qarvi, Paladin Dans, Kyuri, Henkok, Makkrudi, Dyakon, X6-88. Oyunda demək olar ki, bütün personajları öldürmək olur.

İstehsal redaktə

Dizayn redaktə

 
"Bethesda Game Studios" şirkətinin baş oyun rejissoru və icraçı prodüseri Todd Hovard

Əvvəlki iki epizod — "Fallout 3" və "Fallout: New Vegas"dan fərqli olaraq "The Elder Scrolls V: Skyrim"də istifadə olunan "Creation Engine"dən istifadə edir. "Fallout 4" üçün dəyişdirilmiş olan Creation Engine, slayderlərdən istifadə etməyərək sifətin quruluşunu dəyişdirməyə imkan verən yenilənmiş bir personaj redaktor sistemini ehtiva edir. Bunun yerinə oyunçu üzün bir xüsusiyyətini çıqqıldadıb sürüyərək öz personajlarını dəqiq şəkildə redaktə edə bilərlər.[40] "Bethesda" oyunun "PlayStation 4" və "Xbox One" konsollarında 1080p keyfiyyətində və saniyədə 30 kadrda işləyəcəyini açıqlamışdı.[41] Bethesda mobil qurğuların oyuna və "Pip-Boy"a ikinci ekran olaraq birləşəcəyini demişdir.[42]

"Fallout 4" seriyada baş qəhrəmana bütöv bir şəkildə səs verən ilk oyundur.[43] Brayn Delani və Kortiney Teylor oyunun iki baş qəhrəmanının səsləndirmə aktyorudur.[44]

Todd Hovard modların kompüter versiyaları "Xbox One"da da istifadə edilə biləcəyini və komandanın bunları "PlayStation 4" versiyasına gətirməyi istədiyini demişdir.[45][46] Oyun jurnalistləri Hovarddan "The Elder Scrolls V: Skyrim"ə ödənişli mod sisteminin əlavə edilməsinin uğursuz olmasını soruşanda, "Fallout 4" üçün eyni bir planın olmadığını demişdir.[47] Modlar kompüter oyunçuları tərəfindən rəsmi modlama alətlərini ehtiva edən "Yaratma Ləvazimatı" (ing. The Creation Kit) vasitəsilə yaradılır. Həmin funksiyanın "Xbox One" və "PlayStation 4" üçün müvafiq olaraq may 2016 və iyun 2016-cı il tarixlərində buraxılacağı açıqlanmışdı.[48] "Fallout 4" modları "Xbox One" üçün may 2016-cı il tarixində buraxılmışdı. "PlayStation 4" modları sentyabr 2016-cı il tarixində ləğv edilmişdi, lakin "Bethesda" mod dəstəyinin bir ay sonra gələcəyini açıqlamışdı.[49][50]

Mühərrik redaktə

  Əsas məqalə: Creation Engine

"Fallout 4" videooyunu "Bethesda" tərəfindən və "The Elder Scrolls V: Skyrim" üçün yaradılan "Creation Engine"dən (azərb. Yaradılma Mühərriki‎) istifadə edir.[51] "Fallout 3"ün satışa çıxarılmasından sonra, komanda "Skyrim" üçün çoxlu dizayn məqsədləri fikirləşmişdilər. Bunlar "Fallout 4"ün sistem tələbləri üçün yenilənmişdir. Yenilənmiş "Creation Engine" inkişaf komandasının qrafika sahəsində yaxşı işləməsinə imkan yaradır. Məsələn, "Fallout 4" keçmiş "Fallout" oyunlarından fərqli olaraq, daha uzun məsafəni göstərir. "Skyrim" üçün olan mühərrik haqda keçirilən bir müsahibədə, Hovard oyunçunun kiçik bir çəngələ baxıb, daha sonra dağın təpəsinə çıxa biləcəyini demişdir.

Dinamik işıqlandırma sistemi oyun dünyasında kölgələrin hər hansı bir struktur və ya əşya tərəfindən yaradılmasına imkan verir. Hovard E3 press konfransında yenilənmiş "Creation Engine"nin yeni-nəsil günəş şüalarını aydın şəkildə göstərə və həcmli işıqlandırma yarada biləcəyini açıqlamışdır. Yenilənmiş mühərrik hərəkət bulanıqlığı, müvəqqəti hamarlama, yüksəklik dumanı, dinamik parçalanma, ekran aralıq əks etmələri, kinematoqrafi səs kartoqrafiyası və yaş quruluşlar üçün yenilənmiş maddə sistemi kimi köhnə "Bethesda" oyunların göstərilməmiş müxtəlif vizual effektlərə malikdir.[52] Yenilənmiş mühərrik "Bethesda" inkişaf komandasına bütün səhnələrə daha dinamik işıqlandırma əlavə etməyə, eləcə də "səthləri gerçəkçi maddələrlə rəngləməyə" imkan verir.[53] "Bethesda" mühərrikin necə işlədiyini göstərmək üçün bir nümunə paylaşmışdır: "Yağış qasırğaları başlayan zaman, bizim yeni maddə sistemimiz dünya səthinin yaş olmasına imkan verir və yeni parça simulyasiyası parçanı, saçı və bitki örtüyünün küləkdə əsməsinə imkan verir."[54]

Yenilənmiş "Creation Engine" daha inkişaf etmiş bir personaj kraftinq sisteminə malikdir. Yeni personaj kraftinq sistemi slayderlərdən istifadə etməyərək sifətin quruluşunu dəyişdirməyə imkan yaradır. Bunun yerinə köhnə "Bethesda" oyunlarından fərqli olaraq, oyunçu üzün bir xüsusiyyətini çıqqıldadıb sürüyərək öz personajlarını dəqiq şəkildə redaktə edə bilərlər. Yeni personaj kraftinq sistemi sərbəst formalaşdırma, tamilə yeni slaydersiz sifət redaktə sistemi və gerçək-zamanlı modelləşdirmə interfeysi təqdim edir.[55] Yenilənmiş mühərrik yeni-nəsil sistem tələblərinə uyğun olaraq daha duru animasiyalar yaradır.

Yuxarıda adı çəkilən duru animasiyalara gəldikdə, yenilənmiş mühərrik qeyri-oyunçu personajlarla olan söhbətlərə daha açıq yanaşmaya da imkan verir. "Fallout 3"dən fərqli olaraq, oyunçunun seçimindən asılı olaraq söhbət zamanı kamera görünüşləri birinci şəxs görünüşdən üçüncü şəxs görünüşə dəyişə bilər. Baş qəhrəman mühitə həssas bir dinamik dialoq sisteminə malikdir. Bunun nəticəsində oyunçu söhbətlərdən istədiyi vaxt çıxa bilər. Hovardın sözləriylə, "siz istədiyiniz zaman yeriməkdə və ya onu sifətindən vurmaqda azadsınız."[56]

Yeniləmələr redaktə

"Fallout 4"ün satışa çıxarılmasından sonra "Bethesda" oyunun ümumi geympleyini yaxşılaşdırmaq və oyunun buraxılışında mövcud olan texniki problemləri aradan qaldırmaq üçün bir neçə yeniləmələr buraxmışdır. 1.2 adıyla kodlanan ilk yeniləmə oyunun kadr tezliyini yaxşılaşdırmışdır. 1.2 nömrəli yeniləmə oyunun bir neçə səhv və xətalarını da düzəltmişdir.[57][58] 1.3 nömrəli yeniləmə oyunun qrafikalarını yaxşılaşdırmış və oyuna yaşayış məntəqələrindəki köçkünlər üçün status menyusu kimi yeni xüsusiyyətlər əlavə etmişdir. Yeniləmə oyunun bir neçə səhv və xətalarını da düzəltmişdir. 1.4 nömrəli yeniləmə oyunu qarşıdan gələn "Creation Kit" və endirilə bilən məzmun üçün oyunu hazırlamışdır. 1.4 nömrəli yeniləmə oyunun yaşayış məntəqələri mexanikasına reyder və super mutant dekorları gətirmişdir. Yeniləmə oyunun ümumi sabitliyini də inkişaf etdirmişdir.[59] 1.5 nömrəli yeniləmə oyuna yenidən işlənmiş bir sağ-qalma modu və endirilə bilən məzmun dəstəyi gətirmişdir. Yeniləmə bəzi xətaları da düzəltmişdir. Keçmiş "Bethesda" oyunları kimi, "Fallout 4"ün azarkeş bazası da oyuna qeyri-rəsmi yeniləmələr gətirmişdir.[60][61][62]

"Bethesda" 2016-cı ildə keçirilmiş "E3" tədbirində oyun üçün bir virtual gerçəklik modu gətirəcəyini açıqlamışdır.[63] "Fallout 4 VR" 4 dekabr 2017-ci il tarixində müstəqil bir videooyun olaraq, HTC Vive platforması üçün satışa çıxarılmışdır.[64]

Creation Club redaktə

  Əsas məqalə: Creation Club

28 avqust 2017-ci il tarixində "Fallout 4" üçün yeni bir yeniləmə buraxılmışdır. Bu yeniləmədə "Bethesda" oyuna "Creation Club" (azərb. "Yaradılış Klubu"‎) servisini gətirmişdir. "Creation Club" "Bethesda"nın dəstəyi ilə fanlar tərəfindən "Fallout 4" üçün yaradılan modları ehtiva edir.[65] İstehsalçılar modlara böyük diqqət ayırırdı, bunun səbəbi "Creation Club"dakı modların ödənişli olması idi. "Creation Club"dakı modlar digər modlardan fərqli olaraq çox keyfiyyətlidir.[66][67]

"Creation Club" oyunçular tərəfindən mənfi rəy almışdır. "Bethesda" eyni sistemi "The Elder Scrolls V: Skyrim"ə gətirmək istəyəndə oyunçular bu fikrə qarşı çıxmış, nəticədə layihə dayanmışdı. Oyunçuların bu fikri "ödənişli modlar" adlandırmasına baxmayaraq "Bethesda" adminstrasiyası bu sözlərin səhv olduğunu deyir və modları "məcburi olmayan, ancaq keyfiyyətli oyun əşyaları" olaraq qələmə verir. Buna baxmayaraq, erkən tənqidçilər həmin modların eyni dərəcədə keyfiyyətli versiyaların pulsuz şəkildə mövcud olduğunu vurğulamışdır. Bunun nəticəsində "Fallout 4" Steam kimi oyun bazarlarında mənfi rəylərə məruz qalmışdır. "Steam"dəki bir rəydə “Bunun daha da pis bir şeyin başlanğıcı olması məni narahat edir” yazılmışdır.[68]

Marketinq və buraxılış redaktə

Elan və marketinq redaktə

2 iyun 2015-ci il tarixində "Bethesda" 3 iyun 2015-ci il tarixində bitməsi nəzərdə tutulan bir geri sayma başlatmışdır.[69] Oyunun rəsmi veb-saytı nəzərdə tutulan tarixdən qabağa keçərək oyunu üz qanığı və satışa çıxarılacağı platformaları ilə göstərmişdir. Videooyun "Microsoft Windows", "PlayStation 4" və "Xbox One platformaları üçün satışa çıxarılmışdır.[11] Bu hadisədən sonra sayt söndürülmüş, ancaq nəzərdə tutulan tarixdə bərpa edilmişdir. Geri sayma bitəndə oyunun rəsmi treyleri buraxılmışdır.[70][71] "Bethesda" 14 iyun 2015-ci il tarixində keçirilən E3 press konfransı zamanı oyun haqda daha çox məlumat vermişdir.[72][73]

23 oktyabr 2015-ci il tarixində "Bethesda" "Fallout 4"ün satışa çıxarılmağa hazır olduğunu açıqlamışdır.[74]

"Fallout 4"ün elanından dərhal sonra oyunun ön sifarişi mövcud olmuşdur. Oyunun adi buraxılışdan başqa, "Pip-Boy"un geyinə bilən replikasını ehtiva edən bir kollektor buraxılışı mövcuddur. Pip-Boy oyunun ikinci ekranı fuksionllağını yerinə yetirə bilən bir mobil telefonu saxlaya bilir.[75] Oyunun versiyası üçün olan ön sifarişində "Valve Corporation" tərəfindən hazırlanan "Dota 2" üçün "Cənab Köməkçi"nin (ing. Mister Handy, translit. Mister Hendi) səsləndirməsini ehtiva edir.[76]

"Fallout 4"ün Pip-Boy buraxılışı "iPhone 6", "iPhone 5/5s", "iPhone 4/4s", "Samsung Galaxy S4", "Samsung Galaxy S5" və başqa mobil telefonları daşıya bilən və geyinə bilən bir Pip-Boy replikasını,[77] Pip-Boy məlumat kitabçası, Volt-Tek üstünlük cədvəli plakatı, "RobCo Industries" stendi (Pip-Boy üçün), kapsul çantası və metal qabığlı oyun nüsxəsini ehtiva edir. "Fallout 4" nüvə dəsti "Fallout 4" yemək qutusu, 37x10-lıq "Fallout 4" çapı, Volt-Boy kiçik babl-hedi və metal qabığlı oyun nüsxəsini ehtiva edir. Nüvə dəstinin distribüteri "EB Games" idi və yalnız AvstraliyaYeni Zelandiyada satılırdı.[78] "Fallout 4" qüdrətli paketi "Fallout 4 franşız kitabı" — 100 səhifəlik bərk cildli kitab, Fallout Volt Boy-Popu, vinil fiquru və oyunun nüsxəsini ehtiva edir.[79] "Fallout 4 İlin Oyunu buraxılışı" 26 sentyabr 2017-ci il tarixində "Microsoft Windows", "PlayStation 4" və "Xbox One" üçün satışa çıxarılmışdır. Bu buraxılış oyunun bütün endirilə bilən məzmunlarını ehtiva edir.[80]

Endirilə bilən məzmun redaktə

16 fevral 2016-cı il tarixində "Bethesda" "Fallout 4"ün ilk 3 add-onların detallarını, qiymətlərini və buraxılış tarixlərini açıqlamışdır.[81][82] İlk add-on, oyunçuların öz şəxsi robot yoldaşlarını yaratmağa imkan yaradan bir sistemi və bir neçə əlavə tapşırığı ehtiva edən "Automatron", 22 mart 2016-cı il tarixində AvropaŞimali Amerika bazarlarında satışa çıxarılmışdır.[83] Bundan sonra 12 aprel 2016-cı il tarixində oyuna yaşayış məntəqələrinə yeni tikmə seçimlərini, oyunçunun əsir aldığı məxluqlar və insanları qəfəslərdə saxlamaq imkanını və bir neçə əlavə dekorasiyaları təqdim edən "Wasteland Workshop" add-onu buraxılmışdır.[84][85] Üçüncü add-on "Far Harbor" adlı, müharibə sonrası Far-Harborda (Men) keçən bir hekayə genişləndirməsidir və 19 may 2016-cı il tarixində buraxılmışdır.[86][87][88] 12 iyun 2016-cı il tarixində "Bethesda" E3 2016-da 3 yeni add-on paketini oyunçulara təqdim etmişdir. İlk iki add-on 21 iyun 2016-cı il tarixində buraxılan "Contraptions Workshop" və 26 iyul 2016-cı il tarixində buraxılan "Vault-Tec Workshop", "Wasteland Workshop" add-onuna bənzər bir şəkildə hazırlanmışdır. "Vault-Tec Workshop" add-onu yaşayış məntəqələrinə əlavə dekorasiyada təqdim etməkdən başqa, qısa hekayə də əlavə edir. "Fallout 4"ün üçüncü add-onu, 30 avqust 2016-cı il tarixində buraxılan "Nuka-World" oyuna oyunçuların səfərə çıxacağı lunapark əsaslı bir ərazi təqdim edir. Bu lunaparkda oyunçu müxtəlif reyder qrupları ilə müttəfiq ola və ya onları məhv edə bilər. Oyunçuları ilk seçimi etsə, onlar reyder qruplarından birinə "Kommonuelt"dəki yaşayış məntəqələrini işğal etməkdə kömək edə bilərlər.[89][90]

Qəbul redaktə

Tənqidçilərin mövqeyi redaktə

Rəy toplayıcısı "Metacritic"ə əsasən "Fallout 4" bütün platformalarda "ümumiyyətlə yaxşı" rəylər almışdır. "GameSpot" heyətinin üzvü Piter Braun "Fallout 4 üslüb üzərikdə olan bir substansiyadır və ehtiramlı açıq dünya seriyaları üçün möhtəşəm əlavədir" deyərək oyuna 10 xaldan 9 xal vermişdir. Braun oyunun "düşündürücü" süjetini, "intuitiv" kraftinq ləvazimatlarını, ümumi döyüş mexanikasını və oyunçuya verilən ümumi sərbəstliyini tərifləmişdir.[91] "Game Informer" heyətinin üzvü Endru Reyner "Bethesda həyatınızın bir hissəsini sərf edə biləcəyiniz yeni bir oyun yaratmışdır. Yeni təcrübələr həmişə gəlir və sizin həmişə açmalı olduğunuz yeni bir üstünlük var" deyərək oyuna 10 xaldan 9 xal vermişdir. Reyner oyunun "xeyli yaxşılaşdırılmış" döyüş mexanikasını, "daha sıx" dünyasını, "dahi" musiqisini tərifləmişdir, ancaq vizuallar barədə qarışıq fikirləri olduğunu demişdir.[92] "IGN" heyətinin üzvü Den Stapleton "Dünya, kəşf, kraftinq, atmosfer və hekayə çox uğurlu açıq dünya rol-pleyinq oyunu olan "Fallout 4"ün açar hissələridir. Güclü yoldaşlar, sempatik antoqanistlər kimi möhtəşəm səbəblər "Fallout 4"ü mənim mütləq yenidən oynayacağım və ziyarət edəcəyim bir oyun edir. Orada burada görünən texniki problemlər belə onun impulsunu yavaşlada bilməz" deyərək oyuna 10 xaldan 9.5 xal vermişdir.[93]

"PC Gamer" heyətinin üzvü Fil Sevec oyun haqda "Sevimli bir istehsaldır. O detallara diqqət və qayğı ilə doludur. Məsələn, genişləndirilmiş radio stansiyaları və ya radiasiya qasırğalarının dünyanı xəstəlikli, qorxunc yaşıl çalar ilə çimdirməsi. Dünyanı gəzmək, yeni yerləri kəşf etmək və möhtəşəm personaj yaratmaq üçün üstünlüklər və modifikasiya optisayalarını seçmək zövqlüdür. Qısaca, "Fallout 4" problemlərinin çoxu, keçmiş "Bethesda" oyunları kimi onların udulmaz olmalarının əsas səbəbidir" demişdir.[94] "Polygon" saytı "Fallout 4 dünyası və atmosferi ilə uyğun olan bir geympley gətirir" deyərək oyuna 10 xaldan 9.5 xal vermişdir.[95] "PC Gamer" oyunu "Bethesdanın illərlə hazırladığı eyni xəritə olsa da, dahi, böyük açıq dünya sistemidir." adlandıraraq 88/100 xalı vermişdir. "PC Gamer" heyətinin üzvü Kris Livinqton oyun haqda "Oyunlardakı ən yaxşı hekayələr istehsalçıların oyunlara dedikləri deyil, oyunçuların özlərinə və bir-birlərinə dedikləridir."[96] "Destructoid" saytı "franşayzın klassik problemlərinin çoxu "Fallout 4"ə daşınmışdır" deyərək oyuna 10 xaldan 7.5 xal vermişdir.[97]

Satışlar redaktə

"Fallout 4" satışa çıxarılışından 24 saat sonra "Steam"də 1.2 milyon nüsxə satmışdır.[98] Oyun buraxılışının ilk günündə fiziki nüxsələrdənsə, daha çox rəqəmsal nüsxələr satmışdır.[99] Buraxılış günündə 470,000-ə yaxın aktiv "Steam" oyunçuları ilə "Fallout 4" "Grand Theft Auto V"in rekordunu qırmışdır.[100] "Bethesda" ilk 24 saat içərisində pərakəndə satıcılara 12 milyon nüsxə satmışdır.[101]

Mükafatlar redaktə

"Fallout 4" videooyunu "GameSpot", "GamesRadar", "EGM", "Game Revolution" və "IGN" kimi bir çox videooyun tənqidçiləri tərəfindən çoxlu mükafatlar və nominasiyalar almışdır.[102] Oyun İnteraktiv İncəsənətlər və Elmlər Akademiyası tərəfindən ilin oyunu mükafatına layiq görülmüşdür.[103]. Mükafat üçün nomasiyalar arasında Oyun mükafatları, "Telegraph", "PC Gamer", "IGN" var.[104] Oyun "GameSpot"[102] və "GamesRadar"[105] kimi tənqidçi saytlar tərəfindən öz 2015-in ən yaxşı videooyunları siyahılarında yerləşdirilmişdir. Oyun həmçinin İlin rol-pleyinq oyunu mükafatını da qazanmışdır.[104]

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 https://web.archive.org/web/20170202091238/https://bethesda.net/en/devnote/1C7xjAfzBCs2oiQ8O8Us4q/fallout-4-1-7-update.
  2. Con Padadopolos. "Fallout 4 Runs On An Upgraded Creation Engine, Supports Physically-based Rendering". DSOG — Dark Side of Gaming (ingilis). 15 iyun 2015. 2015-09-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Steam. 2003.
  4. https://web.archive.org/web/20170917214100/http://www.softclub.ru/games/23059-fallout-4/.
  5. "Bethesda on Japanese releasedate" (ingilis). Bethesda Softworks. 2016-04-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  6. Hilliard, Kyle. "Bethesda Completes Recording Of Fallout 4's 111,000 Lines Of Dialogue". Game Informer. 5 sentyabr 2015. 2015-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 oktaybr 2015.
  7. "Fallout 4 creatures" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  8. "Ghouls and Mole Rats" (ingilis). Gamefaqs.com. 2022-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  9. Chalk, Andy. "Fallout 4's Dogmeat cannot be killed". PC Gamer. June 17, 2015. June 17, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 17, 2015.
  10. Fallout4guide. "CRAFTING" (ingilis). Killer Guides. 2017-11-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  11. 1 2 Bethesda Softworks. Fallout 4 – E3 Showcase World Premiere (YouTube). Bethesda Softworks. 15 iyun 2015. 2015-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 iyun 2015.
  12. Sayks, Tom. "Fallout 4 screenshots show jetpacks, mutants, more". PC Gamer. 15 iyun 2015. 2015-07-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  13. Hernandez, Patrişa. "Fallout 4's Crafting System Looks Awesome". Kotaku. 14 iyun 2015. 2015-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  14. İnqenito, Vins. "E3 2015: Fallout 4's First Gameplay Details". IGN. Ziff Davis. 14 iyun 2015. 2016-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 iyun 2015.
  15. Mek-Elroy, Qriffin. "How Fallout 4 handles romance, character progression and more". Polygon. 24 iyul 2015. 2016-07-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyul 2015.
  16. Çalk, Endi. "Fallout 4 will have no level cap and no hard finish". PC Gamer. Future Publishing. 6 avqust 2015. 2015-08-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 avqust 2015.
  17. Hensen, Stiven. "Fallout 4 has 12 companions, you can romance all the human ones". Destructoid. 24 iyul 2015. 2020-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 iyul 2015.
  18. "War Never Changes" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-10-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  19. 1 2 "Out of Time" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-09-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  20. "When Freedom Calls" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-10-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  21. 1 2 "Jewel of the Commonwealth" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-12-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  22. "Unlikely Valentine" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  23. 1 2 "Getting a Clue" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  24. 1 2 3 "Reunions" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  25. "Dangerous Minds" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  26. "Reveille" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  27. "The Glowing Sea" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-10-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  28. 1 2 "Hunter/Hunted" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  29. 1 2 "The Molecular Level" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  30. "Institutionalized" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  31. "Mankind - Redefined" (ingilis). fallout.wikia.com. 2017-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  32. 1 2 "The Nuclear Option (Brotherhood of Steel)" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  33. "Fallout 4 quests" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  34. "Liberty Reprimed" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  35. "Tactical Thinking" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-12-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  36. "Form Ranks" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  37. "The Nuclear Option (Minutemen)" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  38. "Defend the Castle" (ingilis). Fallout.wikia.com. 2017-11-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  39. "Endings" (ingilis). IGN. 3 noyabr 2016. 2017-12-05 tarixində arxivləşdirilib.
  40. Hyuton, Deyvid. "Fallout 4 kind of still uses the Oblivion engine, but do not fear 'Bethesda face'". GamesRadar. 15 iyun 2015. 2015-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  41. Hüseyn, Tamur. "Fallout 4 Will Run 1080p/30fps on PS4, Xbox One, "PC Not Limited in Any Way"". GameSpot. CBS Interactive. 22 iyun 2015. 2015-09-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 iyun 2015.
  42. Hall, Çarli. "Here's my Fallout 4 Pip-Boy, and it only cost $10". Polygon. 11 noyabr 2015. 2015-11-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 noyabr 2015.
  43. Kato, Metyu. "Fallout 4 Gives Voice To Vault Survivor". Game Informer. 14 iyun 2015. 2015-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  44. Hiliyer, Brenna. "Meet the voices of Fallout 4′s not-silent protagonists". VG247. 23 iyun 2015. 2015-06-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 iyun 2015.
  45. Velasko, Kris. "Your 'Fallout 4' PC mods will work fine on the Xbox One, too". Engadget. 15 iyun 2015. 2015-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  46. Cons, Geri. "Bethesda E3 announce 2015 release date and modding for Xbox One and PS4". Express.co.uk. 15 iyun 2015. 2015-06-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 iyun 2015.
  47. Boqos, Stiven. "No Plans For Fallout 4 Paid Mods, Says Bethesda". The Escapist. 19 iyun 2015. 2015-06-20 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 iyun 2015.
  48. Yin-Poli, Uesli. "Fallout 4 mods come to Xbox One in May, PS4 in June". Eurogamer. 27 aprel 2016. 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 27 aprel 2016.
  49. Uebster, Endru. "Fallout 4 and Skyrim are no longer getting mods on PS4" (#bad_url). The Verge. 9 sentyabr 2016.
  50. Uebster, Endru. "Fallout 4, Skyrim Special Edition will get mod support on PS4 after all". Polygon. 5 oktyabr 2016. 2018-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-19.
  51. "Skyrim Performance Review: It's Definitely a DirectX 9 Game". PCWorld. 2013-09-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  52. "Bethesda Shows Off Fallout 4 Graphics – NVIDIA Volumetric Lighting Used – Legit Reviews". Legit Reviews (ingilis). 2016-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  53. "Fallout 4: how Creation Engine enhancements make the game shine". VG247.com. 2016-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  54. "Bethesda.net". Bethesda.net. 2017-08-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  55. "Fallout 4 kind of still uses the Oblivion engine, but do not fear 'Bethesda face'". GamesRadar+. 2015-06-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  56. "Fallout 4 Features Dynamic Dialog And Dog Commands «  GamingBolt.com: Video Game News, Reviews, Previews and Blog". gamingbolt.com. 2016-02-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  57. "New Fallout 4 1.2 patch improves performance on all platforms — but at a cost". ExtremeTech. 2016-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 mart 2016.
  58. "'Fallout 4' Patch 1.2 Reportedly Breaks Mod Support: Here's How To Fix It". Tech Times. December 12, 2015. March 5, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 mart 2016.
  59. "Fallout 4: Patch 1.4 Brings A Number of Additions, Fixes and Performance Tweaks to The Game!". www.dayherald.com. 2016-03-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 mart 2016.
  60. Kristofer Livinqston. "Fallout 4's unofficial patch nukes dozens of bugs" (ingilis). PC Gamer. 24 aprel 2016. 2021-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  61. Aleks Ualker. "Fallout 4's Unofficial Patch Tries To Fix Everything Bethesda Can't" (ingilis). Kotaku. 26 aprel 2016. 2020-08-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  62. Çalk, Endi. "Fallout 4 Unofficial Patch runs into a bug even it cannot fix". PC Gamer. 2016-07-11. 2021-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-06.
  63. "Virtual reality Fallout 4 is coming to HTC Vive in 2017". theverge. 2016-06-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 iyun 2016.
  64. Sirani, Cordan. "Fallout 4 VR, Doom VFR, and Skyrim VR Release Dates Announced". IGN.com. 23 avqust 2017. 15 February 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 22 may 2018.
  65. "Bethesda запустила платный сервис Creation Club с «лошадиной броней» для Fallout 4". 3DNews - Daily Digital Digest (rus). 2017-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-30.
  66. http: //www.nim.ru. [http: // www .nim.ru/avi/kreativniy-klub-fallout-4-vidaet-pervuyu-produkciyu / ""Creative Club" Fallout 4 issues the first products"] (#bad_url). http: //www.nim.ru (ingilis). İstifadə tarixi: 2017-08-30.
  67. http://www.nim.ru. "«Креативный клуб» Fallout 4 выдает первую продукцию". http://www.nim.ru (rus). 2017-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-08-30.
  68. Alleqra Frank. "Fallout 4 Creation Club complaints prompt Bethesda defense" (ingilis). Polygon. 11 sentyabr 2017. 2017-12-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-18.
  69. Karmali, Lyuk. "Fallout 4 Countdown Clock Appears, Runs Out Tomorrow". IGN. 2 iyun 2015. 2015-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2015.
  70. Hernandes, Petişa. "All The Juicy Details Hidden In The Fallout 4 Trailer". Kotaku. 4 iyun 2015. 2015-06-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 iyun 2015.
  71. Li, Deyv. "Fallout 4 confirmed for release by Bethesda – BBC News". BBC News. 3 iyun 2015. 2017-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2015.
  72. Karmali, Lyuk. "Bethesda Hosting its First Ever E3 Conference in 2015". IGN. 10 fevral 2015. 2015-02-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2015.
  73. Qriffin, Endru. "Fallout 4 announced: trailer and details revealed ahead of E3 launch". The Independent. Independent Print Limited. 3 iyun 2015. 2015-06-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 iyun 2015.
  74. Ozborn, Aleks. "Fallout 4 Has Gone Gold – IGN". IGN. 23 oktyabr 2015. 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 oktyabr 2015.
  75. Miller, Ross. "Here's a first look at Fallout 4's Pip-Boy wearable". The Verge. Vox Media. June 18, 2015. June 19, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 19, 2015.
  76. Frank, Allegra. "Fallout 4 meets Dota 2 with Mister Handy announcer pack". Polygon. August 7, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 27, 2016.
  77. Ceyson Evanqelho. "Here Are The Phones That Will Fit Your 'Fallout 4' Pip-Boy Edition" (ingilis). Forbes. 26 iyun 2015. 2016-04-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  78. Eddi Makkuç. "This Fallout 4 Collector's Edition Comes With a Lunchbox, Is Exclusive to Australia" (ingilis). GameSpot. 28 iyul 2015. 2016-05-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  79. "Fallout 4 Mighty Bundle" (ingilis). MightyApe. 2016-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  80. "Fallout 4: Game of the Year Edition Now Available" (ingilis). "Bethesda Game Studios". 2017-09-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-11.
  81. "Fallout 4 Add-Ons – Automatron, Wasteland Workshop, Far Harbor and More". Bethesda Game Studios. 16 fevral 2016. 2017-10-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 iyul 2016.
  82. Hernandes, Patrişa. "Everything You Need To Know About Fallout 4's DLC, Which Starts In March". Kotaku (ingilis). 2016-02-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 fevral 2016.
  83. Makuç, Eddi. "Here's Exactly When Fallout 4 Automatron Expansion Unlocks". GameSpot. 21 mart 2016. 2020-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 mart 2016.
  84. Livinqton, Kristofer. "At $5, Fallout 4's Wasteland Workshop is barely worth it". PC Gamer. 23 aprel 2016. 2021-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 aprel 2016.
  85. Hernandes, Patrişa. "Fallout 4's Next DLC Drops April 12th, Lets You Collect Monsters Like Pokémon". Kotaku (ingilis). 2020-09-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 aprel 2016.
  86. Sarker, Samit. "Fallout 4 getting three add-ons this spring and more later, season pass price going up". Polygon. February 16, 2016. February 15, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 fevral 2016.
  87. "Fallout 4's Massive Far Harbor Expansion Gets Release Date, New Trailer". GameSpot. 2020-12-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-19.
  88. Tyer, Deyv. "The Real Bar Harbor Couldn't Be Happier About Fallout 4's 'Far Harbor'". forbes.com. Forbes. 12 November 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 may 2016.
  89. Krupa, Daniel. "E3 2016: New Fallout 4 DLC revealed". IGN. Ziff Davis. 12 iyun 2016. 2019-07-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 iyun 2016.
  90. "Fallout 4 – Contraptions Workshop, Vault-Tec Workshop, and Nuka-World". Bethesda Game Studios. Bethesda Softworks. 12 iyun 2016. 2020-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 iyun 2016.
  91. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; GSpot adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  92. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; Game Informer review adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  93. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; IGN review adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  94. "Fallout 4 review". PC Gamer. 2018-11-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 yanvar 2016.
  95. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; Poly adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  96. "Best Setting 2015 — Fallout 4". PC Gamer. 2017-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 dekabr 2015.
  97. "Review: Fallout 4". Destructoid. 2016-06-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-19.
  98. "Steam Spy on Twitter". Twitter. 2021-02-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 noyabr 2015.
  99. Kuun, Şaron. "Fallout 4 Sold More Digital Than Retail Copies Day One". Twinfinite. 22 fevral 2016. 2016-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 fevral 2016.
  100. Nofuente, Kayl. "'Fallout 4' Breaks 'Grand Theft Auto V' Steam Concurrent User Records On Day One". Tech Times. 11 noyabr 2015. 2015-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-19.
  101. Makuç, Eddi. "Fallout 4 ships 12 million copies in one Day". GameSpot. 2021-10-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 noyabr 2015.
  102. 1 2 "The Best Games of 2015". GameSpot. 2015-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
  103. "Rise of the Tomb Raider Leads D.I.C.E. Awards With 9 Nominations". GameSpot. 2016-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
  104. 1 2 "Game Critics Awards". gamecriticsawards.com. 2013-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
  105. "Game of the Year 2015". GamesRadar+. 2016-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 fevral 2016.
  106. Hurli, Leon. "The Golden Joystick Awards: all the winners this year". GamesRadar. 30 oktyabr 2015. 2016-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 dekabr 2015.
  107. "Nominees | The Game Awards 2015". The Game Awards. Ola Balola. noyabr 12, 2015. 1 noyabr 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 noyabr 2015.
  108. "Telegraph Video Game Awards 2015". The Daily Telegraph. London: Telegraph Media Group. 16 dekabr 2015. 2015-12-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  109. "The Best Games of 2015 – Game of the Year 2015". GameSpot. 2015-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  110. "Game of the year 2015". GamesRadar. Future plc. 31 dekabr 2015. 2016-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  111. "Reader voted GOTY 2015 – The Weekly Wrap Up". GamesRadar+. 2016-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 fevral 2016.
  112. "EGM's Best of 2015: Part Five: #05 ~ #01". Electronic Gaming Monthly. EGM Media. 31 dekabr 2015. 2016-02-16 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  113. "Best Setting 2015 — Fallout 4". PC Gamer. 2017-12-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  114. "Game Critics Awards". gamecriticsawards.com. 2013-12-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 fevral 2016.
  115. "Best of 2015 Awards". Game Revolution. Net Revolution. 1 yanvar 2016. 2016-01-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  116. "IGN's Best of 2015". IGN. 2016-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  117. "IGN's Gamescom People's Choice Award 2015". IGN’s People’s Choice Award. 2016-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 5 fevral 2016.
  118. "Rise of the Tomb Raider Leads D.I.C.E. Awards With 9 Nominations". GameSpot. 13 yanvar 2016. 2016-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 yanvar 2016.
  119. "16th Annual Game Developers Choice Awards". Oyun istehsalçıları seçimi mükafatları. 2016-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 fevral 2016.
  120. "SXSW Gaming Awards Info". South by Southwest. 2016-01-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 fevral 2016.
  121. "Winner | National Academy of Video Game Trade Reviewers Corporation". navgtr.org. 2012-07-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 mart 2016.
  122. "BAFTA Games Awards 2016 Nominees Revealed". IGN. 10 mart 2016. 2016-04-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 mart 2016.

Xarici keçidlər redaktə

Məlumat redaktə

Treylerlər redaktə