Matrona

Matrona (az. Romada azad doğulmuş ərli qadın)— Qədim Romada azad doğulmuş — nə özü, nə də valideynləri qul olmayan, yaxşı reputasiyalı və kəramətli ərli qadın. Bu ad lat. mater sözündən yaranmışdır. Matrona ailədə lat. matris familias statusuna malik olub ailə başçısı — lat. pater familias statuslu ərinin iradəsi altında olur, vəzifəsi uşaqların təlim tərbiyəsi ilə və evdarlıqla məşğul olmaq idi. Matrona siyasi və dövlət işləri ilə məşğul ola bilməzdi.

Qədim Roma tarixi

lat. Senatus Populusque Romanus Senat və Roma xalqı

Dövrlər

Roma çarlığı ( e. ə. 754 — e. ə. 509)

Roma Respublikası ( e. ə. 509 — e. ə. 27)

Roma İmperiyası ( e. ə. 27 — 1453-cü illər)

Prinsipat Qərbi Roma Dominat Bizans

Respublika konstitusiyası

S.P.Q.R. Senat Komisia Magistratura

Magistratlar

Konsul Pretor Senzor Kurullu Edil Kvestor Xalq tribunu Qubernator Propretor

Fövqəladə magistratlar

Diktator Suvarilər rəisi (Magister equitum) Hərbi tribun Çar İnterreks Triumvirat Desemvirlər

Titullar

Leqat Duks Offisium Prefekt Vikar Vigintiseksviri Liktor Hərbi magistr İmperator Prinseps Baş pontifik Avqust Sezar Tetrarx

Sülalələr

Yulilər-Klavdilər ( e. ə. 27— 68) Flavilər (69—96) Nerva-Antonin (96—192) Konstantinlər (305—363) Valentinlər (364—378) Feodosiya (378—395) Yustinianlar (518—602) İraklilər (610—695; 705—711)

Əhali, inzibati və sosial tərkib

Latınlar Sabinlər Etrusklar Patrisilər Plebeylər Pretorianlar Barbarlar Qladiator Kuriya Senturiya Triba Vestal bakirəsi Matrona

Qədim Romada hüquq

Xatirənin lənətlənməsi (Damnatio memoriae ) Roma vətəndaşlığı Fərqlənmə kursu (Cursus honorum) Digesta Konkubinat

Tarixə düşmüş matronlar:

• Vipsania Aqrippina (Kaliqulanın və Aqrippina Minorun anası.)
• Kiçik Aqrippina (Yulilər-Klavdilər sülalə məsubu, Nero Klavdi Saezar Avqust Germanikin anası, Qay Yuli Sezar Kaliqulanın bacısı, Tiberi Klavdi Neron Germanikin sonuncu arvadı.)
• Messalina (Klavdinin 3-cü arvadı, Britanik və Klavdiya Oktaviyanın anası, hakimiyyətpərəst, böyük təsir dairəsinə malik olmuş, əxlaqsız xarakteri ilə seçilmiş və Xatirənin lənətlənməsi damğası almış romalı qadınlardan biridir.)
• Avreliya Kotta (Yuli Sezarın anası)
• Kiçik Antoniya (Mark Antoninin qızı)
• Vipsaniya Aqrippina (Markus Vipsanius Aqrippanın böyükqızı)
• Kalpurniya Pizonis (Yuli Sezarın III arvadı)
• Klodiya Pulxra Tersiya (Lusi Lisini Lukullun arvadı)
• Fulviya Bambula (Oktavian Avqustun qaynanası, Mark Antoninin III arvadı)