Vikipediya:İstifadəçi adları

Qaydanın səsvermə nəticəsində qəbul edilib.

• Səsvermə müddəti: 20 may — 4 iyun 2021
• Qüvvədədir: 5 iyun 2021-ci ildən

Bu qayda Azərbaycanca Vikipediyada hansı istifadəçi adlarının qəbul edildiyini və ya bu qaydaları pozan istifadəçi adları ilə necə mübarizə aparılacağını təsvir edir. Ayrıca, bir istifadəçi hesabının yalnız bir nəfər tərəfindən istifadə edilməli olduğunu və əksər hallarda bir nəfərin yalnız bir hesabdan istifadə etməsini nəzərdə tutur.

İstifadəçi adınızı hesab yaradarkən seçirsiniz. Bu hesabdan istifadə edərək edilən bütün redaktələr daha sonra seçilmiş istifadəçi adına aid ediləcək (heç bir hesaba daxil olmadıqda edilən redaktələr istifadəçinin IP ünvanına aid edilir). İstifadəçi adının dəyişdirilməsini tələb etmək və keçmiş redaktələrinizi yeni adla əlaqələndirmək də mümkündür.

Bu qayda Azərbaycanca Vikipediyadakı istifadəçi adlarına aiddir. Lakin əksər hallarda başqa dildə olan Vikipediya və digər Vikimediya Fondu dəstəkli layihələrə daxil olmaq üçün eyni istifadəçi adından və şifrədən istifadə edə biləcəksiniz.

Yeni istifadəçilər

İstifadəçi adları qaydasının qısa izahatı

İstifadəçi adınız sizi fərdi bir şəxs kimi təmsil etməlidir

Aşağıdakı kimi olan istifadəçi adlarına icazə verilmir:

• şirkətlərin, təşkilatların, veb saytların, musiqi qruplarının və ya qrupların, kollektivlərin və ya yaradıcı qrupların adlarını ehtiva edir,
• reklam xarakterli və ya hər hansı bir şəxsin, şirkətin, bazarın, məhsulun, kanalın və ya digər malların və ya xidmətlərin reklamı, təşviqi, satılması, dəstək və ya istifadəçi bazası qazanmaq üçün reklam edir
• istifadəçi hesabınının birdən çox adam arasında paylaşılacağını nəzərdə tutur,
• yalnız bir təşkilat daxilində fərqli insanlar tərəfindən təmsil oluna və ya tutula biləcək bir rolu və ya vəzifəni təsvir edir,

İstifadəçi adınız düzgün, uyğun olmalı və pozitiv bir redaktə mühitini dəstəkləməlidir

Aşağıdakı kimi olan istifadəçi adlarına icazə verilmir və dərhal bloklanır:

• təhqiramiz, şiddətli, hədələyən, cinsi məzmun, böhtan dolu və ya pozucudur
• qəsdən aldadıcı, qarışıq, uzun, digər hesablara və ya istifadəçilərə bənzəyir və ya özünüzü başqası kimi təqdim etməyə çalışır
• Vikipediyanı dağıtmaq, pozmaq, reklam etmək və ya spam göndərmək niyyətindədir
• digər Vikipediya istifadəçilərini narahat etmək və ya təhdid etmək niyyətini nəzərdə tutur
• ensiklopediya yaratmaq üçün burada olmadığını və ya Vikipediyanı onun üçün yaradılmamış məqsədlər üçün istifadə edəcəyini nəzərdə tutur

İstifadəçi adınız, hesabınızı və Vikipediyada etdiyiniz bütün redaktələrinizi müəyyənləşdirəcək bir ləqəbdir. İstəsəniz, bu sizin əsl adınız ola bilər, ancaq həqiqi adınızla redaktə ilə bağlı risklərdən xəbərdar olmalısınız. Vikipediya istifadəçi adları hərflərə həssasdır, lakin ilk hərf avtomatik olaraq böyük hərflə yazılır. Standart olaraq, istifadəçi adınız müzakirə səhifələrindəki imzanızda görünür.

Unutmayın ki, istifadəçi adı seçildikdən sonra asanlıqla dəyişdirilə bilməz. Məsələn "Dr. Məmməd Məmmədov" seçsəniz, doktorluq dərəcəniz imzanızı dəyişdirmədiyiniz təqdirdə tarix səhifələrində və bütün müzakirə səhifələrində aşkar olacaq. Daha az rəsmi olmağa üstünlük verirsinizsə, bu addan imtina edin. Bununla birlikdə, həqiqi adınızdan istifadəçi adınız kimi istifadə olunma hissəsini oxumalısınız.

Hesab yaradarkən istifadəçi adınızı qeyd edirsiniz və sonradan həmin hesaba daxil olmaq üçün (parolunuzla birlikdə) istifadə edirsiniz. Bir hesaba sahib olduqdan sonra, digər Vikipediyaçılara özünüzlə əlaqəli məlumat vermək üçün "İstifadəçi:XXXX" adlı istifadəçi səhifəsi yarada bilərsiniz (burada "XXXX" istifadəçi adınızdır). Siz və ya hər hansı digər vikipediyaçı, sizinlə əlaqə qurmaq üçün istifadə edə biləcəyi "İstifadəçi müzakirəsi:XXXX" adlı bir müzakirə səhifəsi yarada bilər.

Sistem onsuz da artıq istifadədə olan və ya başqa bir istifadəçi adına çox bənzəyən bir istifadəçi adı ilə qeydiyyatdan keçməyinizə icazə verməyəcəkdir. Qlobal hesab məlumatları istifadəçi adının alınıb-alınmadığını yoxlamaq üçün istifadə edilə bilər; orada göstərilməyibsə, mövcud olana çox bənzəmirsə, asanlıqla qeydiyyatdan keçə bilərsiniz. Bənzər bir istifadəçi adını, müəyyən şərtlər altında ala bilərsiniz.

İstifadəçi adınız demək olar ki, hər hansı bir simvol ardıcıllığı ola bilər (bir neçə texniki məhdudiyyətdən başqa). Bununla birlikdə, digər istifadəçiləri narahat etməyən və layihəyə müdaxilə etməyən bir ad olmalıdır. Mübahisəli bir ad digər istifadəçilər üçün pis təsir bağışlaya bilər və bunun qarşısını almaq sizin marağınızdadır. Bu səhifədə, xüsusən təhqiredici, aldadıcı və ya reklam hesab edilə biləcəyi və ya hesabın fərdi şəxsə aid olmadığını nəzərdə tutduğu üçün xüsusi olaraq qadağan edilən müəyyən istifadəçi adları təsvir olunur.

Uyğun olmayan istifadəçi adları

Bu bölmədə uyğun olmayan hesab edilən istifadəçi adlarının növləri sadalanır. Eyni qaydalar imzalara da aiddir.

Bu siyahılar tam olmaq məcburiyyətində deyil. Bu qaydaları tətbiq edərkən sağlam düşüncədən istifadə edin (məsələn, bir kontekstdə təhqiredici görünə bilən bir söz başqa bir kontekstdə başqa, daha yaxşı mənaya sahib ola bilər). Qarşılaşdıqda uyğunsuz adlarla necə mübarizə aparacağına dair təlimat üçün § Uyğun olmayan istifadəçi adları ilə mübarizə bölməsinə baxın.

Aldadıcı

Aşağıdakı istifadəçi adlarına icazə verilmir, çünki layihəni pozan bir şəkildə səhv yönləndirə bilərlər:

• Başqa insanları təqlid edən;
• Hesabda olmayan icazələrin olduğu təəssüratını yaradan istifadəçi adları; məs. "inzibatçı", "bürokrat", "təftişçi", "nəzarətçi" ifadələrini və ya "admin", "sysop" və ya "moderator" kimi oxşar terminlər;
• Bu tip hesab olmadıqca, "bot" (bot hesablarını müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunur) və ya "skript" (avtomatlaşdırılmış redaktə prosesləri) kimi terminləri ehtiva edən;
• "Vikipediya", "Vikimediya", "Vikilüğət", "(WMF)" və ya buna bənzər ifadələr daxil olan istifadəçi adları, hesabın rəsmi olaraq Vikimedia Fonduna və ya onun layihələrindən birinə bağlı ola biləcəyi barədə yanlış təəssürat yaradan;
• IP ünvanlarına bənzəyən istifadəçi adları, tarix və ya Vikipedia imza formatında qarışıqlıq yaradan digər adlar;

Təhqiramiz

Aşağıdakı istifadəçi adlarına pozucu və təhqiredici olduğu üçün icazə verilmir:

• Digər istifadəçiləri təhqir və ya narahat edən (məs: təhqir və ya mübahisələrə istinad edən);
• Şəxsi hücumları ehtiva edən;
• Emosional reaksiya yaratmağı düşünən ("trol");
• Vikipediyanın fəaliyyətini pozmaq niyyəti daşıyan;

Başqa dildə və ya dolayı yolla bunu edən istifadəçi adları da buna aiddir.

Yaşayan insanlar

Müəyyən pozucu və təhqiramiz istifadəçi adları (məsələn, yaşayan insanlarla bağlı mübahisəli materiallar olanlar və ya hər hansı bir irqə, dinə və ya sosial qruplara qarşı açıq şəkildə təhqir edənlər) inzibatçılar tərəfindən dərhal bloklanmalı və Vikipediyanı və əlaqəli mövzuları qorumaq üçün nəzarətçilər tərəfindən qeydlərdən silinməlidir. İstifadəçi adlarının qeydlərdən silinməsi üçün tələblər qlobal stüard komandasına bildirilməlidir. Müraciətlər stewards@wikimedia.org e-poçt ünvanına edilə bilər.

Reklam

Aşağıdakı istifadəçi adlarına reklam sayıldığına görə icazə verilmir:

• Bir şirkətin, qrupun, qurumun və ya məhsulun adını birmənalı şəkildə təmsil edən istifadəçi adları.
• Hər hansısa bir veb saytı reklam edən və fərdi bir şəxsi müəyyənləşdirməyən e-poçt ünvanları və URL-lər (""Əhməd@example.com" və "Example.com" kimi). Sadə domen adları (.com, .co.kr kimi domen adlarından başqa) istifadəçinin şəxsiyyətini müəyyənləşdirmək məqsədi olduqda bəzən məqbul olsa da, veb saytı reklam etdikləri təqdirdə uyğunsuzdur və istifadəsinə icazə verilmir.

Həm istifadəçi adında reklam olan, həm də şirkət, qrup və ya məhsul haqqında məqalələrdə yersiz reklam xarakterli redaktələr edən bir istifadəçi bloklana bilər. Belə hallarda inzibatçılar istifadəçinin düzəlişlərini araşdıraraq yeni bir istifadəçi adı yaratmasına icazə verib-verməməsinə qərar verməlidir. İstifadəçinin yeni bir istifadəçi adı altında da uyğunsuz şəkildə redaktə etməyə davam edəcəyinə dair bir sübut varsa, bloklayan inzibatçı "avtoblok" və "hesab yaratmağın qarşısını almaq" parametrlərini aktivləşdirməlidir. Əks təqdirdə, istifadəçiyə yeni bir hesab yaratmaq imkanı təklif edilməlidir. (Bloklamadan əvvəl, müəyyən bir istifadəçi adının məqbul olub olmadığına dair fikir ayrılıqları müzakirə olunmalıdır.) Bu cür istifadəçi adlarına sahib, lakin əlaqəli məqalələrdə problemli şəkildə redaktə etməyən istifadəçilər bloklanmamalıdır. Bunun əvəzinə, istifadəçi adlarını dəyişdirməyə təşviq edilməlidirlər.

Paylaşılan istifadə

İstifadəçi hesablarının birdən çox şəxs arasında paylaşılması qadağan olduğuna görə aşağıdakı istifadəçi adlarına icazə verilmir:

• Sadəcə şirkət və ya qrup adları olan istifadəçi adları (yuxarıdakı § Reklam bölməsi);
• "Əli və Vəli" kimi ortaq istifadəni nəzərdə tutan şəxsi istifadəçi adları;
• "XYZ şirkətinin katibi" kimi təşkilatlardakı vəzifələri olan istifadəçi adlarına icazə verilmir, belə bir vəzifə fərqli vaxtlarda fərqli şəxslər tərəfindən tutula bilər.

Bir şirkət və ya qrup adı ehtiva edən, amma fərdi bir şəxs olduğunu qeyd edən istifadəçi adlarına icazə verilir. (məs: "XYZ şirkətindən Nailə" və s.)

İstifadəçi adından asılı olmayaraq reklama icazə verilmədiyini unutmayın. Yaxından əlaqəli olduğunuz müəssisələr, təşkilatlar, məhsullar və ya digər mövzular haqqında məqalələri redaktə edərkən ehtiyatlı olun.

Qarışıq

Bəzi istifadəçi adları yuxarıdakı kateqoriyalardan heç birinə uyğunlaşmadan problemli görünür. Bu, çox vaxt uyğun olmayacaq dərəcədə qarışıq və ya son dərəcə uzun istifadəçi adlarında olur. Qarışıq istifadəçi adları tez-tez digər problemlər üçün qırmızı bayraq ola bilər. Qarışıq bir istifadəçi adı və ya imzası olan bir redaktor, pozucu və ya vandalizm kimi digər uyğun olmayan davranışlar üçün hər zamankından daha tez bloklana bilər.

Texniki məhdudiyyətlər

Bəzi brauzerlərdə unicode simvollarının və emojilərin görünməsi mümkün olmadığına görə aşağıdakı istifadəçi adlarına icazə verilmir:

• Emoji ehtiva edən;
• Emotikon ehtiva edən;
• Dil olmayan simvollardan istifadə edən istifadəçi adları. Buraya daxildir:
  • Mövcud əlifbalar ilə əlaqəli olmayan simvollar;
  • Unicode qutu simvolları ([1]);

Bu cür adları olan istifadəçilərə hesablarının adını dəyişdirmək və ya yeni bir hesab yaratmaq imkanı verilməlidir. Bloklamadan əvvəl müəyyən bir istifadəçi adının məqbul olub-olmaması ilə bağlı fikir ayrılıqları müzakirə olunmalıdır. Bu məhdudiyyət imzalara şamil edilmir.

Uyğun olmayan istifadəçi adları ilə mübarizə

Yuxarıda göstərildiyi kimi uyğun olmayan bir istifadəçi adı ilə qarşılaşsanız, edə biləcəyiniz müxtəlif şeylər var. Seçiminizi apararkən sağlam düşüncədən istifadə edin və yeni istifadəçilərə "ilişməyin".

Heç bir şey etməyin

Ad birmənalı şəkildə problemli deyilsə, onu görməməzlikdən gəlmək olar. Xoş niyyətli olun. Ayrıca, həddindən artıq hallar istisna olmaqla, istifadəçi ən azı bir düzəliş etmədiyi təqdirdə tədbir görməyə dəyməz.

İstifadəçi ilə danışın

Problemli, lakin açıq-aşkar pis niyyətlə yaradılan bir istifadəçi adı görsəniz, nəzakətlə istifadəçinin diqqətini bu qaydaya cəlb edin və fərqli bir istifadəçi adı ilə yeni bir hesab yaratmasına təşviq etməyə çalışın.

İnzibatçılara bildirin

Bir istifadəçi adının dərhal bloklanmalı olduğunu düşünürsünüzsə, inzibatçılara müraciət edə bilərsiniz. Bu xəbərdarlıq etmədən dərhal bloklanmalı olduğunu düşündüyünüz hallar üçün istifadə olunmalıdır.

Digər istifadəçi adları tipləri

Gerçək adlar

Adınızla bir hesab və ya sizə aid ola biləcək bir ləqəb yaratmadan əvvəl diqqətlə düşünün, çünki bunlar xüsusilə mübahisəli mövzu sahələrində redaktə etdiyiniz zaman təqib potensialını artırır. Hesabınızın adını daha sonra dəyişdirmək mümkün olsa da, əvvəlki istifadəçi adınız tarixçələrdə həmişəlik olaraq qalır.

Gerçək adınız olmadıqca, müəyyən edilə bilən bir şəxs olduğunuzu (və ya əlaqəli olduğunuzu) ehtimal edən bir ad altında redaktə etməyin. Qohum olmadığınız tanınmış bir şəxslə eyni adınız varsa və həqiqi adınızdan istifadə edirsinizsə, istifadəçi səhifənizdə tanınmış şəxslə əlaqəsiz olduğunuzu açıq şəkildə bildirməlisiniz.

İstifadəçinin konkret, müəyyənləşdirilə bilən bir şəxs olduğunu (və ya onunla əlaqəli) işarə edən bir ad istifadə edildiyi təqdirdə, şəxsiyyəti təsdiqləyən sənəd təqdim olunana qədər hesab bəzən şəxsiyyətin zədələnməsinə qarşı tədbir olaraq bloklana bilər.

Əsl adınızı istifadə etdiyinizə görə bloklanmısınızsa, zəhmət olmasa inciməyin; kiminsə sizi təqlid etməsinin qarşısını almağa çalışırıq.

Səhnə adları

İstifadəçilər səhnə adlarını, qələm adlarını və ya digər ləqəblərini istifadəçi adları kimi istifadə edə bilərlər. İstifadəçi özü, layihələri və s. haqqında Vikipediyada reklam məqsədli redaktələr etmədikdə, bu reklam hesab edilmir.

Latın işarəsi olmayan istifadəçi adları

İstifadəçi adlarının azərbaycan dilində olması tələbi yoxdur. Bundan əlavə, istifadəçilər Latın əlifbası ilə yazılmayan istifadəçi adlarını istifadə edə bilərlər, lakin digər əlifbaların digər istifadəçilər üçün oxunaqlı olmadığını və bəzən simvolların düzgün görünmədiyini unutmamalıdırlar. Qarışıqlığın qarşısını almaq üçün bu cür istifadəçi adları olan istifadəçilərdən imzalarında Latın işarələrindən istifadə etmələri tövsiyə olunur.

Bəzi texniki səbəblərə görə istifadəçi adında bu simvollar ola bilməz: # < > [ ] | { } / @ :

Oxşar istifadəçi adları

Mövcud adlara çox bənzər olan istifadəçi adları normal olaraq istifadə edilə bilməz. İstifadə olunmayan və ya aktiv olmayan hesablara bənzər istifadəçi adları problem olmamalıdır. Xüsusi:CentralAuth bu cür istifadəçi adlarını yoxlamaq üçün istifadə edilə bilər. Bənzərliyi yoxlayan proqram bir az həddindən artıq həssasdır — əgər istifadəçi adı digər insanların iki istifadəçini qarışdırmaması üçün kifayət qədər fərqlidirsə, buna icazə verilir. Mövcud redaktorla əlaqəni nəzərdə tutan bir istifadəçi adı seçməməlisiniz.

İstifadəçi adınız başqa bir istifadəçiyə və ya məqaləyə oxşayırsa, istifadəçi səhifənizin yuxarı hissəsinə {{Səhv salma}} əlavə edə bilərsiniz.

Tez-tez səhv yazılan adlar

İstifadəçi adınız tez-tez səhv yazılırsa, səhv yazılmış adlardan həqiqi istifadəçi səhifənizə və müzakirə səhifənizə yönləndirmə əlavə edə bilərsiniz. Yanlış yazılmış istifadəçi adının başqası tərəfindən qeydiyyata alınmasının qarşısını almaq üçün doppelqanqer hesabı yarada bilərsiniz.

UseModWiki dövrünün istifadəçi adları

UseModWiki 2001-ci ildə və 2002-ci ilin əvvəlində Vikipediyada istifadə olunan mühərrikdir. O dövrdə anonim istifadəçilər iki yoldan biri ilə qeyd olunurdu:

• Domen adları: Təxminən 2001-ci ilin mart ayına qədər "host.2.34.example.net" domen adı ilə əlaqəli "192.0.2.34" IP ünvanlı bir redaktorun redaktəsi "host.2.34.example.net" olaraq qeyd edilirdi. Buna misal olaraq office.bomis.com, dhcp-22–128.lclark.edu və cnts2p46.uwaterloo.ca göstərilə bilər. Bu istifadəçi adları olan istifadəçilərin redaktələri T2323-dən təsirlənir. Bu istifadəçi adları ümumiyyətlə müddətsiz olaraq bloklanır, çünki a) yuxarıdakı meyarlara əsasən yaxşı istifadəçi adları yaratmırlar, b) əvvəlcə heç vaxt əsl istifadəçi adları deyildilər və beləliklə dəyişən proqram təminatı ilə ləğv ediləcəkdilər və c) müasir mühərrik (MediaWiki), "host.2.34.example.net" serverindən redaktə edən günahsız bir istifadəçinin "İstifadəçi:host.2.34.example.net" blokundan təsirlənməyəcəyi şəkildədir.
• Yenidən redaktə edilmiş IP ünvanları: Hər hansı bir domen adı ilə əlaqələndirilməyən (və ya 2001-ci ilin martından sonra bütün UseModWiki redaktələri) eyni IP ünvanına sahib bir redaktorun redaktəsi "192.0.2.xxx" olaraq qeyd edilirdi. Faza II mühərrikində də bunu görmək mümkün idi.

Ortaq istifadə edilən hesablar

Hər hansı bir istifadəçi hesabı bir qrupu deyil, bir fərdi təmsil etməlidir. Bir hesabın parolunun – başqaları ilə paylaşılmasına icazə verilmir və bunun sübutu istifadəçinin bunu dayandırması və şifrəsini dəyişdirməsi və ya sanksiyaların (hesabın bloklanması daxil olmaqla) tətbiq olunmasına səbəb olacaqdır. Bir qrup və ya təşkilatı təmsil etmək üçün istifadə olunan hesablar üçün yuxarıdakı § Reklam və § Paylaşılan istifadə bölmələrini oxuyun.

Birdən çox hesabdan istifadə

İstifadəçilərin üzrlü səbəb olmadan birdən çox hesab istifadə etməmələri tövsiyə olunur. Məsələn, bir istifadəçi əsas hesablarını qorumaq üçün ehtiyat olaraq hərkəsə açıq olan kompüterlərdə istifadə üçün alternativ bir hesab yaratmaq istəyə bilər. Avtomatlaşdırılmış redaktə prosesi etmək istəyənlər bunu alternativ bir bot hesabı altında etməlidirlər. İstifadəçi səhifələrində bu alternativ hesablar qeyd edilməlidir.

Birdən çox hesabın sui-istifadəsi kuklaçılıq (həmin hesablar isə kukla) adlanır və buna icazə verilmir. Məsələn, müzakirələrdə iştirak etmək, səs vermək və ya mübahisəli müzakirələrdə iştirak etmək üçün birdən çox hesabdan istifadə edilə bilməz. Qaydalar istifadəçi hesablarına yox həmin hesabların sahiblərinə şamil edilir. Buna görə də bloklanmış istifadəçilər bloku keçmək üçün yeni hesablar açmamalıdırlar. Bunu etmələri blok müddətinin uzadılması ilə nəticələnə bilər.

İstifadəçi adını dəyişmək

İstifadəçi adları Qlobal addəyişənlər tərəfindən dəyişdirilir. Az və ya heç bir redaktəsi olmayan istifadəçi hesablarının adı dəyişdirilməyə bilər, çünki yeni bir hesab yaratmaq daha sürətli və asandır.

Bir istifadəçi adı dəyişdirildikdən sonra mövcud redaktələr səhifə tarixçələrində, jurnallarda və istifadəçi töhfələrində yeni ad altında siyahıya alınacaqdır. Müzakirə səhifələrindəki imzalar köhnə adı istifadə etməyə davam edəcək; bunlar əl ilə dəyişdirilə bilsə də, istifadəçi məxfilik səbəbi ilə əvvəlki adları haqqında mümkün qədər çox məlumat silmək istəmədikdə tövsiyə edilmir. Belə vəziyyətlərdə köhnə ad hələ müzakirə səhifələrinin köhnə versiyalarında mövcud olacaqdır. İstifadəçi adı dəyişikliyi istifadəçi adı dəyişiklikləri jurnalında və qlobal ad dəyişiklikləri jurnalında qeyd olunur.

İstifadəçi adını dəyişdirmək üçün müraciətlər Special:GlobalRenameRequest səhifəsində və ya Steward requests/Username changes səhifəsində edilməlidir.

Hesabların silinməsi və ya birləşdirilməsi

İstifadəçi hesablarını silmək mümkün deyil, çünki bütün redaktələr bir identifikatora təyin edilməlidir; ya bir istifadəçi adı və ya bir IP ünvanı.

Hal-hazırda Azərbaycanca Vikipediyada istifadəçi adlarını birləşdirmək mümkün deyil.