Elçin (yazıçı)
Elçin (tam adı: Elçin İlyas oğlu Əfəndiyev; 13 may 1943, Bakı) — Azərbaycan yazıçısı, nasir, dramaturq, tənqidçi, ədəbiyyatşünas, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü (1968), filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı (1998), "İstiqlal" ordenli (2003), Azərbaycan Respublikası Baş Nazirinin keçmiş müavini (1993–2018).
Elçin | |
---|---|
Elçin İlyas oğlu Əfəndiyev | |
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 13 may 1943 (80 yaş) |
Doğum yeri | |
Partiya |
|
Təhsili |
|
Atası | İlyas Əfəndiyev |
Elmi fəaliyyəti | |
Elm sahəsi | Belletristika[1], poeziya[1], ədəbiyyatşünaslıq[1], publisistika[1], siyasət[1] |
Elmi dərəcəsi | |
|
|
Təltifləri |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() |
HəyatıRedaktə
Elçin Əfəndiyev 13 may 1943-cü ildə Bakı şəhərində XX əsr Azərbaycan ədəbiyyatının böyük nümayəndələrindən biri, Azərbaycanın xalq yazıçısı İlyas Əfəndiyevin ailəsində dünyaya gəlib. Uşaqlıq çağlarından etibarən ədəbi mühitin içində, kitabların əhatəsində olub. Bir tərəfdən milli ədəbiyyat, folklor, o biri tərəfdən isə dünya ədəbiyyatı Elçinin daimi mütaliəsinin əsasına çevrilib. O, nə zaman yazmağa başlayıb? Bu suala Elçin özü belə cavab verir: "Özümü xatırladığım zamandan. Hələ yazıb-oxumağı bacarmırdım, amma özümdən cürbəcür əhvalatlar uydurub danışırdım…" İlk hekayəsi 16 yaşı olarkən, 1959-cu ildə "Azərbaycan gəncləri" qəzetində dərc olunub. Bakı şəhərində orta məktəbi (1960), Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsini (1965), Azərbaycan Elmlər Akademiyası Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun ədəbiyyat nəzəriyyəsi üzrə aspiranturasını (1968) bitirib, "Azərbaycan bədii nəsri ədəbi tənqiddə" mövzusunda namizədlik, "Ədəbiyyatda tarix və müasirlik problemi" mövzusunda doktorluq dissertasiyalarını müdafiə edib. "Min gecədən biri" adlı ilk hekayələr kitabı 1965-ci ildə çapdan çıxıb. Bundan sonra Elçinin dünyanın müxtəlif dillərində 100-ə yaxın kitabı nəşr olunub, əsərləri ingilis, rus, fransız, alman, ispan, türk, macar, bolqar, ərəb, fars, çin, çex, slovak, polyak, xorvat, gürcü, litva, moldovan, türkmən, özbək, qazax, tacik, serb və sairə dillərə tərcümə edilib. Kitablarının ümumi tirajı 5 milyondan çoxdur;
Elçin ABŞ-də, Rusiyada, Fransada, Türkiyədə, Almaniyada, Hollandiyada, Çində, Belçikada, İspaniyada, Yunanıstanda, Lüksemburqda, İsveçdə, İsveçrədə, Danimarkada, Ukraynada, Polşada, Özbəkistanda, Çexoslovakiyada, Yuqoslaviyada, Bolqarıstanda, İraqda, Avstriyada, Qazaxıstanda, İranda, Qanada, Səudiyyə Ərəbistanında, Rumıniyada, Macarıstanda, Gürcüstanda, Tunisdə, Pakistanda və digər ölkələrdə müxtəlif elmi, ədəbi, ictimai, siyasi konfranslarda, simpoziumlarda, qurultaylarda, görüşlərdə, rəsmi dövlət danışıqlarında iştirak edib.
Azərbaycan SSR Ali Sovetinin deputatı olub.
Hazırda Azərbaycan Respublikası Baş Nazirinin müavini, eləcə də Xarici Ölkələrlə Mədəni Əlaqələr Cəmiyyəti — "Vətən" Cəmiyyətinin sədri vəzifələrində çalışır. Bakı Dövlət Universitetinin professorudur. Bir sıra Dövlət Komissiyalarının sədri, nüfuzlu Azərbaycan və beynəlxalq ədəbi, ictimai qurumların üzvüdür. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Təhsil üzrə Komissiyanın üzvüdür.
2015-ci ildə Cəfər Cabbarlı mükafatına layiq görülmüşdür.[2]
Elçinin "Cəhənnəm sakinləri" pyesinin motivləri əsasında Londondakı St. James teatrında "Gecə yarısı" (ing. Midnight) musiqili tamaşası hazırlanmışdır.[3]
- Yazıçı İlyas Əfəndiyevin oğludur.
- Filoloq Timuçin Əfəndiyevin qardaşıdır.
MükafatlarıRedaktə
- Ukrayna SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin fəxri fərmanı — 1979
- "Lenin komsomolu" mükafatı — 1982
- Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi — 1984
- "Şərəf nişanı" ordeni — 1986
- “Literaturnaya qаzеtа”nın “Хüsusi mükafatı” — 1994
- "Xalq yazıçısı" fəxri adı — 1998
- “2002-ci il Türk Ədəbiyyat Ödülü” — 2002
- Türkiyə Cümhuriyyəti Memar Sinan Universitetinin “Xüsusi Ödül” — 2003
- Türkiyə Cümhuriyyəti Fateh Universitetinin “Xüsusi Ödül”ün — 2003
- "İstiqlal" ordeni — 2003
- Türkiyənin doqquzuncu prezidenti Süleyman Dəmirəlin təqdimatı ilə “Türk dünyasına xidmət” mükafatı — 2007
- İstanbul da “First Business”in “Zirvədəkilər-2008” ödülü — 2008
- "Şərəf" ordeni — 2013
- Cəfər Cabbarlı mükafatı — 2015
- "Şöhrət" ordeni — 2018
- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu — 2023[4]
FilmoqrafiyaRedaktə
- Əllər və rənglər (film, 1974)
- Ömrün səhifələri (film, 1974)
- Alıcının sərgüzəşti (film, 1976)
- Arxadan vurulan zərbə (film, 1977)
- Dantenin yubileyi (film, 1978)
- Gözlə məni (film, 1980)
- Şəlalə (film, 1981)
- Gümüşü furqon (film, 1982)
- Bağ mövsümü (film, 1985)
- Humayın yuxusu (film, 1985)
- Sahilsiz gecə (film, 1989)
- Tikdim ki, izim qala. III film (film, 1998)
- Bahar oğlu (film, 2004)
- Milli bomba (film, 2004)
- Bizim qəribə taleyimiz (film, 2005)
- Mənə inanın! (film, 2007)
- Mətbuat fədaisi (film, 2007)
- Hökmdarın taleyi (film, 2008)
- Üç zirvənin fatehi (film, 2008)
- Silinməyən izlər... (film, 2011)
- Mahmud və Məryəm (film, 2013)
İstinadlarRedaktə
- ↑ 1 2 3 4 5 Czech National Authority Database.
- ↑ ""Cəfər Cabbarlı" mükafatı təqdim olundu". 2015-11-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-11-26.
- ↑ Nizami Tağısoy. "Elçin yaradıcılığından yazmağın məsuliyyəti" (az.). Anl.az. 23.01.2016. 2022-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-09-13.
- ↑ "E.İ.Əfəndiyevin "Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fəxri diplomu" ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı » Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi". president.az (az.). 2023-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-17.
MənbəRedaktə
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası: Azərbaycan. Ramiz Məmmədov. Kino. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi, 2007.- səh. 814.