Dənizə çıxışı olmayan ölkələr
Bu məqalədə çoxsaylı problemlər mövcuddur. Zəhmət olmasa, səhifəni redaktə edərək və ya mövcud problemləri müzakirə səhifəsində diskussiya edərək həll edin.
|
Dənizə çıxışı olmayan dövlətlər — coğrafi vəziyyətinə görə dünya okeanına birbaşa çıxışı olmayan ölkələr qrupu. Dünyada hazırda 44 belə dövlət vardır. Onlardan 16-sı Afrikada, 14-ü Avropada, 12-si Asiyada, 2-si Cənubi Amerikada yerləşir. Azərbaycanın da dünya okeanına birbaşa çıxışı yoxdur. Dənizə çıxışı olmayan Özbəkistan və Lixtenşteyn dənizə çıxışı olmayan ölkələrlə əhatə olunublar. Dənizə çıxışı olmayan ölkələr arasında ərazisinə görə ən böyük Qazaxıstan, ən kiçik isə Vatikandır.
Tarix
redaktə1990-cı ildə dünyada dənizə çıxışı olmayan cəmi 30 ölkə var idi. Yuqoslaviyanın parçalanması; Sovet İttifaqı və Çexoslovakiyanın dağılması; Cənubi Osetiya, Eritreya, Monteneqro, Cənubi Sudan və Luqansk Xalq Respublikasının müstəqillik referendumları; və Kosovonun birtərəfli müstəqillik elanı 15 yeni dənizə çıxışı olmayan ölkə və 5 qismən tanınan dənizə çıxışı olmayan dövlət yaratdı, keçmiş dənizə çıxışı olmayan Çexoslovakiya isə 1 yanvar 1993-cü ildə mövcudluğunu dayandırdı.
Dünya okeanına çıxışı olmayan dövlətlərin siyahısı
redaktəAsiya
redaktə- Azərbaycan[1]
- Butan
- Ermənistan
- Əfqanıstan
- Qazaxıstan[1]
- Qırğızıstan
- Laos
- Monqolustan
- Nepal
- Özbəkistan
- Tacikistan
- Türkmənistan[1]
Bu dövlətlərin birbaşa okeana çıxışı yoxdur.
Afrika
redaktə- Botsvana
- Burkina Faso
- Burundi
- Zambiya
- Zimbabve
- Lesoto
- Malavi
- Mali
- Niger
- ruanda
- Esvatini
- Uqanda
- Mərkəzi Afrika Respublikası
- Çad
- Efiopiya[2]
- Cənubi Sudan
Avropa
redaktə- Andorra
- Avstriya
- Belarus
- Çexiya
- İsveçrə
- Kosovo — qismən tanınan ölkə
- Lixtenşteyn
- Lüksemburq
- Macarıstan
- Moldova
- San-Marino
- Serbiya
- Slovakiya
- Şimali Makedoniya
- Vatikan
Cənubi Amerika
redaktəOnları aşağıdakı kimi bitişik qruplarda qruplaşdırmaq olar:
- Şərq, Orta və Qərbi Afrika klasteri (10): Burkina Faso, Burundi, Mərkəzi Afrika Respublikası (MAR), Çad, Efiopiya, Mali, Niger, Ruanda, Cənubi Sudan və Uqanda
- Şərqi, Cənubi və Qərbi Avropa klasteri (15): Avstriya, Çexiya, Macarıstan, Kosovo (qismən tanınan), Lixtenşteyn, Şimali Makedoniya, Serbiya, Slovakiya, İsveçrə,Vatikan, San Marino,
Lüksemburq, Moldova, Belarus, Andorra
- Mərkəzi və Cənubi Asiya klasteri (6): Əfqanıstan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tacikistan, Türkmənistan və Özbəkistan
- Cənubi Amerika qrupu (2): Boliviya və Paraqvay
- Qərbi Asiya (Qafqaz) qrupu (2): Ermənistan və Azərbaycan