Vikipediya:Bilirsinizmi/yanvar 2015
Bilirsinizmi arxivi
2014: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2015: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2016: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2017: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2018: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2019: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2020: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2021: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2023: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2024: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
2025: Yanvar – Fevral – Mart – Aprel – May – İyun – İyul – Avqust – Sentyabr – Oktyabr – Noyabr – Dekabr
(yenilə)
Fəal məzmun:
Seçilmiş məqalə alətləri:
- Həftənin seçilmiş məqaləsi
- Həftənin yaxşı məqaləsi
- Həftənin seçilmiş siyahısı
- Seçilmiş məqalə şərtləri
- Laboratoriya
- Seçilmiş siyahı namizədləri
- Seçilmiş məqalə namizədləri
- Həmçinin bax
- 1. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Meksikanın 34-cü prezidenti olmuş Pedro Laskurain tarixdə ən qısa müddət — 1 saata yaxın prezident vəzifəsini tutaraq "Ginnesin Rekordlar Kitabı"na düşmüşdür.
- İrena Sendler Varşava gettosunda 2500-dən çox yəhudi uşağın həyatını xilas etmişdir.
- Xəstəxanalarda infeksiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün İngiltərədə 2007-ci ildən həkimlərin və tibbi heyətin uzunqol xalat və qalstuk, Şotlandiyada isə 2008-ci ildən ağ xalat geyinməsi qadağandır.
- Dünyada ən böyük Nyuton beşiyinə (şəkildə) Miçiqan ştatının Kalamazoo şəhərində rast gəlmək olar. O, hər biri 6,8 kq olan 16 boulinq şarından ibarətdir.
- Azərbaycanın ən hündür körpüsü Qrız körpüsüdür.
- Səthi qorxulu tikanlarla örtülü olan kivanonun dadı banan, kivi və limonun qarışığına bənzəsə də, meyvədən yemiş ətri gəlir.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 2. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Yer kürəsinin üç ən dərin mağarası (şəkildə) Abxaziyada yerləşir.
- Avstraliyada ən böyük iki şəhərin, Sidney və Melburnun hansının paytaxt olması haqqında yekun qərara gələ bilmədikləri üçün, dövlət tərəfindən paytaxt kimi hər iki şəhərdən eyni məsafədə yerləşən Kanberra şəhəri salınmışdır.
- Nepal dövlət bayrağı düzbucaqlı şəklində olmayan yeganə ölkədir.
- Riyaziyyatda minilliyin məsələləri siyahısına salınan hər bir problemin həllinə Kley Riyaziyyat İnstitutu tərəfindən bir milyon ABŞ dolları həcmində mükafat vəd edilir.
- 1856-cı ildə düzəldilən ilk kompressorlu soyuducu pivələrin sərinləşdirilməsi üçün istifadə edilirdi.
- Nəyin incəsənət adlandırılması cəmiyyətin inkişafı dövründə malik olduğu dəyərləndirmə dərəcəsindən asılıdır.
- Buzun əriməsi üçün 330 coul/kq, dəmirin əriməsi üçün 270 coul/kq istilik həcmi tələb olunur.
- Quşların bədən temperaturu insanın bədən temperaturundan 7-8 dərəcə çox olur.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 3. Həftə
- 1940-1956-cı illərdə SSRİ 15 yox, 16 müttəfiq respublikadan ibarət idi. Karel-Fin Sovet Sosialist Respublikası adlanan sonuncu respublika, 1956-cı ildə RSFSR-in tərkibinə muxtar respublika kimi daxil edilmişdir.
- 1941 - 1945-ci il İkinci dünya müharibəsi zamanı SSRİ tərəfindən 600 min Azərbaycanlı döyüşlərdə iştirak etmiş və 300 mini qeri qayıtmamışdır.
- Ukraynanın Prezdenti olmuş Viktor Yuşşenkonun bir sərəncamında ( № 161/2009) belə yazılmışdı: "«Ukrayna Prezidentinin 3 dekabr 2007-ci il № 292 sərəncamının ləğvi barədə» 6 mart 2009-cu il tarixli sərəncamı ləğv edilsin".
- Şizofreniya məqaləsi vikipediyanın 5 dil səhifəsində "seçilmiş", 5 dil səhifəsində isə "yaxşı məqalə" statusunu qazanıb.
- Hər hansı bir elm haqqında təsəvvür bu elmin obyektini, predmetini, metodunu və prinsipini öyrənməkdən başlayır.
- Həftənin astronomik əsası yoxdur. Qədim Misirdə on günlük həftədən (dekada) istifadə edirdilər. Mayya mədəniyyətində isə həftə 13 gündən ibarət idi, onlarda 20 günlük təqvim də var idi.
- Nauru dünyada ən kiçik müstəqil respublika, ən kiçik ada dövləti, Avropadan kənar ən kiçik dövlət və rəsmi paytaxtı olmayan yeganə dövlətdir.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 4. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Kraliça Annanın Əsasnaməsi (şəkildə) nəşr edilən əsərin qorunmasına şəxsi hüquq verən intellektual mülkiyyət haqqında dünyada ilk aktdır.
- 2014-cü ildə Azərbaycan vikipediyasının ən uzun məqaləsi PKK təşkilatının həyata keçirdiyi teraktların siyahısıdır.
- 1896-cı ildə keçirilmiş ilk müasir Olimpiya oyunlarında qələbə qazanan idmançılara verilən medallar qızıldan yox, gümüşdən idi.
- Dünyada ilk kalkulyator olan arifmometrdən 90 il ərzində istifadə edilmişdir.
- "Vağzalı" rəqsinin özü "vağzal" sözündən daha əvvəl yaranıb.
- Toyuq korluğunun əsas müalicəsi çoxlu sayda A vitamini qəbul etməkdir.
- Dünyanın ən böyük mağarası Vyetnamda yerləşən Şondonq mağarasıdır.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə
- 5. Həftə
Vikipediya məqalələrindən
- Şair Dəvdək yazdığı akrostix elegiyanı Qafqaz Albaniyası hökmdarı Cavanşir Mehraninin ölümünə həsr edib.
- Əntərmeymunlar fəsiləsindən olan kəkilli əntər öz selfisini (şəkildə) çəkmiş və meymun selfisi adlanan bu fotolar Wikimedia Commonsa yerləşdirildikdən sonra heyvanların müəllif hüququna malik olub-olmaması haqqında müzakirələrə səbəb olmuşdur.
- Osmanlı imperiyasında Fateh Sultan Mehmet tərəfindən tətbiq olunan qanunlar toplusu olan Fateh Qanunnaməsi hakimiyyətə gəlmək üçün qardaş qətlini mümkün edir; 1603-cü ildə qardaş qətli qanununun ləğvi şahzadələrin hərəmin Qəfəs deyilən yerində saxlanılması ənənəsini başlatmışdır.
- Rokki 4 filmində Dolf Lundqrenin həyat yoldaşı rolunda oynayan Brigitta Nilsen bu filmdən sonra Arnold Şvartseneggerdən ayrılaraq Silvestr Stallone ilə 13 dekabr 1985-ci ildə ailə həyatı qurmuş və 13 iyul 1987-ci ildə boşanmışdır.
- D-8 İqtisadi Kooperasiya Təşkilatı Türkiyənin baş naziri Nəcməddin Ərbakanın təşəbbüsü ilə 22 oktyabr 1996-cı ildə İstanbulda Banqladeş, İndoneziya, İran, Malayziya, Misir, Nigeriya və Pakistanın əməkdaşlığı ilə təşkil edilən İnkişaf Əməkdaşlıq Konfransı ilə qurulmuşdur.
- Bud-çanaq oynağı bud sümüyünün başı ilə çanaq sümüyünün sirkə kasası arasında yaranan kürəşəkilli, çoxoxlu oynaqdır.
- Anna Boleyn I Yelizavetaya hamilə qaldıqdan sonra İngiltərə kralı VIII Henri ilə evlənir və onun altı arvadından ikincisi olur.
bax – müzakirə et – redaktə et – tarixçə