Oles (Aleksandr) Qonçar (tam adıː Aleksandr Terentyeviç Qonçar; ukr. Олесь Терентійович Гончар; 3 aprel 1918[1][2][…], Lomovka[d]14 iyul 1995[2][3], Kiyev) — Ukrayna sovet yazıçısı, publisist və ictimai xadim.[4]

Oles Qonçar
ukr. Олесь Гончар
ukr. Олександр Терентійович Гончар
Doğum adı Олександр Терентійович Гончар
Təxəllüsü Олесь
Doğum tarixi 3 aprel 1918(1918-04-03)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 14 iyul 1995(1995-07-14)[2][3] (77 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
Təhsili
Fəaliyyəti jurnalist, yazıçı, ədəbiyyat tənqidçisi, siyasətçi, nasir, publisist, şair, tənqidçi, hekayə yazıçısı[d]
Fəaliyyət illəri 1946-cı ildən
Əsərlərinin dili ukrayn dili
İstiqamət sosialist realizmi
Janrlar roman, povest[d], hekayə, oçerk, povest
Tanınmış əsəri
Üzvlüyü
Mükafatları Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
"Lenin" ordeni "Oktyabr inqilabı" ordeni 1-ci dərəcəli "Vətən müharibəsi" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Xalqlar dostluğu" ordeni "Qırmızı ulduz" ordeni SSRİ-nin 3-cü dərəcəli "Şöhrət" ordeni "İgidliyə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 50 illiyi" yubiley medalı "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı "Kiyevin müdafiəsinə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində Almaniya üzərində qələbəyə görə" medalı "1941–1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illik yubileyi" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 30 illiyi" yubiley medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 40 illiyi" yubiley medalı "Berlinin alınmasına görə" medalı "Əmək veteranı" medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 60 illiyi" yubiley medalı "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 70 illiyi" yubiley medalı "Kiyevin 1500 illik xatirəsinə" medalı
Ukrayna Qəhrəmanı "Lenin" mükafatı SSRİ Dövlət mükafatı "Stalin" mükafatı
Ukrayna Prezidentinin fəxri fərqlənmə nişanı
Taras Şevçenko adına Ukrayna Milli Mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Haqqında

redaktə

1918-ci il aprel ayının 3-də Poltava vilayətinin Suxa kəndində anadan olmuşdur.

Sonradan Oles Qonçar Dnepropetrovska köçmüş və yerli universitetə ​​daxil olaraq müharibə səbəbi ilə kəsilən təhsilini davam etdirmişdir. Təzə xatirələr və hərbi qeydlər əsasında bir neçə roman yazmış və nəşr etdirmişdir. "Alplar" müharibəsi haqqında debüt romanını yazmış ("Bayraqdarlar"ın birinci hissəsi — trilogiya), 1946-cı ildə respublika ədəbi jurnallarının birində çap etdirmişdir. Qonçarın ilk romanının nəşri onun həyatını dəyişmişdir. O, o dövrün ədəbiyyat korifeylərini rus ədəbiyyatındakı yeni istedada diqqət yetirməyə vadar etmişdir. Belə ki, Ukrayna sovet ədəbiyyatının tanınmış ustadı Yuri Yanovski gənc yazıçının yaradıcılığını yüksək qiymətləndirmiş və onu öz diqqətində saxlamışdır. Buna görə də, Alpların uğurundan sonra o, Qonçarı Kiyevə köçməyə, aspiranturaya daxil olmağa və yeni romanlar üzərində işləməyə davam etməyə dəvət etmişdir.

"Bayraqdarlar", "İnsan və tüfəng", "Tavriya", "Məhəbbət sahili", "Qan damlası" və s. romanların müəllifidir.

1959–1971-ci illərdə Ukrayna Yazıçılar Heyətinin üzvü olmuşdur.

1978-ci ildə USSR EA-nın akademiki seçilmişdir.

Əsərləri bir sıra xarici ölkə xalqlarının, eləcə də Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuşdur. 3 dəfə "Lenin" ordeni və digər orden və medallarla təltif olunmuşdur.

Oles Qonçar 1995-ci il iyul ayının 14-də Kiyev şəhərində vəfat etmişdir.[4]

Əsərləri

redaktə

Dənizə uzanan yol: povest və hekayələr /O. Qonçar; tərc. İ. Əliyeva.- Bakı: Yazıçı, 1982.- 185 s.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Гончар Олесь // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 1 2 3 4 Oles Terentijowytsch Hontschar // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  3. 1 2 Oles’ Terentijovič Gončar // Proleksis enciklopedija, Opća i nacionalna enciklopedija (xorv.). 2009.
  4. 1 2 Qonçar Oles (Aleksandr Terentyeviç) //Azərbaycan sovet ensiklopediyası: 10 ciddə.- Bakı, 1979.- C. III.- S.205

Xarici keçidlər

redaktə