Yusif İzzəddin Əfəndi

Yusif İzzəddin Əfəndi (10 oktyabr 1857, Konstantinopol – 1 fevral 1916, Konstantinopol) — 33. Osmanlı sultanı Əbdüləzizin böyük oğlu, Osmanlı şahzadəsi.

Yusif İzzəddin Əfəndi
يوسف عزت الدين أفندي
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	10 oktyabr 1857
Doğum yeri	Dolmabağça sarayı, İstanbul, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi	1 fevral 1916 (58 yaşında)
Vəfat yeri	Konstantinopol, Osmanlı imperiyası
Dəfn yeri	Sultan Mahmud türbəsi
Atası	Əbdüləziz
Anası	Dürrünəv Qadınəfəndi
Həyat yoldaşları	Çeşmiahu xanım Cavidan xanım Əminə Nazikəda xanım Tazəndə xanım Ləman Ünlüsoy
Uşaqları	Mehmed Bahəddin Əfəndi Xədicə Şükriyə Sultan Mehmed Nizaməddin Əfəndi Mehriban Mihrişah Sultan
Hərbi xidmət
Rütbəsi	Müşir
Dini	Sünni, İslam
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Şahzadə Yusif İzzəddin Əfəndi 1857-ci ildə Dolmabağça sarayında doğuldu. Atası Osmanlı şahzadəsi Şahzadə Əbdüləziz (Sultan Əbdüləziz), anası isə onun ilk xanımı Dürrünəv xanım idi. Dünyaya gəldiyi əsnada əmisi Sultan Əbdülməcid taxtda idi və şahzadələrin övlad sahibi olması qadağan olduğu üçün Məkkə mollası Qədri bəyin Əyyubsultandakı evində gizlicə böyüdüldü. 4 yaşına gəldikdə isə atası taxta çıxmış, bundan sonra ictimaiyyətə təqdim olunmuşdur. 10 yaşında ikən atasıyla birlikdə Avropa səyahətinə çıxdı. 1870-ci ildə Dolmabağça sarayında keçirilən mərasimlə Süleyman Əfəndi, Vahidəddin Əfəndi, Səlahəddin Əfəndi, Cəlaləddin Əfəndi və Münirə Sultanın oğlu Sultanzadə Ələddin bəylə birlikdə sünnət edildi.

14 yaşında ikən 1 sentyabr 1871-ci ildə atası Sultan Əbdüləziz tərəfindən marşal rütbəsilə ordu rəhbərliyinə gətirildi və bu vəzifəsini 1873-cü ilin yanvarına qədər davam etdirdi. Atası saray çevrilişi ilə taxtdan endirilib, bir neçə gün sonra da şübhəli olaraq öləndə 19 yaşı vardı.

Atasının vəfatından sonra Osmanlı sülaləsinə mənsub şahzadələr arasında ən böyüyü olan əmisi oğlanları V Murad, II Əbdülhəmid və V Mehmed taxta çıxmış, nəhayət V Mehmedin səltənəti illərində Osmanlı sülaləsinin ən böyük şahzadəsi olaraq vəliəhd elan olunmuşdu. Bu illər ərzində Osmanlı imperiyasını müxtəlif mərasimlərdə təmsil etmişdir. 1910-cu ildə İngiltərə kralı VII Eduardın cənazə mərasimində, 1911-ci ildə isə V Georqun tacqoyma mərasimində iştirak etdi.

Birinci Dünya müharibəsi illərində Ənvər Paşanın yeritdiyi siyasətə qarşı çıxırdı və onu sərt tənqid edirdi. Çanaqqala döyüşü əsnasında döyüş bölgələrini tez-tez ziyarət edir, bu səyahətlərdən bir neçəsində əsgərlərin gözü önündə Ənvər Paşayla mübahisə etmişdir. Ancaq taxta çıxması gözlənilən Yusif İzzəddin Əfəndi 1 fevral 1916-cı ildə Zincirlikuyudakı köşkündə ölü olaraq tapıldı. Ölüm səbəbi intihar nəticəsindəki qan itkisi olaraq göstərilsə də, İttihadçılar tərəfindən qətlə yetirilməsi haqqında fərziyyələr də var.

Cənazəsi atasının məzarının yanına, Sultan Mahmud türbəsinə dəfn edildi.

Ailəsi

• Çeşmiahu xanım — 1879-cu ildə evlənmişdir. 1 övladı olmuşdur.
  • Mehmed Bahəddin Əfəndi (d. fevral 1883 — ö. 8 noyabr 1883)
• Cavidan xanım (d. 12 yanvar 1870, Qars — ö. 1935, İstanbul) — xalası qızı idi. 20 may 1885-ci ildə evlənmişdir. Övladı olmamışdır.
• Əminə Nazikəda xanım (d. 30 may 1872, Suxumi — ö. 1946, İstanbul) — 6 iyul 1886-cı ildə evlənmişdir. Övladı olmamışdır.
• Tazəndə xanım (d. 10 oktyabr 1875, Poti — ö. 1950, İstanbul) — 15 oktyabr 1892-ci ildə evlənmişdir. Övladı olmamışdır.
• Ləman Ünlüsoy (d. 6 iyun 1888, Batumi — ö. 3 avqust 1953, İstanbul) — 4 fevral 1902-ci ildə evlənmişdir. 3 övladı olmuşdur:
  • Xədicə Şükriyə Sultan
  • Mehmed Nizaməddin Əfəndi
  • Mehriban Mihrişah Sultan

Mənbə

• htt Arxivləşdirilib 2008-07-29 at the Wayback Machinep://freepages.genealogy.rootsweb.ancestry.com/~royalty/turkey/persons.html Arxivləşdirilib 2008-07-29 at the Wayback Machine
• http://tarihvemedeniyet.org/wp-content/uploads/2009/08/Hanedan-bu-g%C3%BCnk%C3%BC-Osmanoglu-ailesii.png
• http://www.e-tarih.org/biyografi.php?b=442 Arxivləşdirilib 2016-12-21 at the Wayback Machine