İvan Andreyeviç Krılov (rus. Ива́н Андре́евич Крыло́в; 2 (13) fevral 1769[1][2][…], Moskva[1][3][…]9 (21) noyabr 1844[1][2][…], Sankt-Peterburq[1][2][…]) — rus yazıçısı, təmsilçi, jurnalist.[4]

İvan Krılov
rus. Ива́н Андре́евич Крыло́в
Doğum tarixi 2 (13) fevral 1769[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 9 (21) noyabr 1844[1][2][…] (75 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ağciyər iltihabı
Dəfn yeri
  • Tixvin qəbiristanlığı[d]
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti dilçi, şair, yazıçı, jurnalist, təmsil yazıçısı, dramaturq, naşir, tərcüməçi, uşaq ədəbiyyatı yazıçısı
Fəaliyyət illəri 1786–1843
Əsərlərinin dili rus dili
Janrlar təmsil, teatr pyesi, poeziya, nəsr
Üzvlüyü
Mükafatları 1-ci dərəcəli "Müqəddəs Stanislav" ordeni
Vikimənbənin loqosu İvan Krılov Vikimənbədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

İvan Andreyeviç Krılov 1768–ci il fevralın 13-də Moskva şəhərində anadan olmuşdur. O, sistemli təhsil almış, müstəqil olaraq ədəbiyyatı, riyaziyyatı, fransız və italyan dillərini öyrənmişdir. 1782-ci ildə 14 yaşında əyalət mülkədarlarının adətlərini təsvir edən "Qəhvədan" adlı komik operasını yazmışdır. Krılov 1844-cü il noyabrın 21-də Peterburqda vəfat etmişdir.

Yaradıcılığı redaktə

İvan Andreyeviç Krılov 1786-1788-ci illərdə "Quduz ailə", "Yazıçı dəhlizdə", "Dəcəllər" adlı komediyalarını yazmışdır. Jurnalistlik fəaliyyətinə 1792-ci ildə yazdığı "Qaib" povesti ilə başlamışdır. Krılovun satiraları II Yekaterinanın narazılığına səbəb olduğundan o, bir müddət ədəbi fəaliyyətdən əl çəkmiş və əyalətdə gizlənmişdi. 1799-1800-ci illərdə Krılovun hökumət əleyhinə yazdığı "Trumf" məzhəkə faciəsi əlyazma şəklində geniş yayılmışdır. Onun 1807-ci ildə yazdığı "Moda dükanı", "Qızlara nəsihət" komediyaları, "İlya Muromets" komik operası şöhrət qazanmışdır. 1809-cu ildə Krılovun təmsillərdən ibarət ilk kitabı nəşr olunmuşdur. Krılov yaradıcılığı rus təmsilinin zirvəsi səviyyəsinə yüksəlmişdir. O, atalar sözü, nağıl və məsəllərdən məharətlə faydalanmış, rus ədəbi dilinin inkişafında mühüm rol oynamışdır.

Azərbaycan dilinə tərcümə olunmuş əsərləri redaktə

Əsərləri bir sıra dillərə tərcümə olunmuşdur. Təmsilləri XIX əsrin 30-cu illərindən Azərbaycanda da geniş yayılmışdır. "Eşşək və bülbül" təmsilini A.A. Bakıxanov Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir.

İstinad Siyahısı redaktə

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Степанов Н. Л. Крылов И. А. // Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 3.
  2. 1 2 3 4 5 6 Русский биографический словарь (rus.). / под ред. А. А. Половцов, Н. П. Чулков, Н. Д. Чечулин, В. В. Мусселиус, М. Г. Курдюмов, Ф. А. Витберг, И. А. Кубасов, С. А. Адрианов, Б. Л. Модзалевский, Е. С. Шумигорский СПб, Москва.
  3. 1 2 различные авторы Энциклопедический словарь (rus.). / под ред. И. Е. Андреевский, К. К. Арсеньев, Ф. Ф. Петрушевский СПб: Брокгауз — Ефрон, 1907.
  4. "Əlamətdar və tarixi günlər təqvimi" (PDF). 2022-03-08 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2010-06-11.