Albaniya mətbəxi

Alban mətbəxi (alb. Kuzhina shqiptare) — albanların milli mətbəxi. Aralıq dənizi mətbəxlərinə aid olduğundan, İtaliya və Türkiyə mətbəxi təsiri altında formalaşıb. Alban mətbəxi qara istiot kimi ədviyyatların və ət və balıq hazırlanmasında istifadə edilən qaraqınıq, nanə, reyhan və rozmarin kimi Aralıq dənizi otların istifadəsi ilə səciyyələnir, istiot çili və sarımsaq da bəzən istifadə olunur.

Tərəvəz demək olar ki, istənilən xörəydə istifadə olunur. Adətən bütün tərəvəzlər ölkənin Aralıq Dənizi regionlarında yetişdirilir və yerli bazarlarda satılır, adətən yerli sakinlər bazarlardan təzə tərəvəzi səhər alırlar, ancaq bazarlar bütün günü işləyir. Albanların gün ərzində ən önəmli yeməyi lançdı, hansı ki gjellë (pörtlədilmiş ət) ibarətdir. Bu yemək əsas sayılır və pomidor, xiyar, yaşıl istiot və avropa zeytunu kimi müxtəlif tərəvəzlərlə bişirilir. Həmçinin, ona duz, zeytun yağı, sirkə və ya limon suyu vurulur.

Ət xörəklərdə geniş istifadə olunur, xüsusilə bağırsaqlar və baş, hansılar ki digər hissələr arasında delikates sayılır. Süd məhsulları mətbəxin ayrılmaz tərkib hissəsidi, bir qayda olaraq çörək və rakia kimi spirtli içkilərlə yeyilir. Dəniz məhsulları əsasən sahilyanı rayonlarda və şəhərlərdə yayılıb.

Yeməklər

Qəlyanaltı

• Ağ çörək və ya qarğıdalı çörəyi həmişə alban masasının üstündə olur. Çörək alban mədəniyyətində xüsusi yer alıb və alban dillində "yemək yeməyə getmək" kəlməsi "çörək yeməyə getmək" (për të ngrënë bukë) kimi səslənir.
• Toyuq qarnı (mëlci pule)
• Badımcanlı qəlyanaltılar
• Yarpaq dolması
• Arbereşe populyar olan Panaret
• Bibər dolması
• Turş kələm (Turshi lakre)
• Limonla qızardılmış desə balığı (sardele me Limon)

Salatlar

• Alban kartof salatı
• Alban salatı
• Paxla salatı
• Kələm salatı
• Pomidor və istiot salatı

Şorbalar

• Bean Jahni şorbası
• Kartof və kələm şorbası
• Limon supu
• Arbereşe arasında məşhur olan Groshët
• Tarator
• Tarhana
• Lunxheri-in Gjirokaster regionunun Shqeto şorbası

Balıq

• Soğan və pomidorla sobada bişmiş alabalıq (və ya Ohrid alabalıq)
• Sarımsaq və zeytun yağıyla qızardılan putassu, karpı, kefal və ya angvilkimilər

Ət

• Tavë kosi — qızardılmış qoyun əti və yoqurtlu yemək
• Dana əti və ya qozlu toyuq
• Tirananın öküz ətli Fërgesë (Sataraš)
• Küftə të fërguara
• Qurudulmuş ətli proşutto (vetçina)
• Qızardılmış donuz əti gjiri gic
• Kolloface Korçe
• Phaseolus lunatusun yekə lobyalı dana ət
• Qoyun bağırsağı, kərə yağı, pendir və qarğıdalı unlu Harapaş
• Paça