Hamının redaktə edə biləcəyi azad ensiklopediya olan

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Hazırda Azərbaycan dilində 154.183 məqalə mövcuddur.

Həftənin seçilmiş məqaləsi

Yupiter — Günəş sistemində Günəşdən məsafəsinə görə beşinci, böyüklüyünə görə birinci planet. Yupiter Günəşin kütləsinin mində birinə bərabər olsa da digər planetlərin cəmi kütləsindən 2,5 dəfə çox kütləyə malik qaz nəhəngidir. Yupiter qədim dövrlərdən etibarən astronomlara məlumdur. Adının mənşəyi Roma mifologiyasında baş tanrı hesab olunan Yupiterdən qaynaqlanır. Yupiter Yerdə kölgə yarada biləcək qədər parlaq işığa sahibdir. Gecə səmasında Ay və Veneradan sonra parlaqlığına görə üçüncü təbii səma cismidir.

Yupiter əsasən Hidrogendən təşkil olunsa da, kütləsinin dörddə birini Helium təşkil edir. Yupiter digər qaz nəhəngləri kimi qayalıq səthə malik deyildir, ancaq bərk maddələrdən təşkil olunmuş nüvəyə malik olması ehtimal olunur. Öz oxu ətrafında sürətlə dövr etməsi səbəbindən planet qütblərdən basıq, ekvatordan qabarıqdır. Planetin xarici atmosferi müşahidəsi mümkün olacaq şəkildə zolaqlara ayrılmış tərkib hissələrindən ibarətdir və bu bölmələrin kəsişmə sərhədlərində qasırğalar müşahidə olunur. Buna nümunə olaraq XVII əsrdən etibarən teleskop tərəfindən müşahidə olunan Böyük qırmızı ləkəni göstərə bilərik. Yupiter onu əhatə edən zəif halqa və güclü maqnitosferə malikdir. Yupiterin məlum olan 79 peyki vardır ki, bunlardan Qalileo peykləri olaraq adlandırılan dördü 1610-cu ildə Qalileo Qaliley tərəfindən kəşf edilmişdir. Qalileo peykləri arasında ən böyüyü olan Qanimed ölçüsünə görə Merkuri planetindən daha böyükdür. (Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş məqalələr...

Həftənin yaxşı məqaləsi

Qara Yanvar — 1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə, saat 23.30-da Bakı şəhərinə keçmiş Sovet İttifaqının qoşun hissələri tərəfindən fövqəladə vəziyyət elan edilmədən yeridilmiş və dinc əhaliyə divan tutulmuş, nəticəsində yüzlərlə insan qətlə yetirildiyi, yaralanandığı və itkin düşdüyü qırğın. Fövqəladə vəziyyətin tətbiqi əhaliyə elan olunanadək hərbi qulluqçular 82 nəfəri amansızcasına qətlə yetirmiş, 20 nəfəri ölümcül yaralamışlar. Fövqəladə vəziyyət elan edildikdən sonra isə yanvarın 20-də və sonrakı günlərdə Bakı şəhərində 21 nəfər öldürülmüşdür. Fövqəladə vəziyyətin elan olunmadığı rayonlarda — yanvarın 25-də Neftçalada və yanvarın 26-da Lənkəranda daha 8 nəfər qətlə yetirilmişdir.

Sovet qoşunların qanunsuz yeridilməsi nəticəsində Bakıda və Azərbaycan rayonlarında 146 nəfər öldürülmüş, 744 nəfər yaralanmış, 841 nəfər qanunsuz həbs olunmuşdur; hərbi qulluqçular tərəfindən 200 ev və mənzil, 80 avtomaşın, o cümlədən təcili yardım maşınları, yandırıcı güllələrin törətdiyi yanğın nəticəsində dövlət əmlakı və şəxsi əmlak məhv edilmişdir.

(Davamı...)

Arxiv – Digər yaxşı məqalələr...

Həftənin seçilmiş siyahısı

Britaniya monarxlarının siyahısı — burada İngiltərə, Şotlandiya, İrlandiya, Böyük Britaniya və Birləşmiş Krallığın və həmçinin Britaniya adalarında mövcud olan dövlətlərin monarxlarının siyahısı verilmişdir:

İngiltərə krallığı (871—1707, Uelsin birləşdirilməsi sonrakı dövr də daxil olmaqla);
Şotlandiya krallığı (843—1707);
İrlandiya feodal dövləti (1177—1541);
İrlandiya krallığı (1541—1801);
Böyük Britaniya krallığı (1707—1801, İngiltərə və Şotlandiyanın uniyasından sonra);
Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı (1801—1927, Böyük Britaniya və İrlandiyanın uniyasından sonra);
Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığı və ya Birləşmiş Krallıq (1927-ci ildən, İrlandiyanın öz dövlət müstəqilliyini elan etməsindən sonra)

(Davamı...)

Arxiv – Digər seçilmiş siyahılar...

Xəbərlər

"Coca-Cola" şirkəti İtaliyada istehsalını dayandıraraq qonşu Albaniyaya köçməyə qərar verib.
"Neftçi" baş məşqçisi Roberto Bordini (şəkildə) istefaya göndərib.
Niderland Kral Hava Yolları İran və İraq üzərindən uçuşları dayandırıb
Finlandiya hökuməti inqilabdan sonra Rusiyaya gəlmiş və Stalin dövründə həlak olmuş yüz minlərlə finin taleyini araşdırmaq niyyətindədir.
Konqo Demokratik Respublikasının qərbindəki Mai Ndombe əyalətində 5 nəfər naməlum xəstəlikdən ölüb.

Son ölümlər: Georgi Kutoyan, Tofiq Gülməmmədov, Vəli Əliyev, Fəzilə Səmədova, Bahadur Tağıyev, Əbu Mehdi əl-Mühəndisi, Qasım Süleymani

Tarixdə bu gün

"Boinq 747" təyyarəsi

1863 — Polşada "Yanvar qiyamı" ilə milli azadlıq hərəkatı başlamışdır.

1905 — Rusiyada tarixə "Qanlı bazar" adı ilə düşmüş inqilab baş vermişdir.

1932 — Türk dilində ilk dəfə "Quran" İstanbulda məscidlərin birində uca səslə oxunmuşdur.

1957 — İsrail ordusu Sinay yarımadasından çəkilsə də, Qəzza bölgəsi işğaldan azad olunmamışdır.

1970 — Boinq 747 təyyarəsi ilk dəfə havaya qalxmışdır.

1990 — 20 yanvar şəhidləri Bakının ən uca yeri olan Dağüstü Parkda dəfn edilmişlər.

2005 — Şimali Koreyanın xarici işlər naziri Kim Ke Qvan KXDR-in nüvə silahına malik ölkə olduğunu elan etmişdir.

Digər günlər: 21 yanvar – 22 yanvar – 23 yanvar

Arxiv – e-məktub ilə

Hazırda 22 yanvar 2020 (UTC) – Səhifəni yenilə

Bilirsinizmi...

Vikipediya məqalələrindən

Çin Taybeyi — Çin Xalq Respublikasında müstəmləkə dövlət olan Tayvanın idman yarışlarında istifadə etdiyi addır
Nadir şah Əfşarın ölümündən sonra, Gəncə xanlığı, İrəvan xanlığı və Naxçıvan xanlığı ilə ittifaq quran Kaxetiya çarı II Teymuraz İran ordusunu Qafqazdan qovmağa nail olub.
Zviad Qamsaxurdiya Gürcüstan yazıçısı Konstantin Qamsaxurdiya ailəsində dünyaya göz açmışdır.
2015-ci ildə Qambiyanın prezidenti Yəhya Camme Qambiyanı İslam Respublikası elan edib.
Basketbol (şəkildə) müsabiqələri iki hakim tərəfindən idarə olunur. Qonaq komanda sahəni seçmə haqqına malikdir. Hər təhvil verən sonra sahə dəyişməsi edirlər.

Kömək səhifələri

Vikipediya

Vikipediyaya xoş gəlmisiniz!

Vikimedia Fondunun digər layihələri