Nodar Dumbadze (gürc. ნოდარ დუმბაძე; 14 iyul 1928[1], Tiflis, Gürcüstan SSR, SSRİ[1]4 sentyabr 1984[2], Tbilisi) — gürcü yazıçı.

Nodar Dumbadze
ნოდარ დუმბაძე
Doğum tarixi 14 iyul 1928(1928-07-14)[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 4 sentyabr 1984(1984-09-04)[2] (56 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Mtatsminda panteonu[d]
Milliyyəti Gürcü
Həyat yoldaşı Nanuli Ququnava
Uşaqları Manana, Zaza, Ketevan
Atası Vladimir Dumbadze
Anası Anna Baxtadze
Təhsili
İxtisası İqtisadçı
Fəaliyyəti nasir, şair, ssenarist, publisist, siyasətçi, yazıçı, romançı, hekayə yazıçısı[d]
Əsərlərinin dili Gürcücə
Janrlar Hekayə, şeir, roman, ssenari
Üzvlüyü
Mükafatları "Oktyabr inqilabı" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı
"Lenin" mükafatı Lenin komsomolu mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Nodar Dumbadze 1928-ci il 14 iyulda Tbilisidə doğuldu. Atası Vladimir Dumbadze Gürcüstan Kominist Partiyasının Maiakovski rayon komitəsinin birinci katibi, anası Anna Baxtadze isə evdar qadın idi. 1937-ci il Repressiyaları zamanı atasını güllələdilər, anası isə həbs olunub sürgün edilidi. Nodar 8 yaşında olanda xalaları onu Apxaziyaya apardı, bu zaman o, Tbilisi 15 saylı orta məktəbində oxuyurdu. Əmiləri həbs edilib güllələndikdən sonra onu nənəsi və babasının yanına, Çoxaturi rayonu Zenoba kəndinə göndərdilər.[3]

1945-ci il Nodar Çoxaturi rayonu Xidistavi kənd orta məktəbini bitirdi və təhsilini dəvam elətdirmək üçün Tbilisiyə qayıtdı. 1950-ci ildə Tbilisi Dövlət Üniversitetinin ekonomika fakültetini bitirdikdən sonra Üniversitetin labaratoriyasında assestant olaraq işləyirdi bununla birlikdə də yaradıcılıq fəaliyyəti ilə məşğul olurdu. 1956–1957 illərdə onun yumoristik heykayələrinin üç kolleksiyası yayınlandı. 1957-ci ildə yaradıcılıq fəaliyyəti ilə çox məşğul olduğundan işi buraxdı. O Fərqli-fərqli jurnallarla əməkdaşlıq edirdi, bununla paralel olaraq da film ssenariləri yazırdı. Eyni zamanda yumoristik heykayələri dərc olunurdu.

1951-ci ildə Nanuli Ququnava ilə ailə qurdu. Onların Manana, Zaza (5 yaşında vəfat etdi) və Ketevan adlı üç uşaqları dünyaya gəldi.

Nodar Dumbadze 1984-cü ildə Tbilisi şəhərində vəfat etdi. İlk öncə Tbilisidə Mziuri parkında dəfn edilmişdi hansı ki, parkın tikinti fikri özünə məxsus idi. 2009-cu il 14 sentyabr tarixində məzarı Mtatsminda Yazıçılar və İctimai Xadimlər Panteonuna köçürüldü.[4]

Yaradıcılığı

redaktə

Nodar Dumbadzenin şeirləri Tbilisi Dövlət Universitetinin tələbə almanaxında dərc olunurdu. 1950-ci ildən başlayaraq şeirləri və yumristik heykayələri mətbuatda müntəzəm olaraq dərc olunmağa başladı. 1975-ci ildə roman və heykayələrinə görə Rustaveli mükafatına, 1980-ci ildə isə Lelin mükafatına layiq görüldü. Əsərlərinin çoxu rus, ukrayn, moldav, erməni, azərbaycan, ingilis, alman, ispan, polyak, yapon , türk, ərəb və başqa dillərə tərcümə edilmişdir.

Romanları:

  • Mən, nənəm, İliko və İlarioni (gürc. მე, ბებია, ილიკო და ილარიონი) — 1960-cı il.
  • Günəşi görürəm (gürc. მე ვხედავ მზეს) — 1962-ci il.
  • Günəşli gecə (gürc. მზიანი ღამე) — 1967-ci il.
  • Qorxma, ana! (gürc. ნუ გეშინია, დედა!) — 1971-ci il.
  • Ağ bayraqlar (gürc. თეთრი ბაირაღები) — 1973-cü il.
  • Əbədiyyət qanunu (gürc. მარადისობის კანონი) — 1978-ci il.

Azərbaycanca çıxan kitabları:

  • Kukaraça (Bakı: Gənclik, 1989)
  • Mən, nənəm, İliko və İllarion (Bakı: Gənclik, 1975. Altun, 2012)
  • Mən günəşi görürəm (Bakı: Gənclik, 1986)
  • Ağ bayraqlar (Bakı: Yazıçı, 1979. Gənclik, 1997)
  • Xatirələr işığında (Bakı: Yazıçı, 1989)

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 Думбадзе Нодар Владимирович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. 1 2 Find a Grave (ing.). 1996.
  3. ნოდარ დუმბაძის – მზით სავსე მწერლის ოჯახი | რეზო შატაკიშვილის ბლოგი [ölü keçid]
  4. "Arxivlənmiş surət". 2023-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-01-01.

Xarici keçidlər

redaktə