Azərbaycanda seçki mahnıları
Azərbaycanda seçki mahnıları — Azərbaycan Respublikasında prezident, parlament, bələdiyyə seçkilərində istifadə olunmuş seçki mahnıları.
Tarixçə redaktə
Azərbaycan müstəqilliyini əldə etdikdən sonra keçirilən seçkilərdə seçki mahnılarından çox istifadə olunmayıb. Adətən siyasi partiyaların marşları və himniləri daha çox səsləndirilsə də, bəzən seçki mahnılarına da üz tutulub. Azərbaycanda 2002-ci ildən sonra proporsional seçki sisteminin ləğvi də siyasi partiyaların təşviqat zamanı seçki mahnılarından istifadəsinə yol açmayıb.
Yeni Azərbaycan Partiyası redaktə
Yeni Azərbaycan Partiyası bir müddət himn əvəzinə sözləri Zəlimxan Yaquba, musiqisi Nailə Mirməmmədliyə aid olan "Yeni Azərbaycanım" mahnısını istifadə etmişdir.[1] VII Qurultaydan sonra, 7 noyabr 2023-cü il tarixində Yeni Azərbaycan Partiyasının yeni himni təqdim olunmuşdur. Bu himnin sözləri Baba Vəziroğluna, musiqisi isə Faiq Sücəddinova aiddir.[2]
YAP seçkilərdə və mitinqlərdə Müslüm Maqomayevin "Azərbaycan" mahnısından və Tünzalə Ağayevanın "Mən fəxr edirəm ki, Azərbaycanlıyam!" mahnısından geniş istifadə etmişdir.
Mələkxanım Eyubova Yeni Azərbaycan Partiyası ilə bağlı "Vurulmuşam" albomunda mahnı ifa etmişdir. Bu mahnıdan da partiya istifadə etmişdir.[3]
Heydər Əliyev redaktə
1998-ci ilin may ayının 10-da sözləri Baba Vəziroğluna, musiqisi isə Kəmaləddin Heydərova[4] aid olan "Xalq Heydər söyləyəcək" mahnısı Heydər Əliyevin 75 illik yubileyi səbəbi ilə yayımlanmışdır. Bu mahnı 1998-ci il prezident seçkilərində təşviqat zamanı istifadə olunmuşdur.
İlham Əliyev redaktə
2003-cü il prezident seçkilərində İlham Əliyev üçün "Sabaha İlhamla" adında seçki mahnısından istifadə olunmuşdur. Musiqisi Eldar Mansurova, sözləri İkram Əliyevə aid olan mahnının ifaçıları Aygün Bəylər, Tünzalə Ağayeva, Zülfiyyə Xanbabayeva, Almaz Ələsgərova, Mübariz Tağıyev, Heydər Anatollu və Rüfət Mehdiyev olmuşdur.[5]
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyası redaktə
Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının sələfi olan Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Meydan hərəkatı zamanı və sonrakı seçkilərdə də Üzeyir Hacıbəyovun "Koroğlu" uverturasından istifadə etmişdir.[6]
Daha sonralar AXCP "Elçibəy havası" və ya "Bəy rəqsi" adlanan musiqidən geniş istifadə etməyə başladı.[7] Bəzi şəxslər tərəfindən bu musiqi ermənilərə aid edilsə də sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Rauf Bəhmənli bu musiqinin yallı olduğunu, adının "Urfalı" olduğunu, Türkiyənin Şanlıurfa vilayətinə aid olduğunu, hazırda "Yarcan" adında tanındığını söyləmişdir. O, yallının iki hissəli olduğunu, ölkəmizdə 1950-ci illərdə istifadə olunmağa başlandığını, 1957-ci ildə isə Ermənistan Sovet Sosialist Respublikası və Naxçıvan Muxtar Sovet Sosialist Respublikası ərazisində bu yallının birinci hissəsinin marş kimi "Qırmızı komsomol" adında istifafə olunduğunu söyləmişdir. Bu marş bugünə Reyhanlı kəndində doğulmuş Ələddin Həsən oğlu Tağıyevin ifasında gəldiyini qeyd etmişdir.[8][9]
Müsavat Partiyası redaktə
Müsavat Partiyası 1994-cü ildən bəri sözləri Ramiz Rövşənə, musiqisi isə Cavanşir Quliyevə aid olan himni istifadə edir.[10] Bu himni Aygün Kazımova və Nəsir Əhmədli oxumuşdur.[11][12]
Müsavat Partiyası 2000-ci il parlament seçkilərində təbliğat-təşviqat zamanı xüsusi melodiyadan istifadə etmişdir.[13]
Digər redaktə
Azərbaycan Demokrat Partiyası 1990-cı illərin əvvəlində musiqisi Cavanşir Quliyevə aid olan himni istifadə etmişdir, lakin daha sonra Quliyev himni geri çağıraraq ləğv etmişdir.[10][14]
2003-cü il prezident seçkilərində prezidentliyə namizəd Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyası lideri Etibar Məmmədov üçün "Etibarlı Gələcək" mahnı-marşı yazılmış və təbliğat-təşviqat üçün bu mahnıdan istifadə olunmuşdur.[10][15]
Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyası sözləri Elçin Mirzəbəyliyə aid olan, musiqisi isə Heyratı olan Azadlıq Marşından istifadə edir.[16]
Respublikaçı Alternativ Partiyası 2017-ci ildə sözləri Xalid Bağırova, musiqisi Nəriman İsayevə aid olan "Respublikaçı" marşını yayımlamışdır.[17]
2020-ci il parlament seçkilərində Respublikaçı Alternativ Partiyasının Məclisinin sabiq başqanı, rəsmi olmayan "Hərəkat" Seçki Blokunun 17 saylı Yasamal Üçüncü seçki dairəsi üzrə deputatlığa bitərəf namizədi Azər Qasımlı "Siz deyən olsun!" Marşından təbliğat-təşviqat boyunca seçki mahnısından istifadə etmişdir.[18]
İstinadlar redaktə
- ↑ mia.az. ""Oğlumun ölümünə ağlamaqdan utandım..." - Vaxtsız həyatdan köçən Nailə Mirməmmədlinin ömür yolu (FOTOLAR)". mia.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ "YAP-ın himni təqdim olundu". Aznews.az (az.). 2023-11-07. 2023-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ Mələkxanım Eyyubova YAP [ölü keçid]
- ↑ modern.az. "YAP: "Xalq Heydər söyləyəcək" mahnısı Qurtuluş gününün himni ola bilməz"". modern.az (az.). 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ Sabaha İlhamla [ölü keçid]
- ↑ "Geriyə baxış-Azərbaycan Xalq Cəbhəsi 30: İsa Qəmbərlə müsahibə". BBC News Azərbaycanca (az.). 2019-09-06. 2023-11-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ "Fakt: Elçibəy "erməni havası"na oynayıb? - Video". Axar.Az (az.). 2019-11-19. 2020-08-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ "Fakt: Elçibəy "erməni havası"na oynayıb? - Video". Axar.Az (az.). 2019-11-19. 2020-08-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ "Elçibəy erməni mahnısına rəqs edib? - FAKTLAR". publika.az (az.). 2023-03-20. 2023-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ 1 2 3 "HANSI PARTİYANIN HİMNİ VAR?". musavat.com. 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ modern.az. "Bir şəklin tarixçəsi: Ramiz Rövşən Müsavata himn yazdı, Cavanşir Quliyev bəstələdi, Aygün Kazımova OXUDU". modern.az (az.). 2022-01-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ Müsavat Partiyasının himni [ölü keçid]
- ↑ 2000-ci il Müsavat Partiyası [ölü keçid]
- ↑ moderator.az. "Cavanşir Quliyev: "Yazdığım himni "KQB agenti" sözünə görə geri aldım"". moderator.az (az.). 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ Etibarlı Gələcək [ölü keçid]
- ↑ "MARŞ". VHP (az.). 2023-09-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-10.
- ↑ "Respublikaçı Marş". 2024-01-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- ↑ "Siz deyən olsun!" Marşı [ölü keçid]