Rifailik

İmanın şərtləri

Tövhid • Mələklər
Kitablar • Peyğəmbərlər
Məad • Axirət
Qəza ve Taleh

İslamın beş şərti

Kəlmeyi-şəhadət • Namaz
Oruc • Həcc
Zəkat

Etiqad məzhəbləri

Əşərilər • Matüridilər • Qədərilər (Mötəzililər) • Cəbrilər • Mürcilər • Cəhmiyyə • Müşəbbihilər • Sələfilər

Fiqh məzhəbləri

Sünnilər:
Hənəfilər • Malikilər • Şafiilər • Hənbəlilər
Yox olmuş məzhəblər:
Zahirilər • Auzailər • Leysilər • Səvrilər • Cəririlər

Şiələr:
İmamilər (Cəfərilər (Əxbarilər • Üsulilər • Şeyxilər) • Ələvilər • Ənsarilər • Qızılbaşlar) • Zeydilər •
İsmaililər (Qərmətilər • Xaşxaşilər • Fəthilər • Xəttabilər) • Vaqifiyyə • Rafizilər (Batinilər) • Qeysanilər • Xürrəmilər • Baziğiyyə • Qurabiyyə
Xaricilər:
Mühakkimə • Əcrədilər (Meymunilər • Səələbilər) • Əzraqilər • Bəyhəsilər • İbadilər • Nəcdatilər • Süfrilər

Həmçinin bax

Sufilər • Yəsəvilik • Nəqşibəndilik • Sührəvərdilik • Xəlvətilik • Səfəvilik • Bayramilik • Bəktaşilik • Cəlvətilik • Cərrahilik • Çiştiyyə • Ehqaqiyə • Gülşənilik • Hürufilik • Kübravilik • Məlamətilik • Mövləvilik • Nemətullahiyyə • Nöqtəvilik • Qələndərilik • Qadiriyyə • Rahmaniyyə • Rifailik • Rövşənilər • Sənusilər • Şaziliyyə • Zahidiyyə • Nüseyrilər • Druzlar • İslam fəlsəfəsi

Rifailik - sufi İslam təriqəti.

Yaranması

Təriqət Şafii hüquq məktəbinin hüquqşünası və sufiliyin mahir bilicisi Əhməd ibn Əli ər-Rifainin (vəfatı: 1183-cü il) adı ilə bağlıdır. O, İraqın cənubundakı Bətaih bölgəsində yaşamışdır. Sufiliklə əmisi Mənsur Bətaihinin vasitəsilə tanış olmuşdur. Ona ilk müəllimliyi isə Əli Vasiti etmişdir. Bir sıra əsərlər qələmə alan Əhməd Vasitdə dünyasını dəyişmiş, elə orada dəfn olunmuşdur.

Rifailər təriqəti ən qədim sufi təriqətlərindən sayılır. Onları bəzən Əhmədilər və Bətaihilər də adlandırırlar. Bu təriqətin bir çox müsəlman ölkələrində, xüsusilə Misirdə, Anadoluda və Balkanlarda çoxlu sayda tərəfdarları olmuşdur. Tanınmış səyyah İbn Bətuta onlar haqqında məlumat vermişdir.

Özəllikləri

Rifailərin mənəvi təcrübələrinin əsasında insanın öz qüsurları və ehtirasları ilə mübarizə ideyası durmuşdur. Bu yolda çoxlu zikrlər etmək, qırx gün tənhalığa (xəlvətə) çəkilmək və zahid həyatı sürmək vacib sayılırmış. Təriqət mənsubları arasında Məhərrəm ayında yeddi gün "məhərrəmiyyə" adlanan xəlvətə çəkilmək adəti də olmuşdur. Bu xəlvətilik zamanı müridlər qadınları ilə yaşamır, tez-tez yuyunur, oruc tutur, tərkibində ət olan yeməkləri yemirmişlər. Onlar ibadətdən yayınmamaq üçün sakit yerlərə çəkilirmişlər.

Rifailər qara çalmalarda gəzir, yığıncaqlarda ibadət zamanı xalçaların üstündə əyləşərək nağara və qavalların müşayiəti ilə ucadan zikrlər oxuyarmışlar. İbn Bətuta yazırdı ki, bu zaman onlara od toxunsa belə, onun yandırıcı istisini duymur, hətta onu uda bilirmişlər. Onların şüşə yeyib, ilanlarla oynamaq bacarıqları da olmuşdur.

Rifailərdə birliyin olmamağı, onların bir sıra təriqətlərə parçalanmaları ilə nəticələnmişdir.

Mənbə

Müəllif: Aydın Əlizadə - "Cəmiyyət və din" qəzeti