Dünyəvi dövlət

Dünyəvi dövlət — dinin dövlət idarəetməsindən uzaqlaşdırılması nəticəsində yaranmış dövlətdir. Bu kimi ölkələrdə dövlət orqanlarının qərarları dini əsaslı ola bilməz.

Dünyəvi dövlətlər   Dövlət dini olan dövlətlər   Naməlum və ya məlumat yoxdur

Buna baxmayaraq, dünyəvi dövlətin qanunvericiliyi tam və ya qismən dini normalara uyğunlaşa bilər. "Dünyəvilik" dini baxış və onun qanuniliyinə qarşı çıxmaqla yox, bunlardan azad olmaqla müəyyən edilir və seçilir. Məsələn, dünyəvi dövlətlərdə əhalinin dindar hissəsinin rahatlığına və ya ümumi say çoxluğuna görə (və ya digər bu kimi səbəblərə görə) hər hansı dini bayram istirahət günü və ya dövlət bayramı elan edilə bilər.

Hər bir insan hər hansı dünyəvi dövlətdə dini institutlara müraciət etmədən yaşaya biləcəyinə arxalana bilər. Məsələn, ailə qurduqda müəyyən dini inanc və adətlərdən istifadə etməmək və sair bu kimi hallar. Dünyəvi dövlətdə bütün dini inanclar və onların daşıyıcıları qanun qarşısında bərabərdirlər.

Hazırda Avropa ənənələrinə malik bütün ölkələr, Cənub-Şərqi Asiya və Afrikanın bir sıra ölkələri, həmçinin Şimali və Cənubi Amerikanın əksər dövlətləri dünyəvidir. Lakin bir çox müsəlman ölkələri tam dünyəvi deyil. Məsələn, İran və Səudiyyə Ərəbistanı rəsmən teokratik dövlətlərdir. Ərəb ölkələri daxil olmaqla bir sıra digər müsəlman dövlətlərinin konstitusiyasında onların qanunvericiliyinin Quran və şəriət qanunları əsasında hazırlandığı qeyd edilib.

Dünyəvi dövlətlərin siyahısı

Afrika

• Anqola
• Benin
• Botsvana
• Burkina-Faso
• Burundi
• Kamerun
• Kabo-Verde
• Çad
• KDR
• Konqo Respublikası
• Efiopiya
• Qabon
• Qambiya
• Qvineya
• Qvineya-Bisau
• Liberiya
• Mali
• Namibiya
• Seneqal
• Somali
• CAR

Amerika

• Boliviya
• Braziliya
• Kanada
• Çili
• Kolumbiya
• Kuba
• Ekvador
• Salvador
• Honduras
• Meksika
• Paraqvay
• Peru
• Puerto-Riko
• Uruqvay
• Venesuela

Asiya

• ÇXR
  • Honkonq
  • Makao
• Çin Respublikası (Tayvan)
• İndoneziya
• Hindistan
• Yaponiya
• Qazaxıstan
• KXDR
• Cənubi Koreya
• Qırğızıstan
• Laos
• Monqolustan
• Nepal
• Filippin
• Sinqapur
• Şərqi Timor
• Tacikistan
• Tailand
• Türkmənistan
• Özbəkistan
• Vyetnam

Avropa

• Albaniya
• Almaniya
• Avstriya
• Azərbaycan
• Belçika
• Monteneqro
• Çexiya
• Estoniya
• Fransa
• İsveç
• İsveçrə
• Latviya
• Litva
• Macarıstan
• Niderland
• Rumıniya
• Rusiya
• Serbiya
• Slovakiya
• Şimali İrlandiya, {{ {{{1}}}

| alias = Böyük Britaniya | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg | flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg | flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg | variant = | altlink = | miqyas = }}

• Şotlandiya, {{ {{{1}}}

| alias = Böyük Britaniya | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg | flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg | flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg | variant = | altlink = | miqyas = }}

• Türkiyə

• Uels, {{ {{{1}}}

| alias = Böyük Britaniya | flag alias = Flag of the United Kingdom.svg | flag alias-1707 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-1658 = Flag of the Commonwealth (1658-1660).svg | flag alias-1651 = Flag of The Commonwealth.svg | flag alias-1649 = Flag of the Commonwealth (1649-1651).svg | flag alias-1606 = Union flag 1606 (Kings Colors).svg | flag alias-HDQ = Naval Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ticarət = Civil Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-HHQ = Air Force Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-diplomatik = Government Ensign of the United Kingdom.svg | flag alias-ordu = Flag of the British Army.svg | variant = | altlink = | miqyas = }}

Okeaniya

• Avstraliya
• Mikroneziya
• Yeni Zelandiya

Keçmiş dünyəvi dövlətlər

• Pakistan (1947-1956) 1956-cı ildə yeni konstitusiyaya əsasən dövlət dini İslam elan edilib.
• Banqladeş – 1971-ci ildə dünyəvi dövlət kimi müstəqil olan Banqladeşdə sonradan, prezident Hüseyn Erşad konstitusiyada 8-ci düzəliş etməklə dövlət dinini İslam elan etmişdir. Bu cür addımın ölkədə fundamental ekstrimizm və qanunsuz hərbi hərəkatların qarşısını almaq üçün atıldığı deyilir.
• İran – 1925-ci ildən dünyəvi dövlət olsa da 1979-cu ilin dekabrında konstitusiyada düzəliş edildikdən sonra İslam dini yenidən dövlət dini elan edilmişdir.

Həmçinin bax

• Dünyəvilik
• Dövlət dini